Dư địa phát triển đô thị trung tâm, hạt nhân cấp Vùng

Các địa phương trong vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ (Vùng) đang tận dụng dư địa để phát triển, xây dựng và quy hoạch một cách bài bản, đồng bộ về mạng lưới từ đô thị lõi, đến đô thị vệ tinh. Đặc biệt việc xây dựng đô thị trung tâm, đô thị hạt nhân được xem là động lực kết nối để phát huy thế mạnh toàn Vùng.
Cảng hàng không Quốc tế Đà Nẵng - nút thắt trong phát triển đô thị trung tâm.
Cảng hàng không Quốc tế Đà Nẵng - nút thắt trong phát triển đô thị trung tâm.

Đô thị hóa tạo ranh giới khác biệt trong Vùng

Tại hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị vừa qua, một trong các nhiệm vụ trọng tâm cấp Vùng mà Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu là phát triển mạnh hệ thống đô thị, đẩy mạnh đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội vùng, nhất là hạ tầng giao thông. Phát triển hệ thống đô thị có kết cấu hạ tầng kỹ thuật, xã hội đồng bộ, hiện đại theo mô hình, tiêu chí xanh, thông minh, sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu, hình thành ba tiểu vùng đô thị hóa với các đô thị trung tâm, đô thị hạt nhân, gắn với các khu kinh tế, khu công nghiệp, khu công nghệ cao, trung tâm thương mại, dịch vụ.

Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, các địa phương trong Vùng có nhiều thuận lợi, dư địa để quy hoạch tầm nhìn và phát triển đô thị trung tâm, đô thị hạt nhân cấp Vùng. 14 tỉnh, thành phố trong Vùng có 210 đô thị, trong đó có 6 đô thị loại I, 7 đô thị loại II, 10 đô thị loại III, 21 đô thị loại IV và 166 đô thị loại V.

Trong đó, Thanh Hóa là tỉnh có số lượng đô thị nhiều nhất với 35 đô thị, Ninh Thuận với 4 đô thị - là tỉnh có số lượng ít nhất trong cả nước và trong vùng. Thành phố Đà Nẵng (với 87,2%) là thành phố có tỷ lệ đô thị hóa cao nhất trong vùng, hơn gấp đôi so với tỷ lệ đô thị hóa cả nước (40,5%); tỉnh Quảng Ngãi (với 24%) là tỉnh có tỷ lệ đô thị hóa thấp nhất trong vùng, chỉ bằng hơn 1/2 tỷ lệ đô thị hóa cả nước.

Năm 2021, tỷ lệ đô thị hóa của vùng là 37,5%. Tỷ lệ đô thị hóa của vùng trung bình so với các vùng khác (cao nhất vùng Đông Nam Bộ là 67%, tiếp đến vùng đồng bằng sông Hồng 41%; thấp nhất vùng Trung du và miền núi phía bắc 22%, tiếp đến là vùng Tây Nguyên 28,5%, vùng Tây Nam Bộ 33%) và bình quân chung cả nước (tỷ lệ đô thị hóa năm 2020 cả nước 40,5%).

Mặc dù có tỷ lệ đô thị hóa thấp hơn tỷ lệ trung bình cả nước là 40,5%. Tuy nhiên, những năm gần đây tốc độ đô thị hóa toàn vùng đã đạt trung bình khoảng 1,2%/năm, cao hơn tốc độ đô thị hóa trung bình của cả nước (khoảng 1%).

Thành phố Đà Nẵng là đô thị loại I trực thuộc Trung ương với tỷ lệ đô thị hóa cao tới 87,2%, đây là một đô thị hạt nhân của Vùng, cả nước và quốc tế. Năm đô thị loại I còn lại và 6 đô thị loại II đều là trung tâm tỉnh lỵ, đóng vai trò là các đô thị động lực phát triển tại địa phương và kết nối Vùng.

Đánh thức dư địa Vùng

Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế biển với gần 2.000km bờ biển (chiếm 60% bờ biển cả nước), có 11 khu kinh tế ven biển (chiếm 61,1% của cả nước); cửa ngõ ra biển cho các tỉnh Tây Nguyên, kết nối Hành lang kinh tế Đông-Tây với tuyến đường hàng hải quốc tế.

Một số đô thị ven biển gắn với các Khu kinh tế, như: Nghi Sơn (Thanh Hóa), Đông Nam Nghệ An (Nghệ An), Vũng Áng (Hà Tĩnh), Hòn La (Quảng Bình), Chân Mây-Lăng Cô (Thừa Thiên Huế), Chu Lai (Quảng Nam), Dung Quất (Quảng Ngãi), Nhơn Hội (Bình Định), Nam Phú Yên (Phú Yên), Vân Phong (Khánh Hòa).

