Mỹ Latin nỗ lực vượt sóng gió

Khu vực Mỹ Latin vừa trải qua một năm nhiều thách thức, nổi bật là tình hình tăng trưởng kinh tế ảm đạm do ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19 và cuộc xung đột ở Ukraine. Tuy vậy, các nước Mỹ Latin tiếp tục nỗ lực vươn mình trong gian khó, tăng cường đoàn kết, thúc đẩy hợp tác với các đối tác vì sự phát triển và tiến bộ của khu vực.
Người dân mua sắm tại một khu chợ ở thủ đô Lima của Peru. (Ảnh: Bloomberg)
Người dân mua sắm tại một khu chợ ở thủ đô Lima của Peru. (Ảnh: Bloomberg)

Ủy ban Kinh tế Mỹ Latin và Caribe của Liên hợp quốc (CEPAL) mới đây dự báo, khu vực này sẽ khép lại năm 2023 với mức tăng trưởng kinh tế thấp, chỉ 2,2%, và sẽ tiếp tục thấp trong năm 2024.

Các nước Mỹ Latin đã phải chi một khoản tiền lớn để thanh toán nợ nước ngoài, khiến nguồn lực dùng để giải quyết tình trạng nghèo đói và các nhu cầu quan trọng khác như y tế và giáo dục giảm mạnh. Theo báo cáo mới đây của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), tỷ lệ đói ăn tại Mỹ Latin trong năm 2022 vẫn cao hơn 0,9% so với năm 2019, thời điểm trước khi bùng nổ dịch Covid-19. Một yếu tố ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản lượng nông nghiệp là tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.

Tuy vậy, trong bối cảnh khó khăn bủa vây, các nước Mỹ Latin vẫn nỗ lực khắc phục hậu quả của dịch Covid-19, tìm cách ổn định tình hình kinh tế-xã hội thông qua việc mở rộng hợp tác với các đối tác. Năm 2023 chứng kiến sự kết nối chặt chẽ giữa Mỹ Latin và Liên minh châu Âu (EU), một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại khu vực. Hội nghị cấp cao EU và Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) vào tháng 7/2023 đã thành công tốt đẹp, với nhiều thỏa thuận thương mại được hai bên ký. EU cam kết đầu tư hơn 45 tỷ euro vào khu vực với mong muốn mang lại lợi ích cho cộng đồng địa phương và tạo ra chuỗi giá trị tại địa phương. EU cũng ký một loạt bản ghi nhớ về hợp tác năng lượng với Argentina và Uruguay; thiết lập quan hệ đối tác về chuỗi giá trị nguyên liệu thô bền vững với Chile.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen nhận định, hội nghị cấp cao EU-CELAC trong năm 2023 giống như “một khởi đầu mới giữa những người bạn cũ”; hiện tại là thời điểm có nhiều thay đổi địa chính trị, EU và các đối tác Mỹ Latin và Caribe cần xích lại gần nhau hơn. Trên thực tế, giữa hai bên còn tồn tại nhiều quan điểm khác biệt liên quan các chương trình nghị sự quốc tế, EU và Khối Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR) cũng chưa thể giải quyết bất đồng để ký thỏa thuận thương mại tự do. Tuy vậy, không thể phủ nhận rằng, những cam kết hợp tác đạt được giữa EU và khu vực Mỹ Latin và Caribe đã mở rộng không gian kết nối giữa hai bên nhằm cùng nhau đối phó thách thức chung. Ngoài EU, thời gian qua, Mỹ Latin cũng tăng cường hợp tác với ASEAN, Ấn Độ, Nhật Bản, Iran...

Theo CEPAL, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào khu vực Mỹ Latin và Caribe trong năm 2022 tăng 55,2% so với năm trước đó, lên mức kỷ lục là hơn 224 tỷ USD, trong khi kể từ năm 2013, dòng vốn FDI chưa từng vượt mức 200 tỷ USD. Một trong những yếu tố quan trọng dẫn đến sự gia tăng ngoạn mục vốn đầu tư nước ngoài là nhờ những nỗ lực đẩy mạnh kết nối với các đối tác suốt thời gian qua.

Sau một năm 2023 nhiều thách thức, vẫn còn nhiều gian truân chờ đợi khu vực Mỹ Latin phía trước. Thư ký điều hành CEPAL Jose Manuel Salazar-Xirinachs khuyến nghị các quốc gia nên quan tâm đến chính sách thúc đẩy sản xuất, đào tạo nguồn nhân lực, củng cố cơ sở hạ tầng, hậu cần và nâng cao năng lực địa phương. Cùng với đó, để đạt được những tiến bộ đáng kể, khu vực này cần tiếp tục tăng cường kết nối với các đối tác, tìm kiếm cơ hội hợp tác mới để mang lại lợi ích cho các bên, huy động nguồn lực phát triển khu vực.

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.