Mô hình khuyến khích phân loại rác

Tỷ lệ phân loại và tái chế rác thải ở Buenos Aires (Argentina) còn thấp do thiếu cơ sở hạ tầng thu gom. Vì vậy, những sáng kiến nhằm khuyến khích phân loại rác đang được chính quyền thành phố chú trọng nhằm giảm áp lực cho hệ thống thu gom rác đô thị, cũng như tạo thêm nhiều việc làm.
0:00 / 0:00
0:00
Hướng dẫn phân loại rác cho cư dân. Ảnh: GETTY
Hướng dẫn phân loại rác cho cư dân. Ảnh: GETTY

Theo El Pais, khu dân cư Barrio Mugica là khu vực đầu tiên ở Buenos Aires triển khai hệ thống thu gom ba luồng rác thải. Đây là kết quả sau hơn hai năm thực hiện dự án A Todo Reciclaje (ATR), hay “Tái chế cho tất cả”, tại khu đô thị này. ATR là chương trình hợp tác giữa doanh nghiệp tái chế Delterra với chính quyền địa phương và các công nhân xử lý rác thải. Sandra Irala, điều phối viên dự án cho biết: “Là một khu dân cư với 40 nghìn dân, Barrio Mugica có tiềm năng tái chế rất lớn. Tuy nhiên, do hệ thống quản lý và tái chế rác thải còn hạn chế, chúng tôi đã gặp rất nhiều khó khăn khi mới triển khai mô hình này”.

Nhớ lại những ngày đầu thực hiện phân loại, Irala và các đồng nghiệp đến từng nhà để hướng dẫn cách phân loại đâu là rác tái chế và đâu là rác hữu cơ. “Chúng tôi bắt đầu từ những điều cơ bản nhất, như các loại rác thải cần để riêng biệt thay vì trộn lẫn như trước đây. Các vật liệu tái chế được có thể quy đổi thành tiền để thu hút người dân tham gia. Sau đó, họ giao rác tái chế và chất hữu cơ cho những người thu gom để chuyển đến nhà máy gần đó, nơi có các công nhân khác cân, phân loại lại và đóng thành kiện để bán, còn chất hữu cơ được chuyển đến cơ sở xử lý”, Sandra Irala chia sẻ.

Việc hướng dẫn phân loại, đặc biệt là với người lớn tuổi, là công việc khó khăn nhất. “Không phải ai cũng muốn tham gia. Nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục khuyến khích họ. Đến nay, gần như toàn bộ khu dân cư đã tham gia chiến dịch. Thật vui khi thấy những người lớn tuổi học được điều gì đó mới mẻ và muốn môi trường sống sạch sẽ và khỏe mạnh hơn cho con cái họ”, Irala nói.

Hiện nay, người dân đã quen với việc để các túi rác bên ngoài cửa với nhãn ghi rõ những gì trong mỗi túi: rác, nhựa tái chế hoặc chất hữu cơ. Đặc biệt, do được học tập ở trường các học sinh tham gia rất sôi nổi. “Thanh, thiếu niên đóng vai trò quan trọng trong dự án. Các em thu gom rác thải nhựa như chai lọ dùng một lần hay giấy báo, sách vở cũ, tham gia quy trình tái chế và làm ra các sản phẩm có thể bán được để thu về lợi nhuận”, Irala giải thích. Cô cho biết, rất nhiều sản phẩm hữu ích như túi, ví, khăn trải bàn làm từ vải tái chế hoặc đồ trang sức làm từ lon và bình nước, đã được bán đi khắp nơi trên thế giới.

Fabiola Rolón là công nhân của một hợp tác xã (HTX) xử lý rác thải. Trước đây, công việc của cô rất nặng nhọc mà chỉ có thu nhập thấp. Nay, cô đã chuyển sang một vai trò mới là làm việc với xã viên của 12 HTX khác để dạy những công nhân mới cách sắp xếp và phân loại rác. “Tôi đưa những công nhân mới đi tham quan, giới thiệu cho họ về thiết bị và cách tái chế. Công việc mới này giúp tôi tự tin hơn và còn có thêm thu nhập từ bán các sản phẩm”, cô nói. Những gì Rolón đang làm ở nơi nhà máy đều được cô thực hiện nghiêm túc khi ở nhà. Cô ủ rác hữu cơ để làm phân bón ở sân nhà của mình, đồng thời, dạy các con cách tái chế.

Chương trình “Tái chế cho tất cả” đã được mở rộng sang khu đô thị lân cận Olavarría vào năm 2023. Sau khi thực hiện mô hình phân loại và tái chế, xử lý rác, các điều phối viên dự án tiếp tục bàn giao quy trình này cho chính quyền địa phương để quản lý trên diện rộng. Ông Federico di Penta, Giám đốc khu vực Mỹ latin của Delterra - doanh nghiệp khởi xướng chương trình cho biết: “Thông qua quá trình hợp tác với cộng đồng, chính quyền địa phương và các HTX, chúng tôi đã phát triển các phương pháp hiệu quả với giá cả phải chăng để hỗ trợ người dân xây dựng thói quen tái chế mới. Những nỗ lực này cũng giúp thành phố xây dựng một ngành tái chế phát triển mạnh, góp phần chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn”.