Trở ngại với hòa bình Yemen

Đàm phán giữa Chính phủ Yemen được quốc tế công nhận và phong trào Houthi vốn không tiến triển, lại gặp trở ngại mới khi Houthi có những hoạt động ủng hộ các phong trào Hamas ở Dải Gaza và Hezbollah ở Lebanon trong cuộc xung đột với Israel. Diễn biến này có nguy cơ gây xói mòn lòng tin, làm chậm tốc độ đàm phán, khiến triển vọng hòa bình ở Yemen thêm mong manh.
Biếm họa: RAHMA
Biếm họa: RAHMA

Cuối tuần trước, quân đội Israel thông báo đã đánh chặn thành công một tên lửa phóng từ Yemen. Thông báo được đưa ra sau khi phong trào Houthi ở Yemen tuyên bố “không ngần ngại ủng hộ Lebanon và Hezbollah” nếu giao tranh leo thang giữa lực lượng Hezbollah và Israel. Trước đó, Israel cũng xác nhận vụ Houthi bắn tên lửa đạn đạo vào Israel hôm 15/9 là lần đầu tên lửa từ Yemen vươn tới khu vực trung tâm Israel.

Từ tháng 11/2023, Houthi đã tiến hành các vụ tấn công nhằm vào tàu thuyền trên Biển Đỏ có liên quan Israel và tuyên bố là để thể hiện ủng hộ người Palestine trong cuộc xung đột ở Gaza. Việc Houthi bắn tên lửa vào Israel nhằm ủng hộ Hezbollah, trong bối cảnh xung đột ở Gaza chưa lắng dịu, đã dấy lên lo ngại nguy cơ khủng hoảng toàn diện tại Trung Đông. Hoạt động can dự của Houthi vào các cuộc xung đột với Israel đã tác động trực tiếp tới tiến trình hòa bình tại Yemen.

Yemen sa lầy vào nội chiến từ cuối năm 2014, khi Houthi giành quyền kiểm soát các tỉnh phía bắc, buộc chính phủ Tổng thống Mansour Hadi được quốc tế công nhận phải rời Thủ đô Sana’a tới thành phố Aden. Năm 2015, liên minh các nước Arab do Saudi Arabia đứng đầu can thiệp vào Yemen để hỗ trợ chính quyền Tổng thống Hadi khôi phục quyền lực.

Sau các cuộc đàm phán kéo dài, với nỗ lực trung gian của LHQ, tháng 4/2022, Chính phủ Yemen và Houthi ký thỏa thuận ngừng bắn đầu tiên có thời hạn 2 tháng. Thỏa thuận sau đó được gia hạn 2 lần trước khi bị phá vỡ vào tháng 10/2022. Việc Saudi Arabia và Iran bình thường hóa quan hệ vào tháng 3/2023 đã tác động tích cực tới tình hình tại Yemen, khi Houthi thể hiện thiện chí nối lại đàm phán, với vai trò trung gian của Saudi Arabia. Tuy nhiên, xung đột nổ ra ở Gaza đã làm chệch hướng tiến trình hòa bình của Yemen.

Phát biểu ý kiến ngày 20/9, đánh dấu 10 năm Houthi kiểm soát Thủ đô Sana’a, lãnh đạo Hội đồng chính trị tối cao của Houthi tuyên bố lực lượng này đã sẵn sàng khôi phục đàm phán với Chính phủ Yemen và liên minh quân sự do Saudi Arabia đứng đầu. Điều kiện kèm theo gồm mở cửa lại các sân bay và cảng biển, trả tự do cho tù nhân, bồi thường thiệt hại và các “thế lực nước ngoài” rút khỏi Yemen.

Trong khi đó, phát biểu ý kiến trước Đại hội đồng LHQ hôm 26/9, Chủ tịch Hội đồng Tổng thống Yemen nêu rõ, Chính phủ Yemen khẳng định lại cam kết về một nền hòa bình toàn diện, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ Yemen bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và bảo đảm thực thi các nghị quyết quốc tế về cấm chuyển vũ khí cho Houthi.

