Khan hiếm cát, công trình xây dựng lao đao

Không chỉ người dân mà nhiều công trình trọng điểm của Quảng Nam, Đà Nẵng đều bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu cát xây dựng. Các mỏ cát trữ lượng lớn - nguồn cung cho thị trường miền trung trong tình trạng đóng cửa một cách bất thường khiến cơ quan chức năng phải vào cuộc.
Các mỏ cát ở khu vực huyện Đại Lộc.
Các mỏ cát ở khu vực huyện Đại Lộc.

“Khủng hoảng” thiếu

Những ngày cuối tháng 2, dọc theo tuyến quốc lộ 14B từ cầu Hà Nha (thuộc huyện Đại Lộc, Quảng Nam) về hướng Đà Nẵng đã thưa bóng những đoàn xe ben, xe tải chở cát chạy rầm rộ như thời gian trước đây. Nguyên nhân bởi hầu hết các mỏ cát ở khu vực thượng nguồn hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn không hoạt động. Chỉ một số ít mỏ nhỏ hoạt động cầm chừng.

Theo quan sát, trong số các mỏ cát lớn ở khu vực này như: Giao Thủy, Ngọc Kinh Đông (xã Đại Hồng), Pha Lê (xã Đại Sơn), Giảng Hòa (xã Đại Thắng)…, chỉ mới có mỏ Pha Lê đã hoạt động trở lại sau thời gian đóng cửa. Tuy nhiên, lượng xe cộ vận chuyển cát từ mỏ này xuất đi cũng khá ít.

Tương tự, các mỏ cát ở Điện Bàn, Duy Xuyên cũng trong tình cảnh “cửa đóng, then cài”. “Trước đây, dọc theo tuyến sông Thu Bồn từ cầu Giao Thủy kéo về đến tận Hội An luôn có nhiều tàu hút cát hoạt động bất kể ngày đêm. Họ tập kết ngay dưới chân cầu Hà Nha, Giao Thủy, Vĩnh Điện, Câu Lâu… Nhưng thời gian gần đây, những tàu này không thấy ra “ăn cát” nữa mà nằm bờ”, ông Lê Phước Nam (xã Đại An, huyện Đại Lộc, Quảng Nam) cho biết.

Khi các mỏ cát lớn cung cấp chính cho thị trường các tỉnh từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Nam đóng cửa, giá của loại vật liệu này cũng “nhảy múa” từng ngày. Ông Trần Văn Quang, chủ thầu xây dựng ở quận Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng) cho biết, đang thi công một khách sạn mini 8 tầng nhưng bị đình trệ suốt gần một tuần nay do thiếu cát.

“Trước Tết, giá cát xây dựng chỉ tầm 250.000-270.000 đồng/m3 nhưng đến nay đã nhảy vọt lên 350.000 - 400.000 đồng/m3. Do công trình đang trong giai đoạn nước rút để kịp bàn giao nên dù giá “cắt cổ” nhưng chúng tôi đành phải cắn răng chịu lỗ để mua cát”.

Tuy nhiên, theo ông Quang thì dù chấp nhận mức giá cao ngất ngưởng đó nhưng chưa chắc đã tìm ra nguồn cung. “Một số đại lý vật liệu xây dựng tìm nguồn cát tận Quảng Ngãi để bán cho chúng tôi. Nhưng giá bán cũng không rẻ hơn mà chi phí vận chuyển từ đó ra Đà Nẵng cũng đắt đỏ. Hiện tôi đã cho anh em công nhân nghỉ tạm mấy hôm để tìm nguồn vật liệu”, ông Quang cho hay.

Không chỉ các công trình dân sinh mà hiện nhiều dự án quan trọng ở Quảng Nam, Đà Nẵng cũng “đứng bánh” vì thiếu cát. Tại công trình đập thời vụ ngăn mặn, giữ ngọt trên sông Vĩnh Điện (dự kiến xây dựng tại Điện Ngọc, cách trạm bơm Tứ Câu về hạ lưu khoảng 350m, thuộc thị xã Điện Bàn, Quảng Nam) đang gặp khó khăn do thiếu nguồn cát xây dựng.

