Ngăn chặn cuộc khủng hoảng khí hậu - nhiệm vụ không thể trì hoãn

Hiện tượng thời tiết cực đoan ngày một gay gắt hơn với các kỷ lục về nhiệt độ liên tiếp bị xô đổ, gióng lên hồi chuông cảnh báo về những tác động ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu. Được nêu bật trong một loạt báo cáo đưa ra ngay trước thềm Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29), điều này cho thấy tính cấp thiết của việc tăng cường nỗ lực chung nhằm ứng phó thách thức toàn cầu.
Băng tuyết bao phủ ở sa mạc Sahara gần thị trấn Ain Sefra của Algeria, ngày 13-1. Ảnh: Bav Media.
Băng tuyết bao phủ ở sa mạc Sahara gần thị trấn Ain Sefra của Algeria, ngày 13-1. Ảnh: Bav Media.

Theo cơ quan theo dõi biến đổi khí hậu Copernicus (C3S) của Liên minh châu Âu (EU), trong 10 tháng đầu năm nay, nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng cao đến mức khiến năm 2024 gần như chắc chắn trở thành năm nóng nhất từng được ghi nhận. Năm nay cũng là lần đầu nhiệt độ toàn cầu tăng hơn 1,5oC so với mức trung bình của thời kỳ tiền công nghiệp.

Giám đốc C3S Carlo Buontempo quan ngại rằng, nhiệt độ tăng lên ở mọi châu lục và đại dương. Ông Buontempo nhận định, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là tác động của biến đổi khí hậu. Sự gia tăng của nồng độ khí gây hiệu ứng nhà kính trong khí quyển, hiện tượng El Nino, các vụ núi lửa phun trào... là những tác nhân khiến Trái đất nóng lên. Tương tự như C3S, báo cáo do Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) công bố gần đây cũng dự báo, nhiệt độ toàn cầu năm nay sẽ vượt kỷ lục được ghi nhận vào năm 2023. Theo WMO, cuộc khủng hoảng khí hậu vẫn leo thang trên phạm vi toàn cầu.

Cùng với nắng nóng khắc nghiệt, hạn hán, cháy rừng, mưa bão, lũ lụt... đã khiến nhiều quốc gia phải vật lộn tìm cách ứng phó và khắc phục những hậu quả nặng nề mà các hiện tượng thời tiết cực đoan này gây ra. Gần đây, lũ quét thảm khốc ở Tây Ban Nha khiến hơn 200 người thiệt mạng. Bão Helene, theo sau cơn bão Milton, với lốc xoáy, mưa lớn và ngập lụt đã càn quét bang Florida của Mỹ, cướp đi nhiều sinh mạng và tàn phá nhiều cơ sở hạ tầng.

Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) công bố mới đây cho thấy, 171 quốc gia đã triển khai các chính sách, chiến lược hay kế hoạch nhằm ứng phó và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, dù ở mức độ triển khai và hiệu quả khác nhau. Tuy nhiên, một số quốc gia lại chưa tiến hành bất kỳ nỗ lực nào do chịu ảnh hưởng bởi bất ổn, xung đột hay không thể tiếp cận với các nguồn lực cần thiết.

Theo dữ liệu của UNEP, nguồn tài trợ mà các nước phát triển dành cho các quốc gia đang phát triển để thích ứng biến đổi khí hậu tăng lên khoảng 28 tỷ USD năm 2022. Đây là mức cao nhất kể từ khi Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu được ký kết năm 2015. Dù vậy, con số này vẫn chưa thấm vào đâu so với mức cần thiết để các nước đang phát triển thích ứng biến đổi khí hậu, ước tính lên tới 387 tỷ USD mỗi năm. Trước tình trạng này, Giám đốc điều hành UNEP Inger Andersen kêu gọi các nước hành động sớm để giảm tác động của biến đổi khí hậu, đồng thời nhấn mạnh, việc cung cấp tài trợ đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

COP29 bắt đầu từ hôm nay (11/11) và dự kiến kéo dài đến ngày 22/11 tới tại thủ đô Baku của Azerbaijan. Nhiệm vụ trọng tâm của COP29 là đạt được đồng thuận về mức cam kết hỗ trợ tài chính hằng năm mà các nước phát triển cung cấp để giúp các quốc gia đang phát triển ứng phó biến đổi khí hậu. Đây vốn là vấn đề gây nhiều tranh cãi do mâu thuẫn về lợi ích giữa các bên liên quan. Bởi vậy, dù đã bàn thảo tại nhiều hội nghị lớn, nhỏ về khí hậu, song các bên vẫn chưa có tiếng nói chung về vấn đề này.

Trước thềm COP29, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Gutteres quan ngại rằng, nhân loại đang "thiêu đốt" hành tinh khiến thế giới phải đối mặt hàng loạt hiện tượng thời tiết cực đoan. Khi mà nhiệm vụ ngăn chặn cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng trở nên cấp bách, ông Guterres cho rằng, các nhà lãnh đạo tới Baku không nên trì hoãn mà hãy cùng thúc đẩy thực hiện mục tiêu chung. Cùng với mục tiêu tài chính, người đứng đầu Liên hợp quốc cũng kêu gọi các quốc gia đưa ra những kế hoạch hành động mới nhằm hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở 1,5oC, đồng thời giải quyết tận gốc nguyên nhân của cuộc khủng hoảng khí hậu.

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.