Các nhà tổ chức kêu gọi cộng đồng quốc tế có hành động cụ thể hướng tới công nhận Nhà nước Palestine, nhấn mạnh đây là giải pháp lâu dài và yếu tố then chốt bảo đảm hòa bình Trung Đông.
Cuối tuần trước, phiên họp chuẩn bị cho Hội nghị quốc tế về Palestine đã được tổ chức, với sự tham gia của các quốc gia thành viên LHQ nhằm thống nhất các vấn đề thảo luận và kết quả mong đợi. Nhằm thúc đẩy nỗ lực toàn cầu hướng tới đạt được giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột Israel - Palestine, Hội nghị do Pháp và Saudi Arabia đồng chủ trì, diễn ra từ ngày 17 đến 20/6, tại trụ sở LHQ ở New York (Mỹ).
Phát biểu ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Đại hội đồng LHQ Philemon Yang kêu gọi các quốc gia nắm bắt cơ hội quan trọng để đạt tiến triển trong nỗ lực hòa bình Trung Đông. Ông Yang nêu rõ: Không thể được giải quyết thông qua chiến tranh liên miên, chiếm đóng hay sáp nhập, xung đột chỉ kết thúc khi người Israel và người Palestine có thể “chung sống hòa bình”, tại các quốc gia độc lập, có chủ quyền của riêng họ, trong hòa bình, an ninh và phẩm giá.
Chia sẻ quan điểm trên, các nước đồng chủ trì Hội nghị là Pháp và Saudi Arabia đã kêu gọi cộng đồng quốc tế “chuyển từ lời nói sang hành động” nhằm thực thi giải pháp hai nhà nước, coi đây là một yếu tố then chốt cho hòa bình khu vực. Hai nước đều nhấn mạnh, hội nghị vào tháng 6 tới không chỉ dừng lại ở việc tái khẳng định các nguyên tắc, mà cần đạt được kết quả cụ thể trên thực tế.
Cố vấn Tổng thống Pháp về vấn đề Trung Đông - Bắc Phi, bà Anne-Claire Legendre cho biết, hội nghị cần đóng vai trò là bước ngoặt để thúc đẩy giải pháp hai nhà nước. Theo quan điểm của Pháp, bất kỳ lộ trình nào cho vấn đề Trung Đông cũng phải giải quyết nguyện vọng chính đáng của người dân Palestine về việc thành lập nhà nước, đồng thời bảo đảm an ninh và hội nhập khu vực của Israel. Bà Legendre nhấn mạnh: “Triển vọng về một Nhà nước Palestine phải được duy trì và cần có các bước đi không thể đảo ngược, với các biện pháp cụ thể để thực hiện. Chúng ta phải khẩn trương chuyển từ lời nói sang hành động”.
Trưởng phái đoàn Saudi Arabia, Manal bint Hassan Radwan khẳng định đây là “thời điểm lịch sử” và hội nghị quốc tế sắp tới phải “vạch ra lộ trình hành động, chứ không chỉ là suy ngẫm”. Bà Manal bint Hassan Radwan nhấn mạnh, hòa bình Trung Đông sẽ bắt đầu bằng việc công nhận Nhà nước Palestine và đây không phải là cử chỉ tượng trưng, mà là nhu cầu chiến lược. Đây cũng là cách duy nhất để loại bỏ không gian do các tác nhân phi nhà nước khai thác, thay thế sự tuyệt vọng bằng một tầm nhìn chính trị dựa trên quyền và chủ quyền, bảo đảm an ninh và phẩm giá cho tất cả.
Cả Pháp và Saudi Arabia đều bày tỏ quan ngại về việc dân thường ở Dải Gaza tiếp tục phải trả giá cho cuộc chiến, đồng thời cho rằng, mục tiêu không chỉ là lập tức chấm dứt chiến tranh ở Gaza, mà là kết thúc xung đột giữa Israel và Palestine kéo dài hàng chục năm qua. Cố vấn Tổng thống Pháp khẳng định cần tạo một khuôn khổ vững chắc và đáng tin cậy cho tương lai ở Gaza, bao gồm nỗ lực giải giáp lực lượng Hamas, cải cách chính quyền Palestine và xây dựng nền quản trị đáng tin cậy. Nhà ngoại giao Saudi Arabia cũng nhấn mạnh, những nỗ lực chấm dứt giao tranh, giải cứu con tin và người bị giam giữ phải được “neo chặt” trong một kế hoạch chính trị đáng tin cậy và không thể đảo ngược, giải quyết tận gốc rễ xung đột và đưa ra con đường thật sự hướng tới hòa bình, phẩm giá và an ninh chung.
Trong khi đó, Ai Cập nhắc lại rằng, việc thực thi giải pháp hai nhà nước là con đường duy nhất để khôi phục ổn định, an ninh và hòa bình lâu dài ở Trung Đông. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Ai Cập nêu rõ, một tương lai được xây dựng trên nền tảng chung sống hòa bình, tôn trọng lẫn nhau và quyền bình đẳng là con đường tối ưu để khu vực bước vào thời kỳ mới, thời kỳ thịnh vượng và hội nhập. Ai Cập hoan nghênh sự thay đổi đáng chú ý trong lập trường của các bên quốc tế chủ chốt, trong đó hướng tới việc công nhận Nhà nước Palestine.
Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres tiếp tục khẳng định sự ủng hộ đối với giải pháp hai nhà nước nhằm giải quyết xung đột Israel-Palestine. Phát biểu ý kiến trước thềm phiên họp chuẩn bị cho Hội nghị quốc tế về Palestine, Người phát ngôn Tổng Thư ký LHQ Stephane Dujarric nêu rõ, ông Guterres sẽ tiếp tục nỗ lực theo đuổi giải pháp hai nhà nước, theo đó Israel và Palestine cùng chung sống trong hòa bình và an ninh, tôn trọng quyền tự quyết, coi đây là yếu tố then chốt cho hoà bình bền vững ở khu vực.