Bà Nguyễn Thị Minh Châu, Phó Chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn cho hay, hằng năm, hạ lưu sông Vĩnh Điện (thuộc thị xã Điện Bàn) thường bị mặn xâm nhập sâu (theo hướng từ sông Hàn Đà Nẵng vào). Do đó, từ năm 2013, địa phương này phải triển khai đắp đập thời vụ trên sông Vĩnh Điện để ngăn mặn, giữ ngọt. Phương án này nhằm bảo đảm nguồn nước tưới cho gần 2.000ha đất sản xuất nông nghiệp của các xã, phường vùng đông Điện Bàn, Hội An và TP Đà Nẵng.

Tuy nhiên, đến thời điểm mở thầu (ngày 16/2/2023) xây dựng công trình đập tạm nhưng vẫn chưa có doanh nghiệp nào tham gia gói thầu. Nguyên nhân là thiếu nguồn cát đắp cho đập. Bà Châu thông tin thêm, công trình đập ngăn mặn này cần khoảng 10.000m3 cát lấy từ mỏ vật liệu trên sông Thu Bồn vận chuyển bằng đường sông, đường bộ nhưng hiện nay các mỏ vật liệu trên địa bàn hết thời gian khai thác và đã đóng cửa. Các mỏ ở Đại Lộc, Duy Xuyên... tuy còn sản lượng khai thác nhưng không hoạt động.

Giá cát xây dựng liên tục tăng cao khiến người dân, doanh nghiệp lao đao. Trong ảnh: một bãi tập kết cát ở Đà Nẵng.

Giá cát xây dựng liên tục tăng cao khiến người dân, doanh nghiệp lao đao. Trong ảnh: một bãi tập kết cát ở Đà Nẵng.

Khẩn trương đưa các mỏ hoạt động

Việc một loạt mỏ cát đóng cửa bất thường khiến dư luận đặt ra nhiều nghi vấn, liệu có phải các doanh nghiệp khai thác mỏ cát này đang “bắt tay” nhau để đẩy giá lên cao. Chia sẻ với chúng tôi, ông N.M (chủ một mỏ cát ở huyện Đại Lộc) cho biết: “Từ trước Tết, chúng tôi được yêu cầu phải rà soát, kiểm tra lại các thủ tục, quy trình khai thác mỏ. Do còn thiếu một số thủ tục về bến bãi, công trình phụ trợ nên công ty mới tạm thời cho dừng khai thác để tập trung điều chỉnh, bổ sung. Dự kiến trong tuần này sẽ thực hiện xong và hoạt động trở lại”. Ngày 27/2, trao đổi ý kiến với PV, một lãnh đạo UBND huyện Đại Lộc (Quảng Nam) cho biết, sau khi có thông tin về tình trạng khan hiếm nguồn cát, huyện đã chỉ đạo các đơn vị chức năng liên quan đi tiến hành kiểm tra, tìm hiểu nguyên nhân. Qua đó, yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối khẩn trương hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục để mở cửa mỏ trở lại.

“Theo kế hoạch, huyện đã yêu cầu các doanh nghiệp (chủ mỏ) phải rà soát lại các thủ tục, quy trình như: trạm cân, bến bãi, điều kiện hoạt động… Một số mỏ đã xin tạm dừng hoạt động để điều chỉnh, bổ sung các điều kiện nói trên. Đến nay, qua kiểm tra thì các mỏ đã cơ bản hoàn tất quy trình và sẽ sớm mở cửa hoạt động trở lại. Qua đó, cung ứng nguồn nguyên liệu cho các công trình xây dựng trên địa bàn”, vị lãnh đạo này cho hay.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam cho hay, nhằm bảo đảm nguồn vật liệu cát, sỏi cung cấp cho các công trình và ổn định thị trường, Sở đã có công văn đề nghị UBND các huyện Đại Lộc, Duy Xuyên, Núi Thành… đôn đốc các doanh nghiệp khai thác cát, sỏi có mỏ còn hiệu lực trên địa bàn đưa mỏ vào hoạt động khai thác. Trường hợp các mỏ không đưa vào hoạt động phải có lý do chính đáng và phải có văn bản gửi Sở để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

