Gìn giữ để "màu dân tộc" luôn sáng bừng trên giấy điệp

Không chỉ còn trong các tư liệu, hình ảnh, những người yêu tranh Đông Hồ giờ đã có thể hòa mình vào không khí nhộn nhịp của phiên chợ tranh xưa tại khu vực trưng bày tái hiện không gian Chợ tranh Đông Hồ do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức tại Trung tâm Bảo tồn tranh dân gian Đông Hồ (thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh).
Các đại biểu cắt băng khai mạc tái hiện không gian Chợ tranh Đông Hồ.
Các đại biểu cắt băng khai mạc tái hiện không gian Chợ tranh Đông Hồ.

“Dù ai buôn bán trăm nghề.

Nhớ đến tháng Chạp thì về buôn tranh”.

Câu ca dao xưa cũ mà những người con làng Hồ đi đâu cũng nhớ được nhiều người nhắc lại khi tham quan không gian Chợ tranh Đông Hồ. Trong không gian đậm đà bản sắc làng quê Kinh Bắc, 20 gian hàng tại không gian chợ tranh đủ làm hài lòng du khách khi được thỏa thích ngắm nhìn những bức tranh ‘‘màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp như “Vinh hoa phú qúy”, “Hái dừa”, “Đánh ghen”, “Mục đồng thổi sáo”, “Đám cưới chuột”, "Gà mẹ và đàn con", "Gà trống và hoa hồng", "Cá chép trông trăng", "Tố nữ"…

Không chỉ có vậy, Ban tổ chức cũng đã dày công chuẩn bị để giới thiệu cho du khách về nghề làm tranh, nguyên liệu, các sản phẩm tranh đặc sắc của làng tranh Đông Hồ. Và nếu may mắn, bạn có thể được chính các nghệ nhân hướng dẫn thực hiện một công đoạn trong sản xuất tranh Đông Hồ.

Các em học sinh hào hứng trải nghiệm tại Chợ tranh.

Các em học sinh hào hứng trải nghiệm tại Chợ tranh.

Hào hứng cùng các bạn tham dự chợ tranh, em Hà Quý Minh Tuấn, học sinh Trường trung học cơ sở Song Hồ hồ hởi nói: "Hôm nay là tiết giáo dục công dân, em rất vui khi được các thầy cô đưa đến tham quan và dự trưng bày Chợ tranh Đông Hồ. Không chỉ được xem tranh, chúng em còn được thưởng thức các làn điệu dân ca quan họ và múa rối nước, nặn phỗng đất. Em mong có thêm nhiều hoạt động trải nghiệm thực tế bổ ích như sự kiện này".

Tỉ mỉ ngồi khắc từng nét trong bức tranh ‘‘Chăn trâu thổi sáo’’, chàng trai trẻ Nguyễn Hữu Đạo, con trai của nghệ nhân tranh Đông Hồ Nguyễn Hữu Quả chia sẻ: "Từng mang nghệ thuật tranh Đông Hồ đi giới thiệu khắp miền đất nước, hôm nay tôi rất vui khi được tham dự tái hiện không gian Chợ tranh Đông Hồ lần đầu tiên được tổ chức ngay trên chính mảnh đất quê hương mình. Những phiên chợ tranh xưa tôi mới chỉ được nghe kể lại qua ký ức của những người cao niên trong làng. Gia đình tôi đã làm tranh qua nhiều đời, tiếp nối di sản để lại, tôi mong muốn có thêm nhiều dịp để được góp phần quảng bá, truyền dạy, thực hành vốn cổ của cha ông".

Chàng trai 33 tuổi Nguyễn Hữu Đạo mong muốn có thêm nhiều dịp để quảng bá, thực hành vốn cổ của cha ông.

Chàng trai 33 tuổi Nguyễn Hữu Đạo mong muốn có thêm nhiều dịp để quảng bá, thực hành vốn cổ của cha ông.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Văn Đáp thông tin: Tranh Đông Hồ có tên đầy đủ là tranh khắc gỗ dân gian Đông Hồ, một dòng tranh dân gian Việt Nam có xuất xứ từ làng Đông Hồ (nay là khu Tú Khê, phường Song Hồ, thị xã Thuận Thành). Đây là loại tranh thường được phát hành vào dịp Tết Nguyên đán, nên còn gọi là tranh Tết.

