Chiều 24/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi); dự án Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi); dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thời hiệu xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức.
Tạo cơ sở pháp lý để quản lý, giám sát các hoạt động có rủi ro về rửa tiền
Phát biểu trong phiên thảo luận tổ, đại biểu Vương Quốc Thắng cho biết tiền ảo và tài sản ảo là sản phẩm công nghệ xuất hiện phổ biến trong thời gian qua. Với lợi thế dễ dàng trao đổi trên phạm vi toàn cầu, tiền ảo và tài sản ảo là một kênh hữu hiệu để tội phạm lợi dụng rửa tiền.
Báo cáo của Bộ Tư pháp ngày 29/10/2017 cũng để đề cập đến vấn đề về tiền ảo, tài sản ảo có nguy cơ bị lạm dụng để thực hiện các hoạt động phi pháp, trong đó có rửa tiền và tài trợ khủng bố.
Đại biểu nhấn mạnh sự cần thiết phải nghiên cứu và xây dựng khung pháp lý để quản lý tài sản ảo và ngăn chặn các rủi ro liên quan đến rửa tiền, tài trợ khủng bố.
Bên cạnh đó, cũng cần mở rộng phạm vi đối tượng báo cáo là tổ chức cung cấp dịch vụ, tài sản ảo để tạo cơ sở pháp lý cho các cơ quan có thẩm quyền quản lý, thanh tra, giám sát các hoạt động có rủi ro về rửa tiền và tài trợ khủng bố.
Có chung quan điểm, đại biểu Trình Lam Sinh (đoàn An Giang) đề nghị, ngoài giao dịch bằng tiền mặt, vàng, ngoại tệ, dự thảo Luật cần bổ sung thêm quy định về giao dịch tiền ảo và tài sản ảo.
 |
| Đại biểu Trình Lam Sinh (đoàn An Giang) góp ý kiến vào dự thảo Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi). (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Theo đại biểu, pháp luật Việt Nam hiện nay chưa chấp nhận tiền ảo, tải sản ảo, nhưng trong thực tế loại giao dịch này vẫn diễn ra với một số lượng lớn người tham gia. Đây có thể trở thành kênh rửa tiền nhiều nhất để tài trợ cho các loại tội phạm, nhất là tội phạm khủng bố và tội phạm phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định về tội phạm đánh bạc và tội phạm ma túy, vì hai loại tội phạm này có liên quan mật thiết đến loại tội phạm rửa tiền, có số lượng lớn với mức độ nguy hiểm cao.
Đại biểu Trình Lam Sinh cho biết, hoạt động rửa tiền không chỉ lưu thông qua tiền tệ, vàng bạc và hệ thống ngân hàng, mà còn qua hoạt động mua bán, chuyển nhượng bất động sản. Tuy nhiên, dự thảo Luật mới chỉ quy định trách nhiệm của Bộ Xây dựng, do đó cần bổ sung trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan trực thuộc của Bộ này để nâng cao trách nhiệm và phối hợp trong phòng, chống rửa tiền.
Cho rằng dự thảo Luật đề xuất phòng, chống rửa tiền chủ yếu để phòng, chống tội phạm khủng bố và tội phạm phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, đại biểu đề nghị Quốc hội cần rà soát, chuẩn bị sửa đổi luôn 2 luật này để bảo đảm tính đồng bộ với Luật Phòng, chống rửa tiền.
Đề xuất đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền theo định kỳ 2 năm
Dự thảo Luật bổ sung các quy định về đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền (Điều 7) và đánh giá rủi ro về rửa tiền của đối tượng báo cáo (Điều 15), cụ thể bổ sung quy định về nghĩa vụ thực hiện đánh giá, cập nhật rủi ro quốc gia về rửa tiền.
Theo đó, định kỳ 5 năm 1 lần, Ngân hàng Nhà nước chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan thực hiện đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền tại Việt Nam.
 |
| Quang cảnh phiên thảo luận ở Tổ 12. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế nêu rõ, quy định này là cần thiết trong bối cảnh các hành vi rửa tiền ngày càng tinh vi, thường xuyên thay đổi và phù hợp với khuyến nghị của Lực lượng đặc nhiệm tài chính quốc tế (FATF).
Cho ý kiến vào nội dung này, đại biểu Trình Lam Sinh đề xuất tổ chức thực hiện đánh giá rủi ro theo định kỳ 2 năm thay vì 5 năm như quy định trong dự thảo Luật để bảo đảm tính kịp thời, giảm thiểu rủi ro và tránh cho Việt Nam trở thành điểm trung chuyển rửa tiền của tội phạm.
Quan điểm này cũng nhận được sự đồng tình của đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân (đoàn Bình Dương). Đại biểu cho rằng việc đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền nên được tiến hành 2 năm 1 lần hoặc theo yêu cầu tùy tình hình thực tế. Đồng thời, đề nghị Chính phủ phải báo cáo với Quốc hội về việc này, vì đây là một lĩnh vực rất quan trọng mà đại biểu Quốc hội và Quốc hội cần phải biết để có các quyết sách sửa đổi, bổ sung Luật hoặc có các giải pháp cụ thể.
Liên quan đến các hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu đề nghị bổ sung thêm một quy định là: những hành vi vi phạm khác về phòng, chống rửa tiền theo quy định của pháp luật, để bảo đảm tính toàn diện, bao quát khi Luật được áp dụng trong thực tế.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân (đoàn Bình Dương) phát biểu trong phiên thảo luận tổ. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Dự thảo Luật quy định những dấu hiệu đáng ngờ trên 6 lĩnh vực gồm ngân hàng, trung gian thanh toán, kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, chứng khoán, kinh doanh trò chơi có thưởng, kinh doanh bất động sản.
Cho rằng những lĩnh vực này là chưa đủ bao quát, đại biểu Quốc hội đoàn Bình Dương đề nghị bổ sung 1 điều khoản quy định những dấu hiệu đáng ngờ ở các lĩnh vực khác, giao Chính phủ căn cứ vào tình hình thực tế để có những điều chỉnh bổ sung cho phù hợp.
Đại biểu cũng đề nghị làm rõ nội hàm quản lý nhà nước về phòng, chống rửa tiền trong dự thảo Luật. Theo đó, ngoài việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền, cần triển khai thực hiện những chính sách đối với các tổ chức, cá nhân tham gia phòng, chống rửa tiền, hoặc những chính sách nghiên cứu đầu tư khoa học công nghệ, trang thiết bị cho lĩnh vực này.
“Ngoài ra, cũng cần có chính sách đặc thù, ưu đãi cho những lực lượng chuyên trách tham gia phòng, chống rửa tiền” - đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân nói.