Trước tình trạng khan hiếm nguồn cát xây dựng, gây ảnh hưởng đến tiến độ thi công các công trình trọng điểm của Nhà nước cũng như doanh nghiệp và người dân, UBND tỉnh Quảng Nam đã thống nhất cho các huyện, thị, thành phố trên cơ sở nhu cầu vật liệu cần đáp ứng, tổ chức rà soát lại các điểm mỏ cát, sỏi có trong quy hoạch được duyệt.

Từ đó, lựa chọn các điểm mỏ có quy mô diện tích đủ lớn, bảo đảm không ảnh hưởng đến sạt lở bờ sông, công trình hạ tầng kỹ thuật, đất ở, đất sản xuất của nhân dân. Lựa chọn doanh nghiệp đủ năng lực thực hiện, báo cáo UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư, cho phép tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản và lập thủ tục trình cấp giấy phép thăm dò, khai thác đúng quy định.

Với nhiều giải pháp được đưa ra, trong thời gian đến, các mỏ cát lớn ở Quảng Nam sẽ hoạt động trở lại, kịp thời đáp ứng nhu cầu về xây dựng của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn cũng như các địa phương lân cận.

Trước đó, ngày 22/11/2022, Tổng Thanh tra Chính phủ đã ban hành Quyết định số 466 về thanh tra thực hiện pháp luật trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng, việc cấp phép, khai thác các mỏ đất, đá làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.

Có thể bạn quan tâm

Black Friday không còn ở vị trí độc tôn

Black Friday (thứ sáu đen tối) được xem là sự kiện mua sắm lớn bậc nhất hằng năm, diễn ra vào tuần thứ 4 của tháng 11, với những mức giảm giá “sập sàn” từ 50-70%, thậm chí hơn. Nhưng sự trỗi dậy mạnh mẽ của thương mại điện tử (TMĐT) những năm gần đây đã tác động đáng kể đến Black Friday.

Nâng tầm logistics qua cảng biển

Nâng tầm logistics qua cảng biển

Ngày 24/11, Cảng Quốc tế Tân Cảng - Cái Mép (TCIT) ghi nhận sản lượng vượt 2 triệu TEU trong năm 2025, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp và cũng là thời điểm sớm nhất cảng đạt mốc sản lượng quan trọng này.

Việt Nam đã và đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thúc đẩy thu hút dòng vốn chất lượng cao FDI. Ảnh: NAM NGUYỄN

Nâng cấp để bắt nhịp FDI thế hệ mới

Những tiêu chuẩn khắt khe đi kèm dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) thế hệ mới đặt ra những thách thức không nhỏ. Các khu công nghiệp Việt Nam chỉ còn lối đi duy nhất, tự nâng cấp chính mình.

Di cư không chỉ là sự thay đổi sinh kế, văn hóa và chiến lược thích ứng của cộng đồng. Ảnh: NAM ANH

Gánh nặng di cư

Người dân tộc thiểu số (DTTS) ngày càng hiện diện nhiều hơn trong các không gian công nghiệp, đô thị và vùng kinh tế mới. Việc di cư của họ mở ra những lợi ích về kinh tế nhưng không chuyển hóa thành dịch chuyển vị thế xã hội dài hạn.

Đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn.

Băn khoăn với “quota” nhập khẩu vàng

Giữa bối cảnh thị trường vàng liên tục biến động và chênh lệch giá trong nước, quốc tế đang cao kỷ lục, đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn. Giải pháp này liệu có đủ sức giải quyết tận gốc sự méo mó kéo dài của thị trường vàng hay chỉ mang tính “giảm đau” ngắn hạn.

