Tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng, tạo động lực tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong thời gian tới, Ban Chấp hành Ðảng bộ tỉnh Lạng Sơn nhiệm kỳ 2020-2025 xác định "Tập trung phát triển nhanh kinh tế cửa khẩu" là 1 trong 5 trọng tâm trong Chương trình hành động của tỉnh.
Đầu tư hạ tầng cho vùng kinh tế động lực
Chúng tôi có mặt tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Ðồng Ðăng (huyện Cao Lộc) những ngày đầu tháng 11, cảm nhận rõ nét diện mạo khu kinh tế cửa khẩu hôm nay đã thay đổi, được xây dựng khang trang hơn rất nhiều so với vài năm trước. Phó Trưởng ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Ðồng Ðăng, Hoàng Khánh Duy phấn khởi: Do cửa khẩu Ðồng Ðăng có vị trí quan trọng trong việc giao lưu kinh tế, nơi có tuyến đường huyết mạch quốc lộ 1 xuyên Việt và tuyến đường sắt xuyên Á, đường liên vận quốc tế Việt Nam-Trung Quốc, đồng thời cũng nằm trên tuyến hành lang kinh tế Nam Ninh (Trung Quốc)-Lạng Sơn-Hà Nội-Hải Phòng... những năm qua, tỉnh Lạng Sơn đã tập trung cao độ, huy động mọi nguồn lực để đầu tư xây dựng hạ tầng ở khu vực cửa khẩu này. Ðến nay, các hạng mục, công trình phục vụ hoạt động xuất, nhập khẩu, hệ thống bến bãi, kho tàng,... được tỉnh đầu tư cơ bản hoàn thiện. Ðặc biệt là công trình tòa nhà cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị; tuyến đường chuyên dụng xuất, nhập khẩu hàng hóa qua mốc 1119-1120 hoàn thành, đưa vào khai thác hiệu quả, đã góp phần thúc đẩy hoạt động thương mại biên giới, xuất, nhập cảnh, xuất, nhập khẩu hàng hóa tăng lên rõ rệt.
Không chỉ riêng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị được đầu tư, trong 5 năm gần đây, tỉnh Lạng Sơn cũng tích cực tranh thủ các nguồn vốn để tập trung đầu tư xây dựng, hoàn thiện các công trình, dự án phát triển kết cấu hạ tầng trọng yếu ở các cửa khẩu Tân Thanh (Văn Lãng), Chi Ma (Lộc Bình),... với tổng vốn đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu đạt hơn 16.000 tỷ đồng, trong đó từ nguồn vốn ngân sách nhà nước gần 4.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, tỉnh Lạng Sơn còn tích cực tìm hướng cải thiện môi trường đầu tư, ban hành nhiều cơ chế ưu đãi nhằm thu hút các doanh nghiệp đến "làm tổ". Ðến nay, đã có 126 dự án trong nước được đầu tư vào Khu kinh tế cửa khẩu Ðồng Ðăng (Lạng Sơn) với tổng vốn đăng ký đạt hơn 13.000 tỷ đồng và 20 dự án có vốn đầu tư nước ngoài, tổng vốn đăng ký hơn 207 triệu USD. Trong đó, tại các cửa khẩu hiện có 29 dự án đầu tư kinh doanh bến bãi với số vốn đăng ký hơn 3.000 tỷ đồng; gần 50 dự án đầu tư trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ với số vốn đầu tư đăng ký hơn 3.100 tỷ đồng, đáp ứng yêu cầu hoạt động thương mại dịch vụ, lưu giữ, bảo quản hàng hóa phục vụ xuất, nhập khẩu. Nhờ đó, từ năm 2016 đến nay, Khu kinh tế cửa khẩu Ðồng Ðăng đã thật sự là điểm sáng trong phát triển kinh tế của tỉnh Lạng Sơn, tốc độ tăng trưởng kinh tế trong khu kinh tế cửa khẩu liên tục ở mức cao so tốc độ tăng chung của tỉnh, bình quân hằng năm đạt gần 13%; tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu giai đoạn 2016-2020 đạt hơn 17.575 triệu USD, bằng 88% tổng kim ngạch cả tỉnh.
Từ cuối năm 2019 đến nay, mặc dù vẫn chịu ảnh hưởng, tác động lớn của dịch Covid-19 đến các hoạt động sản xuất, kinh doanh, đầu tư, nhưng những cơ chế, chính sách linh hoạt của tỉnh đã sớm được kích hoạt, nhanh chóng phát huy hiệu quả, đưa hoạt động thu hút đầu tư có sự "trở lại" ấn tượng. Thực hiện chính sách "Thích ứng an toàn, linh hoạt; kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19", từ đầu năm 2022 đến nay, các nhà đầu tư, nhà thầu và các đơn vị liên quan đã nỗ lực chuẩn bị các thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án, nhất là dự án trọng điểm tại các khu chức năng của khu kinh tế cửa khẩu.
