Đây là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng của toàn Đảng, toàn dân, cũng là “phép thử”để đánh giá việc thực thi nguyên tắc dân chủ - tiền đề cho thành công của Đại hội Đảng bộ cấp tỉnh và Trung ương sắp tới.
Do bối cảnh lịch sử có tính đặc biệt lần này, theo hướng dẫn của Trung ương, dựa trên đặc thù của mỗi tổ chức đảng, dù tiến hành Đại hội với hai nội dung hay bốn nội dung thì việc bảo đảm nguyên tắc dân chủ trong Đảng vẫn phải hết sức được coi trọng. Cụ thể, việc lấy ý kiến đóng góp vào các dự thảo văn kiện, báo cáo chính trị trình Đại hội cần được thực hiện một cách thực chất, hiệu quả nhất. Các cấp ủy, tổ chức đảng phải tạo điều kiện để mỗi đảng viên có điều kiện được bày tỏ quan điểm, phát biểu ý kiến, tham gia tranh luận thẳng thắn, xây dựng, dựa trên tinh thần cầu thị.
Thực tế cũng cho thấy, một trong những yếu tố làm nên thành công của nhiều Đại hội Đảng bộ cấp xã, phường ở Hưng Yên, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Đắk Lắk... diễn ra sớm, ngay đầu tháng 7, là nhờ phát huy tính dân chủ trong Đảng.
Bối cảnh chính trị đặc biệt, thời gian gấp gáp, nhiều nhiệm vụ kép, song trùng, phải cùng triển khai trong quá trình sắp xếp lại bộ máy, tổ chức đã khiến hầu hết các địa phương phải sửa lại văn kiện, hoạch định lại chiến lược phát triển. “Lúc đó, nếu không phát huy được tinh thần dân chủ thực chất, tranh thủ lấy ý kiến rộng rãi, tiếp thu tối đa góp ý của các đảng viên, các tầng lớp nhân dân, thì Nghị quyết khó bảo đảm chất lượng và Đại hội cũng không đáp ứng yêu cầu của Trung ương và đòi hỏi ngày càng cao của thời cuộc” câu hỏi đặt ra cho nhiều nơi mà nhận lại chung một ý trả lời như vậy.
Một lẽ tự nhiên và tất yếu, chỉ có đi sâu đi sát vào thực tiễn cuộc sống, lắng nghe ý kiến đóng góp từ những người trực tiếp lao động, sản xuất, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo địa bàn thì mới làm cho các chủ trương, chính sách trở nên gần gũi, khả thi. Bên cạnh đó, phát huy dân chủ trong công tác nhân sự cũng là cách tốt nhất để phòng ngừa, đẩy lùi tình trạng cục bộ, bè phái, “lợi ích nhóm” trong tổ chức, thật sự tìm được đúng người tài đức gánh vác công việc chung.
Nhìn lại lịch sử, ngay từ khi thành lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh - người sáng lập và rèn luyện Đảng ta đã xác định “tập trung dân chủ” là một trong những nguyên tắc tổ chức cơ bản, xuyên suốt. Dân chủ trong đảng không chỉ là quyền mà còn là trách nhiệm của mỗi đảng viên. Nó tạo ra không gian để các ý kiến khác nhau được tranh luận, phản biện để tạo sự đồng thuận dựa trên sự chính trực, tiến bộ - từ đó làm nên sức mạnh trí tuệ tập thể.
Phát huy dân chủ trong Đảng là thực hiện đúng nguyên tắc “tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách”. Đó cũng là cơ chế hữu hiệu loại bỏ những quan điểm sai lầm, chủ quan, duy ý chí; và chọn lọc những sáng kiến tiến bộ, kịp thời đưa ra những quyết sách sát hợp nhất với thực tế đời sống.
Thành công của Đại hội không chỉ dừng lại ở việc thông qua những Nghị quyết, mà quan trọng là những sách lược đó có được thực thi hiệu quả hay không. Và, muốn có hiệu quả, suy cho cùng, trong quá trình thực hiện tính dân chủ càng cần được tiếp tục phát huy. Một đường lối chiến lược được xây dựng trên nền tảng dân chủ sẽ thành công khi được toàn thể đảng viên và nhân dân ủng hộ, đồng lòng thực hiện. Dưới ngọn cờ tiền phong của Đảng, dân chủ được phát huy, chắc chắn sẽ tạo nên sức mạnh tổng hợp đưa đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách, bứt phá đến tương lai.
