Gieo mầm tình yêu âm nhạc dân gian

Ở phường Nhân Chính (quận Thanh Xuân)-mảnh đất vốn không có truyền thống về âm nhạc dân gian, nhiều năm nay, từ cụ già đến các em nhỏ đều hăng hái tham gia luyện tập, biểu diễn các môn nghệ thuật như hát xẩm, hát chèo... Người gieo mầm và vun trồng tình yêu với âm nhạc dân gian tại phường Nhân Chính là Nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Kim Dung.

Gieo mầm tình yêu âm nhạc dân gian

Đã lâu lắm, khoảng sân của nhà văn chỉ làng Mọc xưa (nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân) mới vang lên tiếng đàn nhị réo rắt, tiếng đàn nguyệt trầm ấm và những lời ca, khi thì là những bài hát xẩm, khi là những làn điệu chèo. Bà Dung “xẩm” chạy đi chạy lại, khi “nắn” người này, khi “chỉnh” người kia. Dịch Covid-19 khiến Câu lạc bộ (CLB) Dân ca làng Mọc Quan Nhân cũng phải đóng cửa suốt một thời gian dài. Thỉnh thoảng, các nghệ nhân dân gian mới được sinh hoạt... trực tuyến. Mãi gần đây, những người yêu văn nghệ dân gian ở làng Mọc Quan Nhân mới được sinh hoạt trở lại. Bà Dung “xẩm” là cách gọi thân mật của người dân nơi đây khi nói về Nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Kim Dung, người gieo mầm tình yêu với những câu ca cổ, người vun trồng CLB suốt những năm qua.

Câu chuyện của nghệ nhân Phan Thị Kim Dung cũng như CLB Dân ca làng Mọc Quan Nhân đều là những câu chuyện lạ. Nghệ nhân Kim Dung sinh năm 1951, trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật ở huyện Mỹ Lộc (Nam Định) và sớm thừa hưởng tài năng của người cha là nghệ nhân hát xẩm Phan Đức Hậu. Tài năng sớm nảy nở, cô bé Kim Dung từng giành nhiều giải thưởng về âm nhạc truyền thống khi còn nhỏ, rồi được học qua nhiều người thầy nổi tiếng của “làng xẩm” như: Nghệ nhân Hà Thị Cầu, Nghệ sĩ Nhân dân Xuân Hoạch. Nhưng không như những nghệ nhân khác, làng quê nghệ nhân Kim Dung sinh ra không phải một “làng xẩm”, hay “làng chèo” nên tài năng không có đất dụng võ.

Sau này, khi làm công nhân, để duy trì tình yêu, bà âm thầm luyện tập và tích cực tham gia các phong trào văn nghệ quần chúng. Cái tình yêu đầy “trắc trở” ấy bỗng thay đổi, khi năm 1995, nghệ nhân Kim Dung cùng gia đình lên định cư tại Hà Nội. Chẳng ngờ, gia đình bà chọn đúng mảnh đất giàu truyền thống của Hà thành-làng Mọc Quan Nhân, một trong năm làng của đất Kẻ Mọc thuở nào. Dù đã lên phố, nhưng cư dân Mọc Quan Nhân vẫn giữ được nếp làng. Làng Mọc không phải mảnh đất của các loại hình diễn xướng dân gian, nhưng vốn là nơi có bề dày văn hóa, nên người dân có sẵn tình yêu với các loại hình diễn xướng dân gian. Bà Dung “xẩm” dù là người mới đến, nhưng được người dân quý mến, và sự xuất hiện của bà làm phong trào văn nghệ địa phương sôi nổi hẳn lên. Nhiều người đến tìm bà Dung “xẩm” để học hỏi. Nghệ nhân Kim Dung chẳng mong gì hơn thế, dốc lòng truyền dạy vốn nghề đã học được bấy lâu.

CLB Dân ca làng Mọc Quan Nhân ra đời khi người dân làng Mọc Quan Nhân quyết tâm viết lên một câu chuyện mới, tạo dựng một truyền thống mới. Còn tình yêu trắc trở của nghệ nhân Phan Thị Kim Dung đã tìm được một mảnh đất lành. Hai bên nương vào nhau mà đi lên. Hằng tuần, vào những buổi sinh hoạt định kỳ, Nghệ nhân Ưu tú Kim Dung lại say sưa truyền dạy cho các hội viên trong CLB kỹ năng biểu diễn, những cái hay, cái đẹp của hát xẩm.

Cùng với xẩm, nghệ nhân Phan Thị Kim Dung cũng thành thạo hát chèo, hát văn… và cả các điệu múa dân gian. Do đó, CLB Dân ca làng Mọc Quan Nhân ngoài thế mạnh về hát xẩm, còn có các thành viên có thể biểu diễn nhiều mảnh chèo hay. CLB thường biểu diễn trong những dịp lễ, Tết, những dịp khu dân cư có hội họp quan trọng. Người dân thấy các tiết mục lôi cuốn, hấp dẫn nên bị cuốn theo. Ngày càng có nhiều người đăng ký tham gia CLB. Không những thế, nhiều phụ huynh còn muốn cho con em theo học. Bởi dân ca giúp các em có tình yêu quê hương, tránh xa được các trò chơi điện tử, hay các xu hướng âm nhạc không phù hợp giới trẻ.

