Hội thảo do Hội Tư vấn thuế Việt Nam (VTCA), Công ty Cổ phần MISA và Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) phối hợp tổ chức.
Theo ông Nguyễn Quang Khải - Phó Giám đốc Khối Giải pháp bán lẻ, Công ty Cổ phần MISA cho biết, Nghị quyết số 68-NQ/TW của Đảng đã xác định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đồng thời chỉ rõ chủ trương xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất vào năm 2026, triển khai thuế điện tử qua máy tính tiền, bãi bỏ lệ phí môn bài, khuyến khích hộ chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp nhằm tạo lập môi trường bình đẳng, minh bạch và bền vững.
Ông Nguyễn Quang Khải nhấn mạnh, việc bỏ thuế khoán vừa là thách thức, vừa là cơ hội. Thách thức ở chỗ hộ kinh doanh phải thay đổi thói quen lâu nay, đầu tư công cụ và thời gian cho việc kê khai minh bạch; nhưng cơ hội lớn hơn nhiều: khi minh bạch, hộ có điều kiện tiếp cận vốn tín dụng từ ngân hàng, dễ dàng hợp tác với doanh nghiệp, tham gia sâu vào chuỗi giá trị, nâng cao uy tín trên thị trường và phát triển bền vững thay vì duy trì tình trạng nhỏ lẻ, cầm chừng.
Ở góc độ quản lý, bà Nguyễn Thị Thu Hà - nguyên Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền-Hỗ trợ người nộp thuế (Cục Thuế) cho rằng, để thích ứng với quy định mới, hộ kinh doanh cần chủ động nắm vững quyền và nghĩa vụ pháp lý, ý thức rõ hệ quả khi không tuân thủ, đồng thời lựa chọn phương thức phù hợp: việc gì tự thực hiện, việc gì nên thuê dịch vụ như hóa đơn điện tử, kế toán hay đại lý thuế.
Trước băn khoăn của nhiều hộ kinh doanh nhỏ về chi phí và công nghệ, ông Nguyễn Quang Khải cho biết hiện nay đã có các giải pháp hỗ trợ với chi phí thấp, chỉ khoảng 100.000 đồng mỗi tháng. Những phần mềm hóa đơn điện tử tích hợp bán hàng này rất đơn giản, chỉ cần điện thoại di động là có thể quét mã, phát hành hóa đơn và gửi dữ liệu trực tiếp tới cơ quan thuế. Đây là công cụ thiết thực giúp hộ kinh doanh làm quen với quản lý số liệu minh bạch.
Bà Nguyễn Thị Thu Hà cũng lưu ý rằng với các ngành nghề đặc thù như kinh doanh ăn uống, gia công nhỏ, thủy sản vốn ít có hóa đơn đầu vào thách thức sẽ lớn hơn. Tuy nhiên, thực tế kinh doanh vốn đã giúp chủ hộ nắm rõ lãi lỗ, điểm khác biệt là nay cần ghi chép, theo dõi một cách bài bản. Đặc biệt, Nghị định số 70/2025/NĐ-CP đã tạo thuận lợi khi quy định hóa đơn phát hành từ máy tính tiền trong bán lẻ không bắt buộc kê khai thông tin người mua, phù hợp với đặc thù của các hộ kinh doanh nhỏ lẻ.
Một nội dung quan trọng khác là quy định đối với hoạt động thương mại điện tử. Theo Nghị định số 117/2025/NĐ-CP, sàn thương mại điện tử được chia thành hai loại: có chức năng thanh toán và không có chức năng thanh toán. Đối với sàn có chức năng thanh toán, sàn sẽ thực hiện khấu trừ, kê khai và nộp thuế ngay khi giao dịch được xác nhận, đồng thời phát hành hóa đơn điện tử, chuyển dữ liệu đến cơ quan thuế, người mua và hộ kinh doanh.
Trong trường hợp này, hộ không phải tự phát hành hóa đơn và cũng không phải kê khai lại các loại thuế đã được sàn khấu trừ như thuế giá trị gia tăng hay thuế thu nhập cá nhân, trừ khi phát sinh thêm các loại thuế đặc thù như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường. Với các sàn không có chức năng thanh toán, hộ vẫn phải thực hiện phát hành hóa đơn và kê khai theo quy định. Như vậy, hộ kinh doanh hiện nay có ba hình thức: kinh doanh truyền thống, kinh doanh trên sàn có chức năng thanh toán và kinh doanh trên sàn không có chức năng thanh toán.
Ở khía cạnh tài chính, ông Ngô Bình Nguyên – Giám đốc phân khúc Hộ kinh doanh VPBank cho biết ngân hàng đã thiết kế nhiều gói tín dụng và sản phẩm tài chính phù hợp: gói vay V20K với lãi suất ưu đãi từ 3,99%/năm cho khoản vay thế chấp, thẻ tín dụng VPBank CommCredit với mức hoàn tiền lên tới 12%, cùng công cụ tích lũy Super Sinh lời với lợi suất 3,5%/năm cho dòng tiền nhàn rỗi ngắn hạn.
Tại Hội thảo, các chuyên gia cũng đã cùng thảo luận, phân tích quy định pháp lý và nghĩa vụ mới của hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán trong một số trường hợp cụ thể, các giải pháp công nghệ hỗ trợ hộ lập hóa đơn, quản lý sổ sách, kê khai và giải pháp tài chính hỗ trợ dòng tiền, vốn và chuyển đổi số cho hộ.
Các chuyên gia tại Hội thảo đều thống nhất rằng, bỏ thuế khoán không chỉ là cải cách kỹ thuật trong quản lý thuế, mà còn là bước ngoặt lớn về thể chế, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia, nâng cao kỷ cương thuế, tạo lập môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch. Đây cũng là cơ hội để hàng triệu hộ và cá nhân kinh doanh thay đổi tư duy, nâng tầm hoạt động, từng bước hòa nhập sâu vào nền kinh tế thị trường hiện đại, phát triển bền vững, lâu dài.