Nhằm đáp trả hành động tấn công của Houthi và bảo vệ các tuyến hàng hải thương mại trên Biển Đỏ, từ cuối năm ngoái, Mỹ và Anh đã phát động chiến dịch mang tên “Bảo vệ thịnh vượng” với sự tham gia, ủng hộ của khoảng 20 nước và thực hiện các đợt không kích nhằm mục tiêu của Houthi trong lãnh thổ Yemen. Tuy nhiên, người đứng đầu Hội đồng chuyển tiếp miền Nam trong Hội đồng Tổng thống Yemen mới đây cho rằng, các cuộc không kích của Mỹ và Anh chưa làm suy yếu năng lực của Houthi, đồng thời kêu gọi sự phối hợp tốt hơn để chống lại mối đe dọa do Houthi gây ra đối với an ninh khu vực.

Khủng hoảng tại Yemen đã khiến hàng trăm người chết, gây thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế và kéo theo khủng hoảng nhân đạo tồi tệ, ước tính 17,6 triệu người Yemen mất an ninh lương thực nghiêm trọng trong năm nay. Cảnh báo sự tham gia của Houthi vào các cuộc xung đột với Israel gây nguy hiểm cho tiến trình hòa bình của chính Yemen, LHQ kêu gọi các bên giảm căng thẳng và nhanh chóng khôi phục đàm phán.

Có thể bạn quan tâm

Tổng thống Nga V.Putin (bên trái) tiếp Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff tại Moscow. Ảnh: GETTYIMAGES

Sự lạc quan thận trọng

Đề cập kết quả cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Đặc phái viên Tổng thống Mỹ Steve Witkoff, Trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov cho hay "hòa bình không còn là điều xa vời". Tuy nhiên, tuyên bố này cho thấy sự thận trọng của Moscow về triển vọng chấm dứt xung đột với Kiev.

Hải quân Mỹ bắt giữ một tàu ngầm chở ma túy tại Caribe. Ảnh: ABC NEWS

Ăn miếng trả miếng

Viện Hàng không dân dụng quốc gia (INAC) Venezuela thông báo “cấm cửa” một loạt hãng hàng không quốc tế, sau khi các hãng này dừng các chuyến bay đi và đến quốc gia Nam Mỹ.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Tiến trình không thể đảo ngược

Ngày 25/11, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres nhấn mạnh quyền thành lập nhà nước là quyền cơ bản của người Palestine, đồng thời nhắc lại lời kêu gọi chấm dứt tình trạng chiếm đóng bất hợp pháp lãnh thổ Palestine.

EUC công bố Hiệp ước Địa Trung Hải sau khi phê chuẩn ngày 20/11. Ảnh: EU NEWS

Tầm nhìn gắn kết Địa Trung Hải

Hiệp ước Địa Trung Hải ra đời vào thời điểm Liên minh châu ÂU (EU) và các nước láng giềng phía nam kỷ niệm 30 năm ngày thông qua Tuyên bố Barcelona về quan hệ đối tác, hòa bình và thịnh vượng chung.

Biếm họa: ARCADIO ESQUIVEL

Cuộc chiến toàn cầu

Ngày 18/11 vừa qua, Chương trình Lương thực thế giới của LHQ (WFP) cảnh báo, năm 2026, gần 320 triệu người có nguy cơ đối mặt nạn đói nghiêm trọng, tăng hơn gấp đôi so con số ghi nhận hồi năm 2019. Nếu không hành động khẩn cấp, cuộc khủng hoảng đói nghèo sẽ còn lan rộng ở cấp độ toàn cầu trong thời gian tới.

