Nhưng thời điểm này, rất nhiều công trình, dự án trọng điểm của Ðiện Biên đang bị chậm tiến độ chủ yếu là do không có mặt bằng và còn tình trạng sợ sai, sợ trách nhiệm.
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Ðầu tư, trên địa bàn tỉnh Ðiện Biên hiện có 11 dự án trọng điểm hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Nhưng hầu hết các dự án này đều bị chậm tiến độ.
Ngổn ngang vì tiến độ chậm
Ðại diện Sở Kế hoạch và Ðầu tư tỉnh Ðiện Biên cho biết, trong số 11 dự án trọng điểm của tỉnh, có năm dự án thuộc nhóm các dự án phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật và sáu dự án trọng điểm phát triển kết cấu hạ tầng xã hội. Tổng mức đầu tư 11 dự án là hơn 3.439 tỷ đồng từ các nguồn: Vốn vay, vốn ngân sách trung ương, ngân sách địa phương, vốn đầu tư từ nguồn thu đấu giá đất và nguồn tài trợ, xã hội hóa.
Trong số 11 dự án nêu trên, chỉ có dự án Quản lý đa thiên tai lưu vực sông Nậm Rốm có thời gian thực hiện đến năm 2025; bảy dự án có thời gian thực hiện đến năm 2024; ba dự án phải hoàn thành trong năm 2023. Vậy nhưng, đến ngày 31/8/2023, chỉ có dự án xây dựng cầu Thanh Bình bảo đảm tiến độ, khối lượng thi công đạt 84% giá trị hợp đồng. Còn lại, các dự án đều chậm hoặc rất chậm tiến độ so với kế hoạch ban đầu.
"Ðiển hình" cho dự án có tiến độ "rùa bò" là dự án Ðường giao thông kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực, có tổng mức đầu tư 1.300 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2021-2024, với tổng chiều dài toàn tuyến 35,35 km trên địa bàn thành phố Ðiện Biên Phủ và huyện Ðiện Biên. Ðến hết ngày 25/8, khối lượng thi công các gói thầu thuộc dự án mới đạt 29,3%, chủ yếu tiến độ là thi công xong ba cầu vượt sông Nậm Rốm và một phần nền đường, công trình thoát nước tuyến chính, tuyến nhánh 3, 4, 5 và sản xuất xong toàn bộ cấu kiện bê-tông, bê-tông cốt thép đúc sẵn cho toàn dự án. Từ tháng 6/2023 đến nay gần như không thể thi công được phần việc nào thuộc dự án, vì chưa giải phóng được mặt bằng.
"Ðiển hình" cho dự án có tiến độ "rùa bò" là dự án Ðường giao thông kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực, có tổng mức đầu tư 1.300 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2021-2024, với tổng chiều dài toàn tuyến 35,35 km trên địa bàn thành phố Ðiện Biên Phủ và huyện Ðiện Biên. Ðến hết ngày 25/8, khối lượng thi công các gói thầu thuộc dự án mới đạt 29,3%.
Cũng chung tình trạng chậm tiến độ, Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, giao thông nội thị khu Trung tâm Hành chính, chính trị tỉnh, với tổng mức đầu tư 200 tỷ đồng được giao thực hiện trong hai năm 2022 và 2023 thế nhưng đến nay dự án vẫn chưa triển khai phần việc nào trên thực địa. Vốn ghi phân bổ để thực hiện dự án trong năm 2022 là 5 tỷ đồng song thực tế không có; năm 2023 dự án lại chưa được phân bổ vốn, do vậy với đơn vị được giao chủ đầu tư thực hiện dự án gặp rất nhiều khó khăn. Chưa kể, công tác giải phóng mặt bằng thuộc dự án mới chỉ hoàn thành kê khai, kiểm đếm; niêm yết phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư được 32/53 hộ gia đình trong vùng triển khai dự án.
Các dự án khác cũng đều gặp khó khăn vì vướng giải phóng mặt bằng và thiếu vốn. Dự án xây dựng cầu Thanh Bình có tổng mức đầu tư 100 tỷ đồng, đến cuối tháng 8/2023, chủ đầu tư mới bố trí 36,987 tỷ đồng cho dự án trong khi thực tế nhà thầu đã hoàn thành khối lượng thi công đạt 84% giá trị hợp đồng.