Theo phương án quy hoạch hệ thống đô thị của Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được thông qua, cấu trúc đô thị Đà Nẵng được phát triển theo định hướng đa cực. Đà Nẵng xác định 3 vùng đô thị đặc trưng, 1 vùng sinh thái. Đà Nẵng được xác định là trung tâm của Vùng kinh tế trọng điểm miền trung nhưng chưa thật sự đóng vai trò là hạt nhân tạo sự lan tỏa chung cho cả vùng.

Thừa Thiên Huế là địa phương trọng điểm trong Hành lang quốc gia Bắc-Nam, là địa phương có vị trí quan trọng trong tuyến Hành lang kinh tế Đông-Tây, là điểm dừng quan trọng theo đường bộ, đường sắt nhưng sự phân công đô thị mới dừng lại ở mức đầu mối hạ tầng...

Trong khi đó, là địa phương có tỷ lệ đô thị hóa thấp nhất Vùng, tỉnh Quãng Ngãi đề ra mục tiêu đến năm 2025 tỷ lệ đô thị hóa khoảng 35%. Giai đoạn 2026-2030, Quảng Ngãi đặt mục tiêu đạt một số tiêu chí đô thị loại I, gắn với phát triển không gian đô thị cấp vùng…

Để có tính kế thừa, các chuyên gia cho rằng, một đô thị phát triển bền vững cần được kế thừa theo lộ trình, kết nối và đặc biệt xóa bỏ tư duy nhiệm kỳ, mới không làm đứt gãy, manh mún. Với đặc điểm vị trí địa lý của các địa phương trong Vùng rất khác nhau, vì thế cần lựa chọn khai thác và phát huy sự khác biệt của từng đô thị, để tạo sự đa dạng và hỗ trợ phát triển lẫn nhau. Phát triển kinh tế-xã hội phải bảo đảm quốc phòng, an ninh, đặc biệt là bảo vệ môi trường sinh thái; hạn chế tối đa cạnh tranh trực tiếp, xung đột lợi ích mà cần bổ trợ cho nhau cùng phát triển…

Cần đẩy nhanh tiến độ quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, hoàn thiện thể chế liên kết vùng, lấy quy hoạch vùng làm cơ sở pháp lý, là trung tâm để điều phối các hoạt động liên kết vùng.

Xác định phát triển kinh tế-xã hội địa phương cùng với việc "bắt tay chung" toàn Vùng trong kết nối phát triển văn hóa, du lịch, thu hút đầu tư. Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị với từng nhiệm vụ trọng tâm, cốt yếu, sẽ tạo điều kiện để các địa phương "gỡ nút thắt" cùng phát triển.

Có thể bạn quan tâm

Thu hoạch cà-phê từ những vườn cà-phê xen cây rừng tại xã Hướng Phùng, tỉnh Quảng Trị.

Hiệu quả của mô hình cà-phê xen rừng

Những vườn cà-phê xen rừng đang dần trở thành điểm sáng trong phát triển nông nghiệp bền vững tại các xã miền núi phía tây nam Quảng Trị, khi người dân chuyển đổi từ canh tác độc canh sang nông lâm kết hợp phục hồi hệ sinh thái, nâng cao chất lượng sản phẩm.

Cảng biển Đà Nẵng là cửa ngõ giao thương trọng điểm khu vực miền trung.

Đà Nẵng từng bước khẳng định là “đầu tàu” logistics miền trung

Đà Nẵng đã và đang phát huy vai trò là trung tâm logistics, thương mại, đổi mới sáng tạo của miền trung-Tây Nguyên. Thành phố cũng đề xuất loạt cơ chế mới, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư phát triển hạ tầng, dịch vụ logistics trên địa bàn nói chung và trong Khu thương mại tự do nói riêng.

Các nhà đầu tư đến từ Thái Lan tham quan, tìm hiểu nguồn nhân lực chất lượng cao tại Trường đại học FPT Quy Nhơn.

Kỳ vọng mới về đầu tư của Thái Lan vào Gia Lai

Nằm trong chuỗi hoạt động hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Thái Lan (1976-2026), Hội nghị Xúc tiến đầu tư Thái Lan- Gia Lai đã trở thành một trong những sự kiện kinh tế-ngoại giao tiêu biểu.

Toàn cảnh Công ty TNHH Đóng tàu HD Hyundai Việt Nam - doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động hiệu quả tại tỉnh Khánh Hòa. (Ảnh CTV)

Tập trung đầu tư các động lực tăng trưởng kinh tế

Nhằm sớm đạt mục tiêu xây dựng Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, Tỉnh ủy Khánh Hòa ban hành Nghị quyết về tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2025-2030. Theo Nghị quyết này, địa phương sẽ nỗ lực tập trung vào bốn trụ cột động lực tăng trưởng kinh tế.

