Nhật Bản là quốc gia mới đây nhất công bố ca viêm gan do “virus bí ẩn” ở trẻ em. Đây cũng được cho là ca bệnh đầu tiên của châu Á. Trước đó, theo số liệu ngày 28/4 của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khoảng 170 trường hợp mắc căn bệnh này đã được báo cáo ở 16 quốc gia, trong đó nhiều nhất là ở Anh với hơn 100 ca. Tây Ban Nha có số ca xếp vị trí thứ hai với 13 ca, sau đó là Israel với 12 ca và Mỹ là chín ca. Số lượng ca viêm gan bí ẩn ở mức thấp hơn cũng được ghi nhận tại Đan Mạch, Ireland, Hà Lan, Italy, Na Uy, Pháp, Romania, Bỉ…
Khoảng 10% trong số những trường hợp mắc bệnh nghiêm trọng đến mức cần được ghép gan, trong đó một ca tử vong đã được ghi nhận. Cơ quan y tế có trụ sở tại Geneva (Thụy Sĩ) cảnh báo, “rất có thể có thêm nhiều trường hợp được phát hiện trước khi nguyên nhân được xác nhận và các biện pháp kiểm soát và phòng ngừa cụ thể hơn cần được thực hiện”.
Theo WHO, các ca bệnh được ghi nhận đều là trẻ em từ một tháng tuổi đến 16 tuổi, trong đó hầu hết các ca đều ở độ tuổi dưới 10 tuổi và nhiều ca dưới năm tuổi. Phần lớn trẻ em mắc bệnh trước đó đều khỏe mạnh. Các ca bệnh đều có biểu hiện lâm sàng đặc trưng của viêm gan cấp do virus với men gan tăng cao rõ rệt, vàng da. Ngoài ra, một số em có triệu chứng về đường tiêu hóa như nôn ói, đau bụng, tiêu chảy. Tuy nhiên, sau khi làm xét nghiệm, các bệnh nhi này không mắc bất kỳ chủng nào trong các loại virus gây viêm gan phổ biến (A, B, C, D và E).
Bà Meera Chand, Giám đốc phụ trách lâm sàng và các bệnh lây nhiễm mới nổi thuộc Cơ quan An ninh y tế Anh cho biết, viêm gan thường hiếm gặp ở trẻ em khỏe mạnh. Những ca viêm gan không rõ nguyên nhân như những trường hợp gần đây là rất hiếm. Trung bình mỗi năm các bác sĩ Scotland chỉ khám từ bốn đến năm trường hợp bệnh nhân mắc viêm gan không rõ nguyên nhân. Chuyên gia Chand cũng nhận định, không có mối liên hệ nào giữa các bệnh nhân với paracetamol, thành phần dùng quá liều có thể gây suy gan. Các mối liên hệ với vaccine phòng Covid-19 cũng bị loại trừ vì hầu hết trẻ em trong các ca viêm gan bí ẩn đã phát hiện chưa đủ điều kiện để tiêm vaccine.
Dù vậy, sau khi làm xét nghiệm cần thiết, các chuyên gia y tế tìm thấy virus Adeno ở 75% số bệnh nhân tại Anh. Adeno là loại virus phổ biến gây ra một loạt bệnh như cảm lạnh, viêm phế quản và tiêu chảy nhưng hầu hết không dẫn đến bệnh nặng. Mặc dù các cuộc nghiên cứu xoay quanh virus Adeno vẫn chưa rõ ràng, song các nhà khoa học cho rằng, nhiều khả năng căn bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ nhỏ bùng phát những ngày qua là do loại virus Adeno bình thường kết hợp cùng một yếu tố khác, khiến virus trở nên nguy hiểm hơn. Đại diện Cơ quan An ninh y tế Anh cho biết: “Cũng có thể đây là nhân tố trùng hợp khiến cho virus Adeno thông thường gây ra biểu hiện lâm sàng trầm trọng hơn ở trẻ nhỏ”.
Ngoài ra, một khả năng gây bệnh cũng được suy đoán là do trẻ nhỏ đã phải trải qua hai năm áp dụng các biện pháp phòng ngừa Covid-19 như giãn cách xã hội và đeo khẩu trang. Điều này khiến khả năng miễn dịch của trẻ bị yếu đi nên dễ bị tác động bởi virus. Hoặc cũng có khả năng một chủng virus Adeno mới với các đặc tính biến đổi đã xuất hiện.
Trước diễn biến phức tạp của căn bệnh nói trên, WHO cho rằng, trước mắt cần ưu tiên xác định căn nguyên để đưa ra các hành động y tế cộng đồng và lâm sàng nào tiếp theo. Do đó, tổ chức này khuyến khích các quốc gia thành viên xác định, điều tra và báo cáo các trường hợp tương tự trong thời gian sớm nhất.
