Theo Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung, trải qua hơn 60 năm thực hiện các mục tiêu của công tác dân số, nước ta đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần phát triển kinh tế bền vững của đất nước. Những thành tựu đó đã góp phần to lớn vào sự phát triển kinh tế-xã hội của Thủ đô và đất nước. Tuy nhiên, trước các vấn đề dân số thực tiễn nảy sinh như: mức sinh thay thế trên phạm vi toàn quốc chưa thật sự bền vững, xuất hiện xu thế mức sinh xuống thấp; gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh; già hóa dân số nhanh, phân bố dân số, quản lý di dân chưa được chú trọng đúng mức; các yếu tố dân số chưa được lồng ghép một cách hệ thống trong hoạch định, thực thi chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội... đòi hỏi phải có những đổi mới để giải quyết toàn diện, đồng bộ và căn bản hơn các vấn đề dân số.
Với nguyên tắc lấy con người là trung tâm, là mục tiêu của sự phát triển bền vững của đất nước, Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Tung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 về công tác dân số trong tình hình mới với quan điểm “Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân; tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển”.
Đáng chú ý, sau hơn 7 năm thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, Bộ Chính trị đã tiếp tục có chỉ đạo tại Kết luận số 149-KL/TW ngày 10/4/2025 về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW. Đặc biệt, trong kỳ họp quốc hội lần này, Luật Dân số sẽ được thông qua sẽ tiếp tục thể chế hóa việc chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển thông qua việc tập trung quy phạm hóa những chính sách lớn như duy trì mức sinh thay thế, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, thích ứng với già hóa dân số, dân số già, và nâng cao chất lượng dân số.
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung cho biết thêm, cùng với cả nước, trong những năm qua, Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội luôn chú trọng tới công tác dân số và phát triển, quan tâm chỉ đạo công tác dân số, đầu tư cho mục tiêu ổn định quy mô, cơ cấu dân số hợp lý, tập trung nâng cao chất lượng dân số, đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao cho thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá Thủ đô và đất nước.
Từ ngày 1/7/2025, cả nước chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp thay thế cho mô hình chính quyền địa phương ba cấp. Trong bối cảnh đó, Hà Nội đã khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ đạo công tác dân số và phát triển ở các cấp; đồng thời chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương, bảo đảm công tác dân số không bị gián đoạn, mà còn phát huy hiệu quả rõ nét hơn trong giai đoạn chuyển tiếp.
Do vậy, nhiều đề án, kế hoạch về công tác dân số trong giai đoạn mới được ban hành và triển khai đã mang lại kết quả rõ rệt. Cụ thể, năm 2025, tỷ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ đạt 89%; tỷ lệ sàng lọc trước sinh 4 bệnh phổ biến đạt 90%; tỷ lệ sàng lọc sơ sinh 5 bệnh phổ biến đạt 90%; tỷ số giới tính khi sinh ở mức 110 trẻ trai/100 trẻ gái; tỷ lệ cặp nam, nữ được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn đạt 85%...
Chủ đề của Tháng hành động là “Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững”. Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của công tác dân số đối với sự nghiệp phát triển bền vững kinh tế-xã hội Thủ đô và nâng cao chất lượng cuộc sống của các tầng lớp nhân dân. Thông qua Tháng hành động quốc gia về dân số nhằm lan tỏa tinh thần quyết tâm của cả hệ thống chính trị trong triển khai các chính sách dân số trong tình hình mới, bảo đảm công tác dân số và phát triển trên địa bàn Thủ đô thực hiện có hiệu quả, phấn đấu hoàn thành mục tiêu “khuyến khích các cặp vợ chồng và cá nhân sinh con, sinh đủ hai con; giảm tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; nâng cao chất lượng dân số góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi”, Phó Giám đốc Trần Văn Chung nhấn mạnh.
Phát biểu ý kiến tại lễ phát động, Phó Cục trưởng Dân số (Bộ Y tế) Hoàng Thị Thơm ghi nhận và đánh giá cao Hà Nội đã đạt được nhiều thành tựu trong công tác dân số và phát triển. Đặc biệt, Hà Nội đã chủ động, sáng tạo trong triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng dân số; bám sát định hướng của Trung ương để hoàn thành nhiều mục tiêu quan trọng. Đồng thời, mong muốn Hà Nội tiếp tục phát huy vai trò là địa phương dẫn đầu, nhân rộng các mô hình hay, cách làm sáng tạo; tăng cường phối hợp liên ngành để nâng cao chất lượng dân số toàn diện, góp phần xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại và giàu sức sống.
Tại lễ phát động, Ban tổ chức đã trao giải cuộc thi các tác phẩm tuyên truyền về bình đẳng giới, mất cân bằng giới tính khi sinh cho các tác giả.