Bà Dung “xẩm” mở lớp truyền dạy thêm cho các em thiếu nhi từ 8-15 tuổi vào cuối tuần. Để truyền tải được cho các em những kiến thức, những kỹ thuật luyến láy một cách dễ hiểu nhất, nghệ nhân Kim Dung xây dựng giáo án chi tiết, phù hợp lứa tuổi các em. Dù tốn nhiều công sức, nhưng nhờ sự nỗ lực, mày mò của người nghệ nhân cao tuổi, từ những đứa trẻ thơ chưa biết âm nhạc truyền thống là gì, các em dần dần hiểu hơn, yêu mến và say mê hơn với loại hình nghệ thuật độc đáo này.

Từ lớp học này, những học sinh của bà Dung đã đem hát xẩm đến các tiết mục văn nghệ ở một số trường học trên địa bàn như: Trường THCS Nhân Chính, Trường THCS Nguyễn Trãi, Trường tiểu học Thanh Xuân Trung... Tuy là một CLB không chuyên, nhưng các thành viên của CLB Dân ca làng Mọc Quan Nhân đều rất chuyên nghiệp và giành nhiều giải thưởng trong các kỳ liên hoan văn nghệ dân gian của Hà Nội cũng như quốc gia.

Nghệ nhân Kim Dung chia sẻ: “Hiện nay, âm nhạc truyền thống đang có nguy cơ mai một. Vì vậy, được truyền dạy cho các em là niềm vui, là động lực với bản thân tôi. Bởi lớp trẻ là tương lai của âm nhạc dân tộc”. Sau khi được trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú năm 2015, bà Phan Thị Kim Dung là một trong số ít nghệ nhân của Hà Nội được đề nghị trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể ở loại hình hát xẩm trong năm 2022.

Có thể bạn quan tâm

Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Bí thư Thành ủy Hà Nội, kiểm tra tiến độ dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô tại tỉnh Hưng Yên.

Đưa dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô về đích

Do khó khăn trong giải phóng mặt bằng, tiến độ thi công dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô đang chậm so với kế hoạch. Nhìn rõ vấn đề này, thành phố Hà Nội và hai tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh đang phối hợp chặt chẽ, vào cuộc với những yêu cầu cụ thể để bảo đảm tiến độ dự án.

Lễ hội rước vua giả ở đền Sái (xã Thư Lâm, Hà Nội) là lễ hội lớn trong vùng, hằng năm thu hút đông đảo khách du lịch.

Điểm đến hấp dẫn ở phía bắc Thủ đô

Sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính, xã Thư Lâm là địa bàn có nhiều di tích, di sản văn hóa ở khu vực phía bắc Thủ đô. Trong đó, có những địa danh đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng như làng gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, đền Sái, rối nước Đào Thục…, cùng nhiều giá trị tiềm ẩn chưa được khai thác.

Thành phố Hà Nội đang tích cực chuyển đổi số mạnh mẽ trong thực hiện các thủ tục hành chính.

Tích cực hỗ trợ người dân tiếp cận công nghệ số

Thành phố Hà Nội đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện thủ tục hành chính theo hướng chuyển đổi số rõ nét. Những thay đổi này sẽ góp phần hình thành nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả.

Dự án đường Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu-Voi Phục có điểm đầu tại nút giao Ô Chợ Dừa và điểm cuối tại nút giao thông Voi Phục, với tổng chiều dài hơn 2,2km.

[Ảnh] Hà Nội đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng dự án đường Vành đai 1

Thành ủy Hà Nội đã ra Thông báo số 66-TB/TU ngày 21/11/2025 và Văn bản số 85-CV/TU ngày 23/11/2025 về đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 1 (đoạn Hoàng Cầu-Voi Phục); bảo đảm hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng xong trước ngày 15/12/2025 và thông tuyến trước ngày 15/1/2026.

Ảnh minh họa.

Hà Nội và Vientiane tiếp tục hợp tác chặt chẽ, bền vững

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, chiều 2/12, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội đã có cuộc hội đàm với đồng chí Anouphap Tounalom, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thủ đô Vientiane.

Lãnh đạo Thành phố Hà Nội trao chứng nhận cho các doanh nghiệp đạt TOP 1 hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích năm 2025.

