Thực tế cho thấy, các khu công nghiệp phát triển theo hướng bền vững đang trở thành tiêu chí lựa chọn của các nhà đầu tư nước ngoài với mục tiêu lợi ích kinh tế song hành trách nhiệm với cộng đồng xã hội. Trong dòng chảy đó, các khu công nghiệp tại Việt Nam đang đứng trước xu hướng chuyển đổi toàn diện để giữ chân nhà đầu tư và thu hút các dự án đầu tư mới, nhất là những dự án công nghệ cao, quy mô lớn.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa phối hợp Tổ chức Phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) và Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) ký Văn kiện dự án nhân rộng phương pháp tiếp cận khu công nghiệp sinh thái để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Mục tiêu của dự án nhằm thúc đẩy thực hiện kinh tế tuần hoàn trong các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, giảm tác động môi trường của sản xuất công nghiệp, thích ứng biến đổi khí hậu.
Ông Lê Thành Quân, Vụ trưởng Quản lý các khu kinh tế (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, từ năm 2015 đến nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và UNIDO đã thí điểm chuyển đổi một số khu công nghiệp truyền thống sang mô hình khu công nghiệp sinh thái tại bốn địa phương, gồm Hải Phòng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai.
Qua đó, 90 doanh nghiệp được hỗ trợ các giải pháp hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn (RECP), 429 trong tổng số 889 giải pháp đưa ra được triển khai thực hiện tại các khu công nghiệp Đình Vũ, Hòa Khánh, Hiệp Phước, Amata. Các giải pháp RECP giúp doanh nghiệp giảm mức tiêu thụ điện 14.378 MWh/năm, giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch 264.127 GJ/năm, giảm lượng nước tiêu thụ 278.690 m3/năm, giảm phát thải khí