Tháo gỡ rào cản
Một trong những khó khăn rất lớn của các doanh nghiệp tư nhân là thiếu mặt bằng để sản xuất, kinh doanh, trong khi đó, thủ tục thuê đất còn rất phức tạp. Hiện nhiều doanh nghiệp tư nhân đã và đang phải đi thuê đất, nhưng không ổn định, có thể chỉ thuê được vài năm lại bị đòi lại, phải chuyển đi nơi khác.
Ông Nguyễn Văn Dũng, giám đốc một doanh nghiệp xây dựng tại thành phố Quy Nhơn (Bình Định) chia sẻ, thủ tục cấp phép đầu tư, nhất là với các dự án có sử dụng đất, còn nhiều vướng mắc. Có những hồ sơ phải chờ tới cả năm mới được giải quyết, khiến doanh nghiệp bỏ lỡ cơ hội thị trường.
Khó khăn khác là hệ thống pháp lý chưa hoàn thiện. Đơn cử tại Bình Định, quá trình xin giấy phép kinh doanh kéo dài, phức tạp đã làm nản lòng không ít người dân. Nhiều hộ gia đình chọn cách giữ quy mô nhỏ lẻ để tránh gặp các thủ tục hành chính. “Chúng tôi muốn hợp pháp hóa sản xuất để mở rộng quy mô, nhưng cứ mỗi lần nộp hồ sơ là lại phát sinh thêm yêu cầu mới. Nhiều khi mất cả tháng vẫn chưa nhận được giấy phép...”, ông Trần Văn Minh, một người làm nón ngựa tại Phú Gia chia sẻ.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp tại khu vực Nam Trung Bộ phản ánh gặp khó khăn khi tiếp cận các gói vay do thiếu tài sản thế chấp, phương án kinh doanh chưa đáp ứng được điều kiện của ngân hàng. Đồng thời, các hình thức huy động vốn như hợp tác đầu tư hay liên kết tài chính vẫn còn mới mẻ, chưa được áp dụng rộng rãi. Những khó khăn này khiến các doanh nghiệp tư nhân khó có thể mở rộng quy mô sản xuất. Trên thực tế, dù đã có một số chính sách ưu đãi dành cho khu vực kinh tế tư nhân nhưng chưa đủ mạnh. Trong khi đó, nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Chính phủ chưa dễ tiếp cận đối với khu vực kinh tế tư nhân...
Thời gian qua, các địa phương trong khu vực Nam Trung Bộ đã chú trọng cải cách thủ tục hành chính; thực hiện nhiều giải pháp nhằm khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi thành phần kinh tế...
Tuy nhiên, vấn đề được các doanh nghiệp tư nhân hiện nay quan tâm là được bình đẳng trong sản xuất, kinh doanh cùng các thành phần kinh tế khác; được Nhà nước hướng dẫn, giúp đỡ, tư vấn về pháp luật, về thông tin kinh tế; được tạo điều kiện tốt trong đăng ký kinh doanh, trong thuê đất, xuất nhập khẩu trực tiếp, tiếp cận thị trường trong nước và nước ngoài, tiếp cận các nguồn vốn hỗ trợ đầu tư, tín dụng ưu đãi, bảo lãnh tín dụng; được bình đẳng trong đấu thầu, chỉ định thầu; được bảo vệ quyền lợi của người kinh doanh và tham gia các hình thức thi đua, khen thưởng do tỉnh tổ chức... Và điều quan trọng nhất vẫn là một hệ thống chính sách thật cụ thể.
Tạo môi trường thuận lợi, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới
Dấu ấn rõ nét của nền kinh tế Việt Nam trong nhiều năm trở lại đây là sự xuất hiện của nhiều dự án kinh tế lớn, trong đó có đóng góp của các tập đoàn kinh tế tư nhân như Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO) tại tỉnh Quảng Nam, Tập đoàn VinGroup tại tỉnh Khánh Hòa...
Ông Nguyễn Tiến Dũng, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư quốc tế Phong Phú-Phú Yên cho rằng, để doanh nghiệp phát triển và đứng vững trong bối cảnh hiện nay, Nhà nước cần tạo môi trường kinh doanh và đầu tư thuận lợi hơn nữa.
Cụ thể, Nhà nước cần hỗ trợ công tác đền bù, giải phóng mặt bằng; tạo thuận lợi về chủ trương đầu tư, chính sách thuế. Đối với ngành dệt may, ông Dũng đề nghị Nhà nước cần có chính sách về lao động, như giảm độ tuổi đối với công nhân nữ; tạo môi trường bình đẳng với tất cả các đối tượng đóng bảo hiểm xã hội đối với lao động của khối doanh nghiệp tư nhân và khối doanh nghiệp nhà nước.
Theo Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên, tỉnh sẽ công khai, minh bạch các quy hoạch, đề án phát triển ngành, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng để các nhà đầu tư, doanh nghiệp nắm rõ thông tin và định hướng đầu tư phù hợp; tạo môi trường thuận lợi hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo; tiến hành có hiệu quả các hoạt động khởi sự doanh nghiệp, hạn chế những hoạt động có tính chất “phong trào”; bảo đảm quyền kinh doanh, quyền bình đẳng tiếp cận các nguồn lực và cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp.
Thời gian tới, các tỉnh khu vực Nam Trung Bộ sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách đầu tư tư nhân; huy động vốn ngoài xã hội đầu tư sâu hơn vào kết cấu hạ tầng, dịch vụ công; xúc tiến đầu tư các dự án phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị, nhà ở nhằm đáp ứng nhu cầu đô thị hóa và nâng cao đời sống nhân dân; tăng cường huy động, đa dạng hóa các nguồn lực đầu tư thông qua các mô hình hợp tác công-tư, nguồn vốn xã hội hóa, nguồn vốn hỗ trợ của nước ngoài…
“Để thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững, các bộ, ngành, Trung ương cần tiếp tục đơn giản hóa, minh bạch hóa thủ tục hành chính, nhất là lĩnh vực thuế, đất đai, đầu tư. Đồng thời, triển khai các chính sách và nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, hỗ trợ giảm chi phí cho doanh nghiệp, tăng cường khả năng tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước; nguồn vốn tín dụng từ các định chế tài chính; áp dụng kịp thời, đầy đủ các chính sách giảm, miễn thuế cho doanh nghiệp, thúc đẩy chuyển đổi số”, Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Anh Nam kiến nghị.
Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân đã đưa ra các giải pháp cụ thể để bảo đảm doanh nghiệp tư nhân tiếp cận công bằng các nguồn lực phát triển, trong đó, đồng bộ hóa hệ thống pháp luật, thủ tục hành chính liên quan đầu tư, xây dựng, đất đai, môi trường. Những quan điểm chỉ đạo tại nghị quyết đã rõ. Vấn đề còn lại là sớm xây dựng hành lang pháp lý chung, tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân có được hệ sinh thái minh bạch để phát triển.