Biếm họa: LIU RUI

Lộ trình tươi sáng

Mỹ đang chuẩn bị trình Hội đồng Bảo an LHQ một dự thảo nghị quyết mới, trong đó đề xuất thành lập Lực lượng ổn định quốc tế (ISF), rút quân đội Israel khỏi Dải Gaza và hướng tới “lộ trình tươi sáng” về thành lập Nhà nước Palestine.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Cần biến cam kết thành hành động

Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30) đã chính thức khai mạc tại thành phố Belém của Brazil ngày 10/11 vừa qua, tập trung nỗ lực toàn cầu nhằm ngăn chặn tình trạng nóng lên của Trái đất.

Biếm họa: SONG CHEN

“Lằn ranh đỏ” với nhân loại

Trước thềm Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30), Tổng Thư ký LHQ nhắc lại: Giới hạn Trái đất nóng lên ở mức 1,5 độ C vẫn là “lằn ranh đỏ” đối với nhân loại.

Biếm họa: PARESH NATH

Lối thoát khó tìm

Chính phủ liên bang Mỹ đã bước qua ngày đóng cửa thứ 35 liên tiếp, vốn được xem kỷ lục dài nhất trong lịch sử được ghi nhận trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump, khi hai đảng Cộng hòa và Dân chủ tiếp tục đổ lỗi cho nhau về tình trạng bế tắc tại Quốc hội liên quan gói ngân sách tài trợ cho chính phủ liên bang.

Biếm họa: PARESH NATH

Khẳng định chủ quyền số

Bốn quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU), gồm Pháp, Đức, Italy và Hà Lan, đưa ra sáng kiến mang tên “Digital Commons” (tạm dịch là “Tài sản chung kỹ thuật số”) nhằm phát triển các công nghệ “thuần châu Âu”.

Biếm họa: MEDDY

Nguy cơ chệch hướng

Liên hợp quốc (LHQ) vừa cảnh báo, các quốc gia có thể chỉ cắt giảm được khoảng 10% lượng khí thải theo như cam kết cho đến năm 2035, quá ít để đáp ứng các mục tiêu khí hậu, chủ yếu do tiến độ chậm chạp trong việc biến các cam kết thành hành động thực tiễn.

Nhiều đối tượng lừa đảo bị bắt giữ tại KK Park. Ảnh: CNN

Vấn đề cấp bách của khu vực

Các quốc gia tại khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Campuchia, Thái Lan và Myanmar đang phối hợp hành động trong nỗ lực trấn áp các tổ chức lừa đảo qua mạng. Với nhiều thủ đoạn tinh vi, các trung tâm lừa đảo quy mô lớn đã khiến hàng chục nghìn nạn nhân sập bẫy và rất nhiều người bị cưỡng bức lao động.

Biếm họa: GUFFO

Vai trò đầu tàu

Ủy ban châu Âu (EC) mới công bố chiến lược quốc tế về khí hậu và năng lượng, với mục tiêu củng cố vai trò đầu tàu của “lục địa già” trên thị trường toàn cầu. Thông qua chiến lược này, Liên minh châu Âu (EU) cũng muốn khẳng định vị thế dẫn dắt quá trình chuyển đổi xanh, ứng phó biến đổi khí hậu và an ninh năng lượng.

Xây dựng lại Gaza cần nhiều nguồn lực và sự giúp sức của cộng đồng quốc tế. Ảnh: REUTERS

Thách thức về tái thiết

Ngày 14/10, các quan chức của Liên hợp quốc (LHQ) cùng các tổ chức nhân đạo quốc tế nhấn mạnh công cuộc tái thiết Dải Gaza vẫn còn nhiều thách thức chờ đợi ở phía trước. Việc mở rộng viện trợ cũng như đáp ứng nhu cầu nhân đạo cấp bách cho người dân ở dải đất này là những nhiệm vụ khó khăn nhất.

