Vì sao NASA dành 25 năm và 10 tỷ USD cho kính viễn vọng James Webb?

Những hình ảnh mới do kính viễn vọng không gian James Webb chụp lại cho thấy vô số ngôi sao, thiên hà và các chi tiết đẹp chưa từng được nhìn thấy trước đây. 

Mới đây, kính viễn vọng không gian James Webb của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã thu hút các nhà thiên văn và khán giả trên toàn cầu bằng những hình ảnh ngoạn mục về vũ trụ với độ sắc nét chưa từng thấy. Ngay cả các nhà khoa học làm việc trong dự án liên quan James Webb cũng phải ngỡ ngàng trước những hình ảnh này.

Những hình ảnh mới chụp lại không gian cho thấy vô số ngôi sao, thiên hà và các chi tiết đẹp chưa từng xuất hiện trước đây. Chúng mô tả sự ra đời và kết thúc của các ngôi sao với những màu sắc mới, sắc nét và sâu hơn so với hình ảnh do bất kỳ kính thiên văn hồng ngoại nào chụp lại từ trước đến nay. Trước đây, hình ảnh như vậy chỉ có thể đến từ Hubble, kính viễn vọng không gian được phóng vào quỹ đạo Trái đất năm 1990.

Những hình ảnh mới do James Webb chụp lại có thể coi là phần thưởng của 25 năm kiên trì và 10 tỷ USD mà NASA dành cho kính thiên văn mới của cơ quan này - tất cả đều nằm trong một quang phổ ánh sáng hồng ngoại mới và có phạm vi rộng.

Hình ảnh do Hubble và James Webb chụp lại cùng một khu vực trong không gian. (Ảnh: NASA)

Hình ảnh do Hubble và James Webb chụp lại cùng một khu vực trong không gian. (Ảnh: NASA)

Ngày 11/7, NASA đã công bố những hình ảnh rõ nét nhất từ trước tới nay về những thiên thể được cho là đã có từ khi vũ trụ mới hình thành do kính viễn vọng không gian James Webb chụp lại.

Bộ ảnh tiếp theo được công bố ngày 12/7 với những chi tiết về các bầu khí quyển bao quanh các hành tinh ở cách xa Trái đất cho thấy kính viễn vọng James Webb mạnh hơn và mang lại hình ảnh sắc nét hơn như thế nào so với các kính viễn vọng trước đây. Song, những hình ảnh mới này chỉ là sự khởi động cho những năm phía trước của nền khoa học thế giới.

"Chúng tôi đang thực hiện những cuộc khám phá và thật sự chúng tôi thậm chí còn chưa bắt đầu", ông Eric Smith, nhà khoa học trưởng của bộ phận vật lý thiên văn của NASA cho biết trong một cuộc họp báo.

James Webb cho thấy rõ hai ngôi sao ở trung tâm của tinh vân này, trong khi Hubble chỉ nhìn thấy một ngôi sao:

Hình ảnh của Hubble (trái) về tinh vân Southern Ring chỉ có một đốm sáng ở giữa, trong khi hình ảnh của James Webb (phải) cho thấy rõ hai ngôi sao. (Ảnh: NASA)
Hình ảnh của Hubble (trái) về tinh vân Southern Ring chỉ có một đốm sáng ở giữa, trong khi hình ảnh của James Webb (phải) cho thấy rõ hai ngôi sao. (Ảnh: NASA)

Tinh vân Southern Ring đang lụi tàn. Nó đã nổ tung và đang dần tách ra khỏi các lớp khí quyển của nó theo từng đợt liên tiếp. Các nhà khoa học đã biết có hai ngôi sao ở trung tâm của tinh vân này, nhưng không thể nhìn thấy chúng trong hình ảnh.

Với các bước sóng khác của tia hồng ngoại, James Webb nhìn thấy nhiều chi tiết khác nhau trong cùng một tinh vân:

Tinh vân Southern Ring do James Webb chụp lại trong tia hồng ngoại gần. (Ảnh: NASA)

Tinh vân Southern Ring do James Webb chụp lại trong tia hồng ngoại gần. (Ảnh: NASA)

Hình ảnh cụm 5 thiên hà sắc nét hơn nhiều qua ống kính của James Webb:

Cụm thiên hà Stephan's Quintet qua kính thiên văn Hubble (trái) và James Webb (phải). (Ảnh: NASA)

Cụm thiên hà Stephan's Quintet qua kính thiên văn Hubble (trái) và James Webb (phải). (Ảnh: NASA)

