Chưa giỏi đã đòi đi dạy!
Không cần quá giỏi tiếng Anh cũng có thể hiểu nghĩa của chữ educate là “… giáo dục, dạy dỗ, giáo huấn…” nhưng vấn đề đặt ra ở đây là ai có đủ “trình” để “dạy” NĐT?
Thời gian gần đây, một loạt các CTCK lớn đã tổ chức những buổi chia sẻ kiến thức về sản phẩm phái sinh cho NĐT. Còn nhớ, khi lãnh đạo một CTCK đang thao thao bất tuyệt về suất sinh lời “khủng” của phái sinh thì một NĐT có hàng chục năm kinh nghiệm đã chỉ ra ngay một lỗ hổng. Phía tài liệu của CTCK đưa ra thí dụ: Mua sản phẩm phái sinh với mốc điểm 700 của chỉ số cơ sở VN 30, ký quỹ 10%, rồi đến khi VN 30 đạt 735 điểm sẽ tiến hành chốt lãi, như vậy suất sinh lời tổng cộng có thể lên đến 50%. Nhưng trong thực tế, khi VN30 đạt 735 điểm, muốn bán ra là không dễ vì cần phải có người mua, mà muốn vậy thì người mua phải kỳ vọng VN 30 tiếp tục tăng, nên phái sinh chỉ để “lướt” hưởng chênh lệch nhỏ chứ đừng “mơ” có thể ăn đậm.
Thật ra, CTCK cũng chưa có kinh nghiệm gì trong phái sinh để có thể lên lớp cho NĐT, vì đơn giản đây là sản phẩm mới trên thị trường và các bài chia sẻ thì cũng chỉ ở trạng thái mở, không thiếu những điểm thiếu sót. Không chỉ CTCK sử dụng mà đâu đó, từ “educate” cũng được một nhà quản lý tại các CTQLQ sử dụng trong chiến lược thu hút NĐT. Theo những người này, phải có thời gian “educate” để NĐT hiểu được lợi ích trong việc gửi tiền cho CTQLQ đầu tư thay vì tự mình đầu tư có thể mất rất nhiều công sức nhưng chưa chắc đã hiệu quả. Nhưng được bao nhiêu CTQLQ đầu tư hiệu quả thật sự và tạo được niềm tin cho NĐT? Con số này là rất ít và thực tế cho thấy những CTQLQ có “chất” thường ít nói những lời đao to búa lớn.
“Dạy” cũng chưa đúng cách!
Còn nhớ, khi các quỹ đầu tư chỉ số (ETF) nội địa chuẩn bị ra đời, các CTQLQ cũng tổ chức một loạt hội thảo để nói về lợi thế của một loại hình đầu tư mới. Vấn đề khi ETF chính thức xuất hiện gần ba năm trước cho đến giờ, hiệu ứng đã không như mong đợi, hoạt động khá èo uột, không nhiều NĐT bỏ tiền vào và các chương trình chia sẻ kiến thức về quỹ ETF cũng mất tăm.
Một trong những nguyên tắc cơ bản của giảng dạy là phải có tính liên tục, trọng điểm chứ một vài buổi học rõ ràng là không thể trang bị kiến thức hiệu quả. Cứ cho là CTQLQ muốn “dạy”, thì đâu chỉ cần trước khi sản phẩm xuất hiện, mà phải có tính liên tục, cập nhật thực tế để NĐT vừa thực hành, vừa có thể phân tích về mặt bản chất.
Nói đến chữ “giáo dục” hay “dạy”, cũng nhớ đến cụm từ “chơi chứng khoán”, vốn được những người làm CK nghiêm túc hạn chế dùng. Rõ ràng, CK đòi hỏi sự đầu tư công sức, thời gian, chất xám rất lớn chứ không thể “chơi” như cờ bạc hay cứ bỏ tiền mua là có lợi nhuận. Các CTCK hay CTQLQ đừng nghĩ đến việc “dạy” hay “giáo dục” NĐT, cho rằng NĐT kém, rồi có những chiến lược, hành động theo kiểu bề trên. NĐT là khách hàng và CTCK hay CTQLQ phải là bên phục vụ, cung cấp sản phẩm. Muốn vậy sự tương tác phải là chia sẻ, hỗ trợ cho nhau để hiểu nhau mới có thể thành công.