Chợ tranh Tết xưa diễn ra tại đình Đông Hồ vào các ngày 6, 11, 16, 21 và 26 tháng Chạp hằng năm. Trong mỗi phiên chợ có hàng nghìn bức tranh các loại được mang ra bày bán. Sau năm 1945, cùng với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc, chợ tranh Đông Hồ không còn được tổ chức. Nhằm tái hiện một di sản văn hóa quý báu của quê hương, Trung tâm Bảo tồn di tích và xúc tiến du lịch tổ chức trưng bày không gian “Chợ tranh Đông Hồ”. Qua đó, chúng tôi mong muốn tái hiện không gian tranh truyền thống, đồng thời định hình xây dựng một sản phẩm du lịch của tỉnh Bắc Ninh.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Văn Đáp

Tranh Đông Hồ, tên đầy đủ là tranh khắc gỗ dân gian Đông Hồ, một dòng tranh dân gian Việt Nam có xuất xứ từ làng Đông Hồ (khu Tú Khê, phường Song Hồ, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh). Tranh Đông Hồ thường được phát hành vào dịp Tết nguyên đán, còn gọi là tranh Tết.

Không gian chợ tranh.

Không gian chợ tranh.

Vào thời kỳ cực thịnh trước năm 1944, tại Đông Hồ có 17 dòng họ cùng tham gia sản xuất tranh. Hiện chỉ còn 3 dòng họ giữ được nghề của cha ông với khoảng 30 người trực tiếp tham gia vào hoạt động làm tranh.

Để bảo tồn, phát huy giá trị của làng tranh, tỉnh Bắc Ninh đã khánh thành Trung tâm bảo tồn tranh dân gian Đông Hồ.

Thông qua các hiện vật, hình ảnh, sơ đồ, câu trích tại Trung tâm, người xem có thể nắm được gốc tích của một nghề truyền thống nổi tiếng. Hoạt động tổ chức trưng bày không gian “Chợ tranh Đông Hồ” là một việc làm thiết thực góp phần bảo vệ, phát triển nghề làm tranh dân gian Đông Hồ.

Năm 2013, nghề làm tranh dân gian Đông Hồ được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia. Năm 2017, nghề tranh Đông Hồ bắt đầu được lập hồ sơ quốc gia đề nghị UNESCO đưa vào danh sách các Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.

Tháng 3/2020, Việt Nam đệ trình UNESCO hồ sơ “Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ” để được xem xét ghi vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp và dự kiến được xem xét tại Kỳ họp lần thứ 19 của Ủy ban liên chính phủ Công ước UNESCO về bảo vệ Di sản Văn hóa phi vật thể vào năm 2024.

Có thể bạn quan tâm

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Theo thông tin từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation) tại Việt Nam, Liên hoan phim Nhật Bản 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/12/2025 đến 25/1/2026 tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Bìa tác phẩm "Huyền thoại thổ thần".

"Huyền thoại thổ thần" - dấu ấn mới của văn học fantasy Việt Nam

Công ty Cổ phần Sách điện tử Waka phối hợp Appota vừa giới thiệu tới bạn đọc tiểu thuyết "Huyền thoại thổ thần" của tác giả Nguyễn Thái Duy. Đây là một trong những dự án fantasy hiếm hoi của văn học Việt được xây dựng như một "vũ trụ" độc lập, kết hợp thần thoại, thổ dân và công nghệ ở quy mô lớn.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phát động Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024. (Ảnh: QUỲNH NGUYỄN)

Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu”

Sau quá trình xét duyệt hồ sơ với nhiều tiêu chí rất cao, ngày 4/12, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công bố 72 thành phố của 46 quốc gia được công nhận là thành viên Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, trong đó có Thủ đô Hà Nội của Việt Nam.

Rie Qudan ký tặng sách cho độc giả Hà Nội.

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan: AI và hành trình sáng tác văn học

Rie Qudan là một trong những tác giả trẻ của Nhật Bản sử dụng AI trong công việc sáng tác của mình. Với cô, AI có nhiều tác dụng hữu ích trong nhiều công đoạn của người viết văn, nhưng không thể nào thay thế được khát vọng viết, cảm xúc và những rung động từ trái tim con người.

Hà Trịnh tổ chức liveshow cá nhân vào ngày 15/12.

Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

Hà Trịnh từng gây ấn tượng với MV "Tình ca" và album "Nghìn trùng xa cách" gồm 9 sáng tác của Phạm Duy với phần phối của Nguyễn Hữu Vượng. Tuy nhiên phải đến thời điểm này cô mới có điều kiện tổ chức đêm nhạc riêng cùng ban nhạc Màu Nước.

Phía trước chùa Chuông.

Khám phá “Phố Hiến đệ nhất danh thắng” chùa Chuông

Là một trong 17 di tích trọng điểm của Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên), chùa Chuông nằm tại khu phố Nhân Dục, phường Hiến Nam trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách yêu di sản. Ngôi chùa cổ với kiến trúc đặc sắc trong đó hình tượng quả chuông màu vàng gắn trên mái ngói tạo nên dấu ấn riêng.