Cơ hội mới cho khu kinh tế cửa khẩu
Cùng với sự đầu tư xây dựng hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu, hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa bắt đầu ở Lạng Sơn dần trở lại bình thường. Phó Cục trưởng Hải quan Lạng Sơn, Vi Công Tường cho biết: Mặc dù phía nước bạn Trung Quốc vẫn thực hiện chính sách: "Zero Covid", nhưng nhờ áp dụng phương châm "Cửa khẩu xanh", nên từ đầu tháng 5 đến nay, tình hình thông quan đã có nhiều tín hiệu tích cực hơn sau khi thống nhất với Trung Quốc triển khai phương thức giao nhận hàng hóa không tiếp xúc tại các cửa khẩu.
Hiện năng lực thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn tiếp tục được nâng cao, trung bình đạt 650-700 xe/ngày, tăng hơn 20% so với tháng 6/2022. Từ ngày 1/8/2022 đến nay, cơ bản hàng hóa vận chuyển lên các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh đều được thông quan hết trong ngày, hàng tồn cuối ngày rất ít (chủ yếu là các xe lên muộn, không kịp thông quan), thậm chí không có hàng tồn.
Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh Lạng Sơn lần thứ 17 đã xác định, giai đoạn 2020-2025, cần tiếp tục khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế, huy động mọi nguồn lực để phát triển nhanh kinh tế cửa khẩu, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Với những giải pháp đồng bộ, từ quy hoạch, xây dựng kết cấu hạ tầng, thu hút đầu tư được các cấp, ngành tích cực triển khai, Khu kinh tế cửa khẩu Ðồng Ðăng (Lạng Sơn) ngày càng thể hiện rõ nét vai trò là vùng kinh tế động lực, thúc đẩy tăng trưởng của tỉnh theo đúng mục tiêu mà tỉnh đề ra.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn, Hồ Tiến Thiệu khẳng định: Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng, đưa khu vực kinh tế cửa khẩu sớm trở thành vùng kinh tế động lực của tỉnh, phấn đấu xây dựng Lạng Sơn sớm trở thành một trong những trung tâm, đầu mối hoạt động xuất, nhập khẩu, thương mại, dịch vụ, du lịch và kinh tế cửa khẩu trọng điểm của vùng Ðông Bắc. Ðồng thời, nâng tầm khu kinh tế cửa khẩu này trở thành cửa ngõ thông thương hàng hóa của các nước ASEAN với thị trường Trung Quốc và ngược lại.
Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng, đưa khu vực kinh tế cửa khẩu sớm trở thành vùng kinh tế động lực của tỉnh, phấn đấu xây dựng Lạng Sơn sớm trở thành một trong những trung tâm, đầu mối hoạt động xuất, nhập khẩu, thương mại, dịch vụ, du lịch và kinh tế cửa khẩu trọng điểm của vùng Ðông Bắc.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu
Với những thành tựu đã tạo dựng được trong những năm qua, cùng với sự quyết tâm của toàn Ðảng bộ, chính quyền, sự nỗ lực, đồng thuận của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu này hội tụ đủ tiềm năng, lợi thế để tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ hơn nữa với những thời cơ, vận hội mới. Các cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Chi Ma, Tân Thanh,... tiếp tục được doanh nghiệp xuất, nhập khẩu, nhà đầu tư trong nước và quốc tế coi là điểm đến tin cậy và đầy hứa hẹn. Ðể phát huy những lợi thế đó, hơn một năm qua, thực hiện Chương trình chuyển đổi số quốc gia của Chính phủ, sau thời gian thử nghiệm, từ cuối tháng 2/2022 đến nay, tỉnh Lạng Sơn chính thức vận hành nền tảng cửa khẩu số ở tất cả các cơ quan, đơn vị, lực lượng chức năng, đại lý hải quan, doanh nghiệp thực hiện xuất, nhập khẩu qua biên giới.
Hiện 100% các xe hàng được khai báo và xử lý thông tin trực tuyến trên nền tảng cửa khẩu số khi thực hiện hoạt động xuất, nhập khẩu qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Cao Lộc) và cửa khẩu Tân Thanh (Văn Lãng). Nền tảng cửa khẩu số đã góp phần xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch và bình đẳng cho các doanh nghiệp tại các cửa khẩu của tỉnh.
Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 sắp tới gần, dự báo nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa xuất, nhập khẩu để phục vụ sản xuất của các doanh nghiệp, cũng như tiêu dùng của nhân dân hai nước sẽ tăng mạnh; tình hình thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn sẽ rất khởi sắc. Trên cơ sở các kết quả đã đạt được, tỉnh Lạng Sơn sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu trên địa bàn.
Các đơn vị chức năng của tỉnh cũng nỗ lực duy trì và nâng cao năng lực thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu, đặc biệt là nông sản, hàng hóa xuất khẩu; qua đó thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị cũng như phát triển kinh tế, xã hội, phấn đấu hoàn thành mục tiêu phát triển nhanh kinh tế cửa khẩu, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh theo tinh thần Nghị quyết Ðại hội đại biểu Ðảng bộ tỉnh lần thứ 17, nhiệm kỳ 2020-2025.
