Thiệt hại nặng nề
Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân xã Bờ Y, sự cố môi trường tại Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn Ngọc Hồi xảy ra vào sáng 30/7. Cụ thể, một phần mái ta luy của ô chôn lấp bị sạt lở, lượng nước lớn vùi lấp một đoạn ống thu gom nước. Nước thải, rác thải chưa qua xử lý tràn ra ngoài khiến 21.300m2 đất canh tác đất và ao hồ của 8 hộ dân bị vùi lấp, ước tính thiệt hại khoảng 1,8 tỷ đồng.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương cho biết, nguyên nhân xảy ra sự cố tại Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn Ngọc Hồi là do mưa lớn kéo dài, lượng nước tích trong ô chôn lấp rác nhiều, áp lực nước lớn làm suy yếu kết cấu dẫn đến gây xói lở, tạo hố có kích thước khoảng 3m x 3,5m, xuyên qua thân hồ; hệ thống ống thu gom nước thải bị cuốn trôi, gây tràn nước từ hệ thống xử lý ra bên ngoài.
Lượng nước lớn đã đẩy theo một phần rác thải chưa qua xử lý tràn ra khỏi khu vực chứa rác, vùi lấp các bể chứa nước thải (bể điều hòa, hồ sinh học kết hợp làm hồ sự cố) và bể xử lý kỹ thuật của hệ thống xử lý nước rỉ rác, rác thải tràn ra các ao hồ của các hộ dân chung quanh dùng làm nước tưới cho cây trồng.
Nhìn ao nước đục ngầu đầy rác thải, cá chết trắng bụng, ông Giáp Văn Giang, ở thôn Ngọc Tặng, xã Sa Loong cho biết, ao của gia đình với diện tích hơn 5 sào vừa để chứa nước tưới cà phê vừa nuôi cá phát triển kinh tế, cải thiện cuộc sống.
Tuy nhiên, sự cố tại Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn Ngọc Hồi khiến nước thải, rác thải tràn xuống làm vỡ bờ ao. Hậu quả, cá nuôi trong ao trôi ra ngoài rất nhiều, số cá còn trong ao thì chết nổi lềnh bềnh. Ngoài ra, khoảng 60 cây cà phê và cây ăn trái bị hư hại.
“Công trình xử lý môi trường với số vốn đầu tư hàng chục tỷ đồng mới đưa vào vận hành được mấy tháng nhưng lại xảy ra sự cố khiến môi trường xung quanh bị ô nhiễm nặng, gây thiệt hại kinh tế của người dân”, ông Giáp Văn Giang bức xúc, đồng thời đề nghị các đơn vị, cơ quan chức năng cần đền bù thỏa đáng thiệt hại cho dân, khắc phục triệt để sự cố nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường, ổn định đời sống người dân trong khu vực bị ảnh hưởng.
Cần đánh giá quy trình vận hành và chất lượng công trình
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bờ Y Phan Thanh Tùng, ngay sau xảy ra sự cố, xã đã chỉ đạo đơn vị vận hành khẩn trương thu gom rác, gia cố tạm thời bằng rọ đá và cô lập khu vực bị thủng, không để rác và nước thải tiếp tục tràn ra ngoài. Đồng thời, phối hợp đánh giá thiệt hại, thống kê để hỗ trợ bồi thường kịp thời cho người dân và tiến hành lấy mẫu kiểm định chất lượng nước, đánh giá mức độ ô nhiễm để có giải pháp xử lý.
“Về lâu dài, các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Ngãi cần đánh giá lại hồ sơ, quy trình vận hành, nguyên nhân và trách nhiệm của các bên liên quan, từ đó có giải pháp triệt để, không để sự cố môi trường tại Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn Ngọc Hồi tái diễn, bảo đảm sản xuất và sức khỏe cho người dân trong khu vực”, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bờ Y Phan Thanh Tùng kiến nghị.
Theo tìm hiểu của phóng viên, Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Ngọc Hồi có diện tích 6,8 ha, tổng mức đầu tư hơn 49,3 tỷ đồng từ nguồn vốn kinh phí sự nghiệp môi trường của Trung ương hỗ trợ và nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương, do Ủy ban nhân dân huyện Ngọc Hồi (cũ) làm chủ đầu tư. Theo kế hoạch, dự án này hoàn thành từ tháng 7/2023, nhưng sau nhiều lần chậm tiến độ, mãi đến tháng 4/2025 mới đưa vào vận hành.
“Người dân đều vui mừng khi công trình được đưa vào sử dụng vì môi trường trên địa bàn được sạch sẽ hơn trước. Ấy vậy mà chỉ sau hơn 3 tháng vận hành, công trình xử lý ô nhiễm trường đã gặp sự cố gây ra ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Điều này, đặt ra câu hỏi về chất lượng thi công, giám sát và cả quy trình vận hành”, ông Nguyễn Xuân Hạnh, người dân ở thôn 5, xã Bờ Y truy vấn.
Những câu hỏi trên không chỉ của riêng người dân xã Bờ Y, mà còn là sự quan tâm chung của dư luận. Khi một dự án được kỳ vọng góp phần bảo vệ môi trường, giờ đây lại trở thành nguồn ô nhiễm và nỗi lo cho cả cộng đồng, thì việc làm rõ trách nhiệm và khắc phục sự cố không chỉ là yêu cầu cấp bách, mà còn là phép thử niềm tin của người dân với chính quyền và chủ đầu tư.
