NỖ LỰC CHỐNG HẠN CỤC BỘ
Vụ gieo sạ lúa hè thu của nông dân ở phía đông tỉnh Đắk Lắk đã kết thúc được gần một tháng. Do ảnh hưởng thời tiết nắng nóng kết hợp nguồn nước về hệ thống đầu mối đập Đồng Cam giảm, nên đã xảy ra tình trạng thiếu nước một số vùng. Để giải quyết triệt để tình trạng khô hạn cục bộ trên nhiều cánh đồng lúa, các đơn vị liên quan đã nỗ lực bơm tưới cứu lúa, giúp nông dân giảm thiểu thiệt hại.
Xã Phú Hòa 2 là địa phương có vựa lúa lớn với hơn 2.000 ha. Diện tích bị khô hạn cục bộ hơn 30 ha, lúa mới gieo sạ hơn 15 ngày tuổi, chủ yếu ở các xứ đồng cuối kênh chính bắc, không chủ động được nguồn nước. Để kịp thời chống hạn, các hợp tác xã đã phối hợp với Trạm thủy nông kênh bắc Đồng Cam vận hành hết công suất các trạm bơm tưới. Ông Huỳnh Quốc Việt, Trạm trưởng Trạm Thủy nông kênh chính bắc Đồng Cam cho biết, đơn vị đã huy động 50 người tham gia vận hành luân phiên một trạm bơm cố định, hai trạm bơm dã chiến, trực tiếp đưa nước vào kênh mương nội đồng phục vụ nông dân chăm sóc lúa. Đồng thời duy trì phương án sẵn sàng chống hạn, chủ động bơm nước bổ sung và thường xuyên phối hợp với địa phương, người dân để bảo đảm an toàn mùa vụ.
Theo ghi nhận của phóng viên tại Trạm bơm Bến Lội, xã Phú Hòa 2, cả ba máy với tổng công suất 67 kW, lưu lượng 2.100 m3/giờ được đưa vào vận hành liên tục ngày đêm, cấp nước cho hơn 350 ha lúa ở xã Phú Hòa 2 và một phần diện tích ở phường Bình Kiến. Ông Trương Thanh Cường, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Phú Hòa 2 cho hay, khô hạn tiếp tục kéo dài sẽ ảnh hưởng lớn đến năng suất lúa. Để chủ động chống hạn, nhiều ngày qua, địa phương đã huy động tối đa hệ thống máy bơm bổ sung nguồn nước. Cán bộ hợp tác xã nông nghiệp cũng được tăng cường kiểm tra đồng ruộng, khuyến cáo người dân chăm sóc lúa đúng kỹ thuật, kịp thời phát hiện và xử lý sâu bệnh hại. Đến nay, các diện tích bị khô hạn cục bộ đã cơ bản được cấp đủ nước, bảo đảm cho nông dân sản xuất ổn định.
Vụ hè thu năm nay, 34 xã, phường phía đông tỉnh Đắk Lắk gieo sạ hơn 24.000 ha lúa. Hiện lúa đã hơn 20 ngày tuổi và đang trong giai đoạn cần tưới sánh. Nhiều ngày qua, lưu lượng nước về đầu mối hệ thống đập Đồng Cam thuộc Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thủy nông Đồng Cam giảm, trong khi người dân gieo sạ lúa đồng loạt, nên không bảo đảm cấp đủ nước tưới làm hơn 300 ha bị khô hạn cục bộ, tập trung nhiều nhất ở các xã Phú Hòa 1, Phú Hòa 2, phường Bình Kiến, phường Tuy Hòa. Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thủy nông Đồng Cam đã nỗ lực điều tiết cấp nước được 80% diện tích, 20% diện tích còn lại nằm ở cuối kênh, xứ đồng cao, phải huy động hàng chục trạm bơm dã chiến chống hạn.
CỨU LÚA BẰNG MỌI GIÁ
Khu vực phía đông tỉnh Đắk Lắk có 51 công trình hồ chứa nước thủy lợi, tổng dung tích khoảng 120 triệu m3. Trong đó có 10 công trình lớn là đập Đồng Cam, đập Hà Yến và các hồ chứa nước Mỹ Lâm, Đồng Tròn, Phú Xuân, Suối Vực, Xuân Bình, Kỳ Châu, Hóc Răm, Lỗ Ân. Ngoài ra còn có 158 công trình trạm bơm, 118 đập dâng và hơn 1.156 km kênh mương. Theo ông Nguyễn Minh Huệ, Chủ tịch Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thủy nông Đồng Cam, hiện các hồ chứa nước thủy lợi còn khoảng 70% dung tích, dự trữ cấp đủ nước đến cuối vụ lúa hè thu. Tuy nhiên, dự báo thời gian tới thời tiết diễn biến phức tạp, nắng nóng, hạn hán tiếp tục xảy ra, lượng nước về đầu mối các hệ thống công trình và các hồ chứa nước giảm, dẫn đến nhiều khả năng thiếu nước trên diện rộng.
Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, Ủy ban nhân dân tỉnh đã bố trí kinh phí chống hạn 4,5 tỷ đồng, đồng thời chỉ đạo các ngành liên quan chủ động phương án tối ưu, tận dụng tối đa nguồn nước từ các sông, suối, ao, hồ, vận động người dân tiết kiệm nước. “Nếu thời tiết nắng nóng kéo dài, trời không mưa, lượng nước về các hồ chứa Mỹ Lâm, Đồng Tròn, Hóc Răm, Kỳ Châu, Xuân Bình, Suối Vực và Lỗ Ân giảm dần, dẫn đến cạn kiệt, công ty sẽ tổ chức bơm mực nước chết của các hồ vào cống đầu kênh để cứu lúa”, ông Huệ nói.
Hiện cây lúa đang bước vào giai đoạn phát triển và chuẩn bị đẻ nhánh. Sở Nông nghiệp và Môi trường khuyến cáo nông dân chấp hành tốt lịch phân phối nước của các trạm thủy nông, không được tự ý đào kênh, mở cống khi chưa đến lịch cấp nước, sử dụng nước hết sức tiết kiệm. Đối với những diện tích không chủ động được nguồn tưới, bà con cần chuyển đổi sang các loại cây trồng khác có khả năng chịu hạn cao. Thời điểm này, các đơn vị liên quan của tỉnh Đắk Lắk cũng thường xuyên cập nhật, báo cáo tình hình nguồn nước của các hệ thống thủy nông lên cấp có thẩm quyền để có hướng chỉ đạo xử lý kịp thời. Hệ thống thủy nông Đồng Cam cũng đã sẵn sàng vận hành các trạm bơm hiện có để bổ sung nước vào kênh chính nam và một số trạm bơm điện dã chiến bơm tiếp nước vào các cấp kênh để chống hạn.