Ông Nguyễn Mạnh Đoàn ở thôn Thành Sơn, thuộc diện hộ nghèo và được địa phương hỗ trợ vay 20 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội và người thân trong gia đình hỗ trợ thêm vốn để mua một con bò cái sinh sản và chục con dê chăn nuôi, đem lại thu nhập gần 50 triệu đồng/năm, đời sống được cải thiện nhiều.

Chuyện giảm nghèo ở Xuân Hải

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2022-2025, xã Xuân Hải, tỉnh Khánh Hòa đã có nhiều hình thức hỗ trợ phù hợp với điều kiện thực tế, giúp nhiều hộ dân có điều kiện chăn nuôi, sản xuất, tăng thu nhập, vươn lên thoát nghèo.

Được hỗ trợ, đời sống đồng bào dân tộc thiểu số ở dãy Trường Sơn đã thay đổi tích cực.

Ngày mới trên miền đất đại ngàn

(Tiếp theo và hết) (★)

Bài 2: Ươm mầm khát vọng vươn lên

Nửa thế kỷ sau ngày người dân rời bỏ nếp sống du canh, những bản làng bên dãy Trường Sơn, dọc theo đường Hồ Chí Minh đã khác xưa rất nhiều. Đường ô-tô đã vào tận bản, nhà xây thay cho nếp nhà tranh tre tạm bợ.

Điện lưới quốc gia đã vươn tới các bản làng xa xôi.

50 năm mang ánh sáng đến mọi nhà

Với chặng đường xây dựng và phát triển, 50 năm qua, Tổng công ty Điện lực miền Trung đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sứ mệnh bảo đảm an toàn lưới điện, mang ánh sáng đến cho mọi nhà.

Cây trẩu trồng quanh vườn nhà người dân ở xã Hướng Phùng, tỉnh Quảng Trị đã ra hoa, kết trái cho thu hoạch.

Tạo sinh kế bền vững từ cây trẩu

Cây trẩu có vai trò rất quan trọng nhằm tạo sinh kế bền vững cho người dân tộc thiểu số Bru - Vân Kiều, Pa Cô (Tà Ôi) ở vùng cao tỉnh Quảng Trị. Mới đây, Tổng công ty Thương mại Quảng Trị ký hợp đồng với đối tác Ấn Độ thu mua hạt trẩu từ người dân phục vụ chế biến, xuất khẩu giúp thu nhập của hàng nghìn hộ dân được nâng cao.

Tuyến du lịch đường thủy nội địa sông Cổ Cò, Đà Nẵng chưa được khai thác. (Ảnh QUANG NGUYỄN)

Bài 2: Khớp nối quy hoạch, đầu tư đồng bộ

Thành phố Đà Nẵng đang đầu tư, khai thác và phát triển sản phẩm du lịch đường thủy nội địa. Đây là lĩnh vực tiềm năng, góp phần mở rộng không gian du lịch, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh điểm đến.

Không gian sông Hàn (thành phố Đà Nẵng) nhộn nhịp, hiện đại về đêm.

Kỳ 3: Đà Nẵng sẵn sàng là hệ sinh thái tài chính “đa dạng, năng động, sáng tạo, thân thiện”

Đà Nẵng đang đứng trước cơ hội lịch sử để kiến tạo một Trung tâm tài chính quốc tế nơi công nghệ, dòng vốn và trí tuệ hội tụ. Đây là việc hiện thực hóa một khát vọng lớn lao đã được ấp ủ từ lâu. Trung tâm tài chính quốc tế còn là kết quả khi chính sách Trung ương và khát vọng, tinh thần đổi mới sáng tạo của địa phương gặp nhau.

Các hợp tác xã đẩy mạnh quảng bá bưởi Phúc Trạch, livestream bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội

Ứng dụng AI phân phối “đệ nhất danh quả” bưởi Phúc Trạch

Những ngày đầu tháng 9, tranh thủ ngay khi tiết trời nắng ráo, trên khắp các vườn bưởi trong vùng chỉ dẫn địa lý bưởi Phúc Trạch (tỉnh Hà Tĩnh) người dân bắt đầu nhộn nhịp thu hoạch. Với việc ứng dụng thương mại điện tử và AI, sản phẩm bưởi đang được thị trường đón nhận, tiêu thụ thuận lợi

Chị Kim Soi giới thiệu sản phẩm tại các phiên chợ, chương trình xúc tiến, quảng bá.

Từ vải vụn thành phụ kiện thời trang

Chị Trần Thị Kim Soi (phường Hội An Tây, thành phố Đà Nẵng) đã tái chế vải vụn thành những phụ kiện thời trang đẹp mắt. Với sáng tạo độc đáo, thương hiệu Soi Handmade có sản phẩm đạt OCOP 3 sao của địa phương, góp phần bảo vệ môi trường và hướng cộng đồng đến thời trang bền vững.