Phim trường địa phương

Một bộ phim lấy bối cảnh ở một địa phương có thể giúp doanh số du lịch nơi đó tăng lên vài chục %. Không chỉ có vậy mà tư duy, năng lực về điện ảnh tại địa phương cũng có thể cải thiện mạnh mẽ sau khi có các đoàn làm phim lớn đến sản xuất...

Công ty CP Phát triển nông nghiệp Hòa Phát (HPA) đã nộp hồ sơ IPO vào tháng 9/2025.

Sự dịch chuyển bản chất của thị trường vốn

Làn sóng IPO hiện tại đánh dấu bước trưởng thành của khu vực tư nhân khi chủ động tiếp cận thị trường vốn, minh bạch hóa hoạt động và nâng tầm chuẩn quản trị, vượt xa chu kỳ IPO vốn gắn với cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước của thập kỷ trước.

Các sản phẩm thiết bị thông minh của Tập đoàn VNPT được giới thiệu trên thị trường. Ảnh: NAM NGUYỄN

Để doanh nghiệp Nhà nước bứt phá

Vai trò của khu vực kinh tế nhà nước có thể tiếp tục thu hẹp về tỷ trọng, nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh vực chiến lược như cơ sở hạ tầng, năng lượng và tài chính công. Việc cải cách và nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực này là yếu tố quan trọng để bảo đảm sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Môi trường đầu tư của Việt Nam vẫn giữ được sức hấp dẫn mạnh mẽ với các nhà đầu tư. Đồ họa: K.MINH

Tận dụng sức hút FDI

Dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tiếp tục chảy mạnh vào Việt Nam khi số vốn FDI thực hiện 10 tháng đạt mức cao nhất trong vòng 5 năm. Cùng với sự gia tăng về quy mô, chất lượng dòng vốn cũng cải thiện rõ rệt, củng cố vị thế của Việt Nam như một điểm đến hấp dẫn trong bối cảnh dòng vốn toàn cầu dịch chuyển mạnh mẽ.

Tính đến ngày 18/11, đã có 14 ngân hàng điều chỉnh biểu lãi suất. Ảnh: NGUYỆT ANH

Chỉ báo phía sau động thái tăng lãi suất tiết kiệm

Việc hàng loạt ngân hàng bất ngờ từ bỏ mức neo lãi suất thấp đang thu hút sự chú ý của thị trường. Một số chuyên gia nhìn nhận, đây là diễn biến mang tính chu kỳ khi bước vào giai đoạn cao điểm cuối năm, song cũng không ít cảnh báo cho rằng đợt điều chỉnh này có thể kéo theo những hệ lụy nhất định.

Sản phẩm giày thể thao được nhiều người tiêu dùng quan tâm. Ảnh: NAM ANH

Chiến lược mới của doanh nghiệp dệt may, da giày

Trong bối cảnh xuất khẩu dệt may, da giày liên tục chịu sức ép từ kinh tế toàn cầu, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang nhìn nhận lại vai trò của “sân nhà” không chỉ như phao cứu sinh tạm thời mà là thị trường chiến lược phải tập trung chinh phục.

Không “sale” thì “bỏ”

Những ngày gần đây, một hệ thống bán lẻ hàng thực phẩm tươi sống lớn thường xuyên bày bán giảm giá (sale) rất mạnh các loại rau, củ, quả. Chẳng hạn bốn quả chanh được đóng thành một vỉ và bán với giá chỉ… 3.000 đồng. Cam giảm giá đến 50%, từ 15.000 đồng/kg còn khoảng 7.500 đồng/kg.

Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại nhằm kích cầu tiêu dùng trong nước. Ảnh: NAM NGUYỄN

Mục tiêu tăng trưởng chịu nhiều sức ép

Với mức tăng trưởng vượt kỳ vọng, nhiều tổ chức quốc tế nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam. Dù vậy, mục tiêu cả năm vẫn chịu áp lực từ xuất khẩu, tiêu dùng và đầu tư, yêu cầu Chính phủ tập trung ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Đơn giản hóa thủ tục cấp phép để các doanh nghiệp trong lĩnh vực sáng tạo số phát triển trong môi trường cạnh tranh toàn cầu. Ảnh: NGUYỆT ANH

Thúc đẩy môi trường kinh doanh xanh và số hóa

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh cải cách thể chế, chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, doanh nghiệp nước ngoài tích cực đồng hành và kiến nghị chính sách để nâng cao môi trường đầu tư, thúc đẩy phát triển bền vững và hội nhập sâu hơn với kinh tế toàn cầu.

Doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ phối hợp với Thuế Hải Phòng trực tiếp xuống chợ hỗ trợ tiểu thương. Ảnh KỲ DUYÊN

Tuân thủ tốt không lo bị kiểm tra thuế

Băn khoăn lớn nhất của các hộ kinh doanh trong cuộc chuyển đổi bỏ thuế khoán là vấn đề xử lý hàng tồn kho, nguy cơ bị truy thu thuế và các vấn đề liên quan đến kỹ thuật khi thay đổi phương pháp tính thuế.

Diễn đàn kết nối doanh nghiệp tư nhân

Ngày 8/11/2025, tại Nhà khách Bộ Quốc phòng (Hà Nội), Diễn đàn Kinh tế tư nhân 2025 do các doanh nhân dòng họ Phan, họ Vũ-Võ Việt Nam phối hợp tổ chức đã thu hút hơn 50 tham luận sâu sắc, đến từ các chuyên gia, luật sư, nhà nghiên cứu và trí thức đầu ngành trong nhiều lĩnh vực.

Bánh mì và ngôn ngữ ẩm thực

Mới đây, ông lớn thức ăn nhanh (fast food) KFC tại Australia đã ra mắt món “Zinger bánh mì” trên thực đơn của mình. “Zinger bánh mì” là món ăn mang hương vị cơ bản bánh mì truyền thống của Việt Nam phối hợp với một số nguyên liệu đặc trưng của KFC như miếng phi-lê gà cay chiên giòn Zinger và các loại nước sốt của hãng này.

Ngân hàng Agribank quản lý chặt chẽ rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng cho các dự án năng lượng tái tạo như điện gió. Ảnh: NAM ANH

Thể chế hóa tương lai năng lượng xanh

Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị đánh dấu bước chuyển mạnh trong thể chế hóa chuyển đổi năng lượng xanh. Đây không chỉ là định hướng phát triển ngành năng lượng, mà còn là cam kết của Việt Nam với mục tiêu Net Zero 2050.

 Mọi khoản vay phải đáp ứng các điều kiện chặt chẽ nhằm bảo đảm chất lượng tín dụng và kiểm soát rủi ro nợ xấu. Ảnh: NGUYỆT ANH

Dấu hỏi về áp lực kép của ngành ngân hàng

Các ngân hàng cho rằng họ phải cân đối giữa mục tiêu lợi nhuận và an toàn tín dụng, khiến việc vay vốn của người dân ngày càng khó khăn. Thế nhưng, vẫn có những trường hợp dễ dàng vay được tiền ngân hàng để đặt cọc mua nhà, khiến dư luận đặt câu hỏi về sự nhất quán trong chính sách cho vay hiện nay.

Các diễn giả trao đổi ý kiến về kênh đầu tư tại Diễn đàn Kinh doanh 2026.

Tiến gần hơn tới thị trường tài sản số minh bạch

Thị trường tài sản mã hóa dự kiến sẽ có doanh nghiệp đầu tiên được cấp phép trước năm 2026. Tuy vậy, những diễn biến gần đây cho thấy đây không phải "sân chơi" của số đông mà là phép thử nghiêm ngặt về tiềm lực tài chính, năng lực công nghệ và khả năng thích ứng trong một lĩnh vực hoàn toàn mới.