Còn tình trạng sợ sai, sợ trách nhiệm
Ðề cập khó khăn khi triển khai dự án, đại diện lãnh đạo Ban Quản lý dự án Các công trình giao thông - đơn vị chủ đầu tư dự án Ðường giao thông kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực, cho biết: Vướng nhất hiện nay là công tác giải phóng mặt bằng. Dự án nằm trên địa bàn bốn phường thuộc thành phố Ðiện Biên Phủ và tám xã thuộc huyện Ðiện Biên, với tổng số hơn 1.600 hộ dân có đất, tài sản trên đất phải bồi thường.
Triển khai dự án, Ban đã phân công 10 cán bộ, lãnh đạo thường xuyên phối hợp với huyện Ðiện Biên, thành phố Ðiện Biên Phủ để thực hiện giải phóng mặt bằng, thế nhưng vẫn "tắc", do cùng thời điểm đó có nhiều dự án đồng thời triển khai tại địa bàn, trong khi thiếu nhân lực làm công tác giải phóng mặt bằng của huyện, thành phố.
Với thành phố Ðiện Biên Phủ, còn có tình trạng phối hợp giữa phòng thẩm định, trung tâm quản lý đất đai, các phường chưa chặt chẽ, chưa quyết liệt để kéo dài thời gian, làm phát sinh vấn đề. "Công tác kiểm đếm, kê khai tài sản kết thúc từ ngày 31/3/2022, nhưng do phê duyệt phương án quá chậm cho nên khi tiến hành thẩm định kiểm đếm lại thì số liệu kiểm đếm, kê khai có sai lệch" - đại diện lãnh đạo Ban Quản lý dự án Các công trình giao thông cho biết.
Tại cuộc họp ngày 7/9 vừa qua do Ủy ban nhân dân tỉnh Ðiện Biên tổ chức, đại diện lãnh đạo nhiều sở, ngành thừa nhận sự phối hợp giữa các đơn vị liên quan còn thiếu chặt chẽ, thiếu đồng bộ; đùn đẩy trách nhiệm dẫn đến việc triển khai các dự án rất chậm. Nhiều dự án đã bảo đảm nguồn vốn, đủ các thủ tục, nhưng không giải phóng được mặt bằng cho nên chưa triển khai thực hiện được.
Chỉ rõ nguyên nhân cơ bản làm chậm tiến độ các dự án là sự phối hợp không chặt chẽ, không thường xuyên giữa các đơn vị liên quan và chính quyền các địa phương có dự án, đồng chí Lê Thành Ðô, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Ðiện Biên đặc biệt nhấn mạnh về công tác phối hợp giữa chủ đầu tư với chính quyền địa phương trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng kể từ khâu tuyên truyền, đo đạc, kiểm đếm, áp dụng định mức bồi thường… chưa chặt chẽ. Chính vì vậy đã kéo dài thời gian thực hiện các khâu, các bước, làm giảm hiệu quả vốn đầu tư, gây lãng phí, giảm niềm tin trong một bộ phận người dân vùng dự án.
Do vậy, chủ đầu tư, chính quyền các huyện, thành phố phải chấn chỉnh ngay ý thức, trách nhiệm làm việc của cán bộ, công chức các phòng, ban được giao thực hiện dự án; đồng thời huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc tuyên truyền, vận động nhân dân ủng hộ triển khai các dự án vì mục tiêu xây dựng thành phố Ðiện Biên Phủ, xây dựng tỉnh Ðiện Biên ngày càng khang trang, hiện đại.
Liên quan đến tình trạng chậm tiến độ các dự án trọng điểm, gần đây, tại các cuộc họp do Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh và các sở, ngành tỉnh Ðiện Biên tổ chức, có nhiều ý kiến bức xúc về tình trạng cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, né tránh. Tại cuộc họp giao ban nội chính do Tỉnh ủy Ðiện Biên tổ chức, đồng chí Trần Quốc Cường, Ủy viên Trung ương Ðảng, Bí thư Tỉnh ủy Ðiện Biên đã đề nghị các địa phương chủ động rà soát, đánh giá hiệu quả làm việc của cán bộ, công chức những người có biểu hiện chây ỳ không muốn làm việc thì thay thế ngay; không thể để một vài người làm ảnh hưởng tiến độ chung các việc.