Các bạn trẻ trải nghiệm tour thực tế ảo chinh phục Sơn Đoòng - hang động lớn nhất thế giới tại trưng bày thành tựu đổi mới sáng tạo 2024.

Quảng Trị ứng dụng công nghệ số, khẳng định vị thế du lịch

Ngành du lịch Quảng Bình (cũ), nay là tỉnh Quảng Trị xác định chuyển đổi số là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu để nâng cao sức cạnh tranh và thu hút khách du lịch. Địa phương đã tạo mọi điều kiện để đưa du lịch phát triển nhanh, khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch trong nước và thế giới.

Phòng thực hành giáo dục STEM phục vụ việc dạy và học tại Trường trung học cơ sở Nguyễn Lương Bằng.

Khám phá khoa học, công nghệ từ khóa học STEM

Các lớp học, khóa học về STEM (phương thức giáo dục nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức khoa học gắn liền với những ứng dụng của chúng trong thực tiễn) đang được các trường đại học trên địa bàn thành phố Đà Nẵng tổ chức trong dịp hè này, là sân chơi bổ ích cho học sinh.

Các nhà máy phát điện trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đang cung cấp sản lượng 31,6 tỷ kWh/năm với tổng công suất nguồn phát điện là 6.520 MW, chiếm tỷ lệ 8% công suất nguồn phát điện của cả nước.

Xây dựng trung tâm năng lượng lớn của quốc gia

Tỉnh Lâm Đồng có hai dự án điện khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) (thuộc tỉnh Bình Thuận cũ) với tổng công suất 4.500 MW, dự kiến đưa vào hoạt động năm 2028, hướng đến trở thành một trong những trung tâm năng lượng lớn nhất của quốc gia. .

Người dân chăm sóc vườn nấm linh chi đỏ.

Trồng nấm dưới tán rừng tạo sinh kế bền vững

Từ những phôi nấm linh chi đỏ đầu tiên trồng thử nghiệm dưới tán rừng keo lai, mô hình này đang từng bước được nhân rộng ở các địa phương miền núi tỉnh Quảng Trị, mở ra hướng phát triển sinh kế mới cho người dân vùng sâu, vùng xa, nhất là người Bru Vân Kiều.

Bí thư Tỉnh ủy Phú Yên Cao Thị Hòa An (người thứ tư từ trái sang) trao đổi với lãnh đạo xã An Mỹ, huyện Tuy An trước thềm đại hội.

Tạo động lực phát triển trong kỷ nguyên mới

Cùng với việc sắp xếp 106 xã, phường, thị trấn thành 34 đơn vị hành chính cấp xã (27 xã và 7 phường), hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở của Phú Yên đang khẩn trương chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tổ chức đại hội Đảng theo Chỉ thị số 45-CT/TW của Bộ Chính trị ngay sau khi nghị quyết về đơn vị hành chính mới có hiệu lực.

Người dân Tiên Phước (Quảng Nam) chú trọng kinh tế vườn, kinh tế trang trại.

Hiệu quả thiết thực từ một nghị quyết

Nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại trên địa bàn theo hướng bền vững, từ năm 2021 tỉnh Quảng Nam đã ban hành quy định cơ chế hỗ trợ giai đoạn 2021-2025 đem đến hiệu quả thiết thực trong việc cải tạo vườn tạp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; mang lại thu nhập cao cho người nông dân và hướng tới phát triển bền vững.

Nhân viên tuần hầm hướng dẫn tàu qua an toàn trên đoạn đường sắt xung yếu bên sông, bên núi đá ở huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.

Trên đường ray tàu hỏa: Những bước chân âm thầm giữ an toàn cho mỗi chuyến tàu

Khi hoàng hôn nhuộm tím miền sơn cước, tôi cùng nhân viên tuần hầm Trần Ngọc Khánh thả những bước đều đều trên đường ray tàu hỏa. Trong khi tôi phải căng mắt nhìn xuống chân, thập thõm từng bước trên thanh tà vẹt, thì Trần Ngọc Khánh, nhân viên tuần hầm, vẫn quan sát kỹ từng con ốc vít, chân vẫn rảo thoăn thoắt.

Dù có nhiều bước tiến song thương mại miền núi vẫn đối mặt nhiều khó khăn, thách thức.

Định hình tương lai kinh tế thương mại miền núi tỉnh Bình Định

Những năm gần đây, thương mại tại các huyện miền núi của tỉnh Bình Định đã có những bước phát triển tích cực, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu khả quan, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết để bảo đảm tăng trưởng bền vững.