Trong hình ảnh của James Webb, có thể nhìn thấy những thiên hà đặt trên nền mà Hubble không thể thấy được:

Một số thiên hà có thể được nhìn thấy rõ trong ảnh của James Webb, nhưng không xuất hiện trong ảnh của Hubble. (Ảnh: NASA)

Một số thiên hà có thể được nhìn thấy rõ trong ảnh của James Webb, nhưng không xuất hiện trong ảnh của Hubble. (Ảnh: NASA)

Hình ảnh mới cũng tiết lộ những "vườn ươm sao" đã được tạo ra khi các thiên hà hợp nhất:

Hình ảnh của James Webb cho thấy một vùng khí nén giữa các thiên hà đang hợp nhất. (Ảnh: NASA)

Hình ảnh của James Webb cho thấy một vùng khí nén giữa các thiên hà đang hợp nhất. (Ảnh: NASA)

Khi khí và bụi bị nén và nóng lên, chúng sẽ tạo thành những ngôi sao mới. Điều đó có nghĩa là mây ở giữa các thiên hà trong hình ảnh của James Webb là "vườn ươm" cho sự ra đời của các ngôi sao mới.

"Chúng ta đang chứng kiến quá trình hình thành những ngôi sao mới trong khu vực này", ông Mark McCaughrean, cố vấn cấp cao về khoa học và khám phá của Cơ quan Vũ trụ châu Âu, cho biết.

Vùng sao mới hình thành NGC 3324 trong tinh vân Carina qua ống kính của James Webb. (Ảnh: NASA)

Vùng sao mới hình thành NGC 3324 trong tinh vân Carina qua ống kính của James Webb. (Ảnh: NASA)

Vùng sao mới hình thành NGC 3324 trong tinh vân Carina qua ống kính của Hubble. (Ảnh: NASA)

Vùng sao mới hình thành NGC 3324 trong tinh vân Carina qua ống kính của Hubble. (Ảnh: NASA)

Hình ảnh của James Webb tiết lộ hàng trăm ngôi sao chưa từng thấy trước đây:

Một góc tinh vân Carina do Hubble (trái) và James Webb (phải) ghi lại. (Ảnh: NASA)

Một góc tinh vân Carina do Hubble (trái) và James Webb (phải) ghi lại. (Ảnh: NASA)

Jane Rigby, một trong những nhà khoa học giám sát hoạt động của James Webb, đánh giá, "đây sẽ là một cuộc cách mạng" và "có những khả năng đáng kinh ngạc mà chúng tôi chưa từng có trước đây".

Trị giá khoảng 10 tỷ USD, James Webb đã được phóng vào không gian tháng 12/2012. Kính viễn vọng này hoạt động trong quỹ đạo quay quanh Mặt trời cách Trái đất 1,5 triệu km, xa hơn nhiều so với kính viễn vọng Hubble chỉ hoạt động trên quỹ đạo của Trái đất ở độ cao khoảng 610 km kể từ năm 1990.

Kính viễn vọng không gian James Webb (trái) mạnh gấp hơn 100 lần so với kính viễn vọng không gian Hubble (phải). (Ảnh: NASA)

Kính viễn vọng không gian James Webb (trái) mạnh gấp hơn 100 lần so với kính viễn vọng không gian Hubble (phải). (Ảnh: NASA)

James Webb có thể nhìn sâu vào vũ trụ hơn bất kỳ kính thiên văn nào trước đó nhờ phần gương có đường kính đến 6,5m (gấp 3 lần so với Hubble) được tạo thành từ 18 mảnh gương lục giác, và các thiết bị tập trung vào tia hồng ngoại, cho phép kính thiên văn này có thể nhìn xuyên qua bụi và khí.

Business Insider, Reuters

Có thể bạn quan tâm

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh chụp hình lưu niệm cùng các đại biểu dự hội nghị.

Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới 2025

Sáng 3/12, tại phường Bình Dương (Thành phố Hồ Chí Minh), đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF Global Summit 2025) do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) và Tập đoàn Becamex đăng cai tổ chức.

Quỹ VinFuture tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12.

Đột phá công nghệ trong y học: Cơ hội để Việt Nam hợp tác và bứt phá

Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12 là cơ hội cho Việt Nam giới thiệu công nghệ y tế vật liệu in 3D, cũng như tăng cơ hội hợp tác với các chuyên gia hàng đầu thế giới nghiên cứu về công nghệ y tế, mang lại cơ hội điều trị tốt nhất cho người bệnh.