Niềm tự hào theo suốt đời
Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, nguyên Phó Tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân, Thiếu tướng Mai Văn Cương, từng vinh dự tám lần được nhận Huy hiệu Bác Hồ. Giữa thời điểm không quân Mỹ bắn phá điên cuồng vào Hà Nội, đầu tháng 10-1966, số giờ bay còn ít ỏi, kinh nghiệm chưa nhiều, nhưng ông đã mưu trí dũng cảm bắn rơi tại chỗ một máy bay địch.
Cuối năm 1966, ông cùng 24 phi công có thành tích xuất sắc được đến Phủ Chủ tịch. Bác Hồ đã đeo chiếc huy hiệu vẻ vang này cho từng phi công. Đó cũng là lần đầu tiên Mai Văn Cương được trực tiếp gặp Bác Hồ, được Bác tặng huy hiệu. “Bác đã biểu dương: Những người phi công Mỹ đã được bay hàng nghìn giờ trên không, các cháu chỉ mới tốt nghiệp trường không quân ra, kinh nghiệm còn rất non trẻ, chiến thuật còn hạn chế, nhưng các cháu đã dũng cảm bắn rơi máy bay Mỹ. Nhưng Bác cũng không quên dặn dò: Các cháu không được chủ quan, mỗi trận đánh về là phải rút kinh nghiệm để trận sau này đánh tốt hơn trận này”, Thiếu tướng Mai Văn Cương xúc động nhớ lại.
Mỗi lần xuất kích, người phi công trẻ lại nhớ lời căn dặn của Bác. Trong năm 1967, ông tiếp tục được tặng thưởng bốn chiếc Huy hiệu Bác Hồ và tiếp đến, năm 1968 - 1969, ông được tặng thưởng thêm ba huy hiệu. Trong 98 lần cất cánh, ông đã gặp địch đến 21 lần, nổ súng 15 lần, bắn rơi tám máy bay phản lực Mỹ: hai chiếc F-4C, ba chiếc F-105, ba máy bay không người lái (bảy chiếc rơi tại chỗ) và cùng biên đội bắn rơi 2 chiếc khác. Tám chiếc huy hiệu Bác trao vẫn luôn được ông nâng niu, trưng bày trân trọng nhất trong số những huân, huy chương được nhận.
Hơn 40 năm trước, ngày 23-7-1980, Anh hùng Phạm Tuân là người Việt Nam đầu tiên bay vào vũ trụ trong chương trình hợp tác khoa học vũ trụ quốc tế - Intekosmos của Liên Xô. Trong hành trang mà người anh hùng mang theo có hai chiếc Huy hiệu Bác Hồ. Trung tướng kể lại, trong hành lý lúc đó, ông mang theo một nắm đất của Ba Đình lịch sử; bản Tuyên ngôn độc lập, Di chúc của Bác Hồ; cờ Tổ quốc; ảnh của Bác, ảnh của đồng chí Lê Duẩn và đặc biệt là mang theo hai huy hiệu của Bác.
Anh hùng Phạm Tuân nhớ lại, lần đầu tiên được nhận huy hiệu mang tên Bác khi ông bắn rơi máy bay B52 vào năm 1972. Sau khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bay vào vũ trụ, Anh hùng Phạm Tuân một lần nữa được trao tặng Huy hiệu Bác Hồ. Chiếc huy hiệu sau hơn 40 năm vẫn luôn được treo trang trọng trên ngực áo của người anh hùng. Ông bộc bạch: Mỗi phi công được đeo huy hiệu của Bác, thấy tự hào lắm, mình là người chiến sĩ QĐND Việt Nam, người phi công chiến đấu, từng bắn rơi máy bay Mỹ và được đeo Huy hiệu Bác Hồ. Vinh dự càng cao quý bao nhiêu thì mình càng phải giữ gìn, phấn đấu, cố gắng học tập theo lời dạy của Bác, thực hiện trọn vẹn nhiệm vụ của mình với Tổ quốc, với đất nước.

Tiếp lửa từ giá trị thiêng liêng
Huy hiệu Bác Hồ có tất cả sáu kiểu, gắn với nhiều giai đoạn lịch sử của đất nước từ năm 1945 đến năm 1969. Qua từng thời kỳ, có những thay đổi về kiểu dáng, chất liệu và thiết kế với chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh ở chính giữa huy hiệu. Theo PGS, TS Đinh Quang Hải - Viện trưởng Sử học Việt Nam, việc Bác Hồ tặng huy hiệu cho các tấm gương NTVT có ý nghĩa động viên to lớn. Thời nào, địa phương nào, ngành nào, giới nào hoặc lứa tuổi nào cũng đều có tấm gương tốt. Việc tạo dựng được tinh thần hy sinh quên mình vì những công việc chung như vậy có tác dụng rất lớn xây dựng ý thức cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư, quyết tâm vươn lên, đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.
Có lẽ chúng ta nên khôi phục lại việc tặng Huy hiệu Bác Hồ. Đó cũng là đề xuất của PGS, TS Đinh Quang Hải. Ông nhận định, những năm qua, trên báo đài và cả trong nhà trường, có những khi chúng ta chưa thật sự chú trọng vấn đề này. Thời gian tới, cần đẩy mạnh hơn nữa việc tuyên truyền nêu tấm gương NTVT, nhất là trong bối cảnh hiện nay. Như vậy, ta có thể tiếp tục trao Huy hiệu Bác Hồ. Tấm huy hiệu vẫn sẽ là nguồn động viên tinh thần to lớn, khích lệ mọi người làm việc tốt, nỗ lực dựng xây đất nước. Và những tấm Huy hiệu Bác Hồ lại tiếp tục sứ mệnh tiếp lửa yêu nước cho thế hệ hôm nay và mai sau.