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng

Chương trình “Bình chọn hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2025 đã tạo thêm một sân chơi uy tín, minh bạch, giúp doanh nghiệp khẳng định thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Đoàn Chủ tịch kỳ họp thứ 28 Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội. ( Ảnh THẾ ĐẠI)

Tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn

Tại kỳ họp thứ 28 của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội khóa 16, nhiệm kỳ 2021-2026, các đại biểu đã chỉ ra một số điểm nghẽn như: nhà ở xã hội, thoát nước đô thị, ùn tắc giao thông, trường học quá tải... Đây là những vấn đề bức xúc đã tồn tại trong thời gian dài, cần có giải pháp để giải quyết triệt để.

Tổ hợp dự án nhà ở xã hội và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long. (Ảnh QUANG NGUYÊN)

Áp dụng cơ chế mới phục vụ tái định cư và tạm cư

Một giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc cho công tác đền bù, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trên địa bàn Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố thông qua tại kỳ họp thứ 28.

Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội biểu quyết thông qua hội nghị lần thứ ba, trong đó có Quy định mới về công tác cán bộ.

Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác cán bộ

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quy định về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc chung vui với nhân dân thôn Khánh Chúc Đồi, xã Ba Vì trong Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bài 4: Cụ thể hành động hướng tới mục tiêu hạnh phúc

Lãnh đạo Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, hạnh phúc là thước đo cuối cùng cho mọi thành quả phát triển của Thủ đô. Mục tiêu đưa ra là cam kết để cả hệ thống chính trị của thành phố phải hành động quyết liệt hơn bằng nhiều giải pháp cụ thể, hiệu quả.

Các đại biểu cùng ôn lại những ký ức về chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không.

Sống lại chiến tích trận “Điện Biên Phủ trên không”

Kỷ niệm 53 năm Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” (12/1972-12/2025) là dịp để Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò giúp công chúng ôn lại ký ức, sống lại chiến tích xưa. Từ đó, lan tỏa tinh thần yêu nước, trách nhiệm trong dựng xây đất nước.

Chuyển đổi số là giải pháp giảm tải cho chính quyền địa phương (Trong ảnh: Trung tâm Phục vụ hành chính công tại xã Phú Xuyên).

Chuyển đổi số, yêu cầu tất yếu trong quản lý đô thị

Với tốc độ đô thị hóa nhanh, chính quyền địa phương đang phải đối diện rất nhiều vấn đề, áp lực từ dân số, hạ tầng, môi trường… Lộ trình phân cấp khi thực thi mô hình chính quyền địa phương hai cấp khiến cho yêu cầu về đổi mới phương thức quản lý càng trở nên cấp thiết hơn.

Cán bộ Thuế Thành phố Hà Nội hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai thuế.

Đồng hành hộ kinh doanh chuyển đổi thuế

Trong Chiến dịch 60 ngày đêm hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai và phát triển lên doanh nghiệp (D60), cán bộ, nhân viên ngành Thuế Thành phố Hà Nội đã tới tận cơ sở để hỗ trợ người dân thực hiện các quy định mới, trên tinh thần “không để bất kỳ hộ kinh doanh nào bị bỏ lại phía sau”.

Hỗ trợ toàn diện để phát triển nông nghiệp

Với mục tiêu phát triển nông nghiệp Thủ đô theo hướng nông nghiệp sinh thái, bền vững, tạo ra các sản phẩm chất lượng, an toàn thực phẩm, hiệu quả kinh tế cao, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội vừa thông qua nghị quyết hỗ trợ toàn diện các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp với kinh phí dự kiến gần 670 tỷ đồng/năm.

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1.

Lộ trình thực hiện thí điểm vùng phát thải thấp tại một số khu vực trong Vành đai 1 từ 1/7/2026

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội sẽ thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028 thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 1 và một số khu vực tại Vành đai 2 trở vào. Từ ngày 1/1/2030, thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 3 trở vào.

Nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Thuận, người tiên phong trong việc đưa sản phẩm lụa từ tơ sen ra thị trường.

Hà Nội dành kinh phí hỗ trợ nghệ nhân và bảo tồn nghề, làng nghề

Thành phố Hà Nội hỗ trợ một lần đối với Nghệ nhân Nhân dân là 40.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Ưu tú là 30.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Hà Nội là 20.000.000 đồng/người. Nghệ nhân Nhân dân truyền dạy được bồi dưỡng 500.000 đồng/người/buổi; Nghệ nhân Ưu tú, Nghệ nhân Hà Nội truyền dạy được bồi dưỡng 300.000 đồng/người/buổi…

Phát triển hạ tầng trạm cung cấp năng lượng sạch cần chính sách hỗ trợ.

Cần chính sách đủ “mạnh” và thông minh để tạo động lực

Thông tin liên quan đến chính sách, biện pháp hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch trên địa bàn Hà Nội đang được dư luận đặc biệt quan tâm bởi sự tác động lớn đến đời sống, việc làm của người dân. Để thực thi, các chính sách hỗ trợ cần tạo ra động lực thực sự.