Thúc đẩy đổi mới sáng tạo từ các nhà khoa học nữ

Theo số liệu của Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO), tỷ lệ nữ giới tham gia vào hoạt động đổi mới sáng tạo, sở hữu trí tuệ vẫn thấp hơn nam giới. Bởi vậy, Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới chọn chủ đề cho Ngày Sở hữu trí tuệ Thế giới năm nay (26/4) là “Phụ nữ với sở hữu trí tuệ - Thúc đẩy đổi mới và sáng tạo” nhằm khuyến khích nhiều hơn nữa phụ nữ sử dụng hệ thống sở hữu trí tuệ để bảo vệ gia tăng giá trị cho công việc của mình.
Kỹ sư Trung tâm Nghiên cứu nguồn gien và giống dược liệu quốc gia (Viện Dược liệu) kiểm tra cây trong phòng thí nghiệm. (Ảnh DUY LINH)
Kỹ sư Trung tâm Nghiên cứu nguồn gien và giống dược liệu quốc gia (Viện Dược liệu) kiểm tra cây trong phòng thí nghiệm. (Ảnh DUY LINH)

Mới đây, tại hội thảo về nâng cao hiệu quả nghiên cứu và ứng dụng kết quả nghiên cứu của nữ trí thức để phát triển đất nước, PGS, TS Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, những năm qua, nữ trí thức Việt Nam đã có nhiều đóng góp trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt trong nghiên cứu và triển khai ứng dụng kết quả nghiên cứu vào sản xuất và đời sống.

Rất nhiều đề tài ở các lĩnh vực khác nhau do nữ trí thức chủ trì ở quy mô quốc gia, cấp bộ, ngành và cấp tỉnh, thành phố được triển khai thực hiện đã đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Khoa học và công nghệ là một trong tám lĩnh vực của mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới. Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách, chương trình hỗ trợ các nhà khoa học nữ, nhà sáng tạo nữ, nhà sáng chế nữ, các doanh nghiệp hay hợp tác xã do phụ nữ làm chủ, trong đó có lĩnh vực sở hữu trí tuệ.

Một trong những chính sách đó là Đề án 939/QĐ-TTg về Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025. Qua 4 năm thực hiện đề án này, đã có gần 3.000 ý tưởng, dự án khởi nghiệp tham gia cuộc thi phụ nữ khởi nghiệp tại cấp Trung ương, hơn 72.000 phụ nữ khởi nghiệp, 1.451 doanh nghiệp và 523 hợp tác xã do phụ nữ làm chủ thành lập mới từ hỗ trợ của Đề án. Các cơ quan quản lý Nhà nước về sở hữu trí tuệ cũng chú trọng triển khai các hoạt động sở hữu trí tuệ phối hợp với các tổ chức của nữ giới.

Nêu thí dụ tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam - đơn vị nghiên cứu hàng đầu cả nước về khoa học tự nhiên và phát triển công nghệ, PGS, TS Trần Tuấn Anh cho biết, không những tạo điều kiện tốt nhất cho phụ nữ tham gia vào các đề tài nghiên cứu khoa học, lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cũng bổ nhiệm nhiều nhà khoa học nữ vào các vị trí lãnh đạo các ban chức năng, viện chuyên môn và các đơn vị trực thuộc.

Nhiều gương mặt nữ trí thức tiêu biểu của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã được vinh danh bởi các giải thưởng trong nước và quốc tế, như Giải thưởng Kovalepxcaia, Giải thưởng Phụ nữ Việt Nam, Học bổng L’Oreal của UNESCO “Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học”... Việc đánh giá đúng, đặt trọng trách và tôn vinh các nhà khoa học nữ không chỉ là sự ghi nhận những đóng góp cho nghiên cứu, ứng dụng và phát triển công nghệ mà còn góp phần tạo cảm hứng cho các nhà khoa học tiếp tục vươn lên trên con đường phát triển khoa học và công nghệ.

Vấn đề đáng quan tâm là theo Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới, chỉ có 16,5% các nhà sáng chế đứng tên trên đơn đăng ký sáng chế quốc tế là phụ nữ. Tại Việt Nam, hiện chưa có con số thống kê các nhà sáng chế đứng tên trên đơn đăng ký sáng chế là phụ nữ. Tuy nhiên, số lượng nguồn nhân lực nữ nghiên cứu khoa học ở Việt Nam có sự gia tăng đáng kể, chiếm khoảng 46% tổng số nhân lực nghiên cứu phát triển của cả nước.

Ông Đinh Hữu Phí, Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cho biết, từ năm 2011, Chính phủ bắt đầu ban hành Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới theo giai đoạn 10 năm. Hiện nay, Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030 tập trung vào các mục tiêu về chính trị, kinh tế-lao động, gia đình, y tế, giáo dục-đào tạo, thông tin-truyền thông.

Trong các giai đoạn sắp tới khi khoảng cách giới trong vấn đề an sinh xã hội được thu hẹp thì lĩnh vực khoa học, công nghệ nói chung và sở hữu trí tuệ nói riêng sẽ cần được đẩy mạnh hơn để tạo cơ hội phát triển và đem lại lợi ích cho phụ nữ. Để thúc đẩy phụ nữ tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ, cần nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật, chính sách để giúp các nhà sáng chế, doanh nhân nữ có được vị thế thích hợp trong bối cảnh toàn cầu hóa không ngừng phát triển.

Các quy định pháp luật, chính sách này cần xây dựng và cụ thể hóa theo hướng thúc đẩy bình đẳng giới, có đãi ngộ đủ mạnh để động viên, khuyến khích các nhà khoa học nữ làm công tác nghiên cứu.

Bên cạnh đó, cần bổ sung những chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia áp dụng cho các nhà khoa học nữ có thành tích xuất sắc để khuyến khích sự phát triển các nhà khoa học nữ. Chính sách bồi dưỡng, đào tạo ưu tiên nữ giới hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ, tiếp cận hệ thống sở hữu trí tuệ cũng cần được xây dựng nhằm thu hẹp khoảng cách, tạo cơ hội tiếp cận hệ thống sở hữu trí tuệ cho nhà khoa học nữ, doanh nhân nữ sáng tạo, giúp họ có thể cạnh tranh một cách công bằng ở cấp độ quốc tế.

Đồng thời, hợp tác với các chính phủ, tổ chức công, hoặc các tổ chức, hiệp hội khác để thực hiện các hoạt động liên quan hỗ trợ các nhà sáng chế và doanh nhân nữ.

Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, sẽ tạo ra một môi trường tốt hơn cho nhà khoa học nữ, trong đó, họ có thể sử dụng quyền sở hữu trí tuệ để bảo đảm kết quả nghiên cứu của mình một cách tốt nhất, đồng thời nâng cao giá trị lao động của nhà khoa học nữ, tạo tiền đề thúc đẩy đổi mới và sáng tạo, hỗ trợ phát triển kinh tế.

Có thể bạn quan tâm

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh chụp hình lưu niệm cùng các đại biểu dự hội nghị.

Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới 2025

Sáng 3/12, tại phường Bình Dương (Thành phố Hồ Chí Minh), đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF Global Summit 2025) do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) và Tập đoàn Becamex đăng cai tổ chức.