Biếm họa: ADÁN LGLESIAS TOLEDO

Căng thẳng vì mục tiêu của NATO

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đưa ra ý tưởng gây tranh cãi, khi đề xuất “trục xuất” Tây Ban Nha khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, vì Tây Ban Nha phản đối mục tiêu ngân sách quốc phòng mới của liên minh quân sự. Tuyên bố của ông Trump đẩy căng thẳng suốt nhiều tháng qua giữa hai thành viên NATO lên đỉnh điểm.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Tín hiệu tích cực

Tròn hai năm cuộc xung đột giữa Isreal và phong trào Hamas diễn ra (ngày 7/10/2023), để lại vết thương sâu sắc cho cả hai bên.

Biếm họa: JEHAD AWRTANI

Thế khó của Chính phủ Mỹ

Chính phủ Mỹ đã chính thức đóng cửa ngày 1/10 sau khi Quốc hội và Tổng thống Donald Trump không đạt được thỏa thuận ngân sách, do bất đồng về nguồn tài trợ chăm sóc y tế. Ước tính thiệt hại sẽ lên đến hàng tỷ USD nếu thời gian đóng cửa kéo dài.

Biếm họa: SHERIF ARAFA

Mục tiêu toàn cầu về AI an toàn

Có lợi ích to lớn, song trí tuệ nhân tạo (AI) cũng gây rủi ro nghiêm trọng nếu không được kiểm soát. Trước sự bùng nổ các công cụ AI, thế giới vẫn chưa thống nhất được cách thức để quản lý hiệu quả.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Bước đi không thể đảo ngược

Làn sóng công nhận Nhà nước Palestine đang ngày càng dâng cao, phản ánh nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong thúc đẩy hòa bình Trung Đông và giải pháp hai nhà nước.

Thượng viện Argentina bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Milei đối với ATN. Ảnh: BUENOSAIRES HERALD

Sức ép lớn với Chính phủ Argentina

Thượng viện Argentina vừa bỏ phiếu bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Javier Milei đối với đạo luật phân bổ tự động Quỹ Kho bạc quốc gia (ATN) cho các tỉnh. Hạ viện cũng đã bác bỏ quyền phủ quyết của ông Milei đối với hai đạo luật khác.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Đe dọa triển vọng hòa bình

Hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp Liên đoàn Arab (AL) và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) vừa kết thúc tại Doha (Qatar), với tuyên bố chung lên án Israel, bác bỏ việc tái định cư người Palestine và kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ tái thiết Dải Gaza.

Biếm họa: AGUS WIDODO

Giải pháp khả thi nhất

Đại hội đồng LHQ đã thông qua nghị quyết thúc đẩy giải quyết vấn đề Palestine và thực hiện “giải pháp hai nhà nước”, được coi là giải pháp khả thi nhất bảo đảm hòa bình Trung Đông.

Những người trên 75 tuổi tại Nhật Bản sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn. Ảnh: GETTY IMAGES

Thách thức từ “làn sóng bạc”

Biện pháp hỗ trợ đặc biệt về y tế cho người cao tuổi tại Nhật Bản kéo dài ba năm qua sẽ chấm dứt cuối tháng 9 này. Như vậy, hơn ba triệu người trên 75 tuổi sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn, gây áp lực lớn đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe của “đất nước mặt trời mọc”.

Các ứng cử viên Chủ tịch LDP cầm quyền tại cuộc tranh luận công khai gần đây. Ảnh: YOMIURI SHIMBUN

Thách thức ở phía trước

Ngày 9/9 vừa qua, ban bầu cử của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền của Nhật Bản thông báo sẽ tổ chức cuộc bầu chọn lãnh đạo mới của đảng này vào ngày 4/10 tới nhằm tìm người kế nhiệm Thủ tướng Shigeru Ishiba - người vừa thông báo từ chức Chủ tịch LDP.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Hệ lụy khó lường

Tình hình tại Yemen đang có những diễn biến đáng lo ngại, sau khi lực lượng Houthi đột kích các văn phòng LHQ tại Yemen, bắt giữ nhiều nhân viên. Trong khi đó, xung đột giữa quân đội Israel và Houthi cũng đang leo thang, có nguy cơ biến thành một điểm nóng địa-chính trị mới ở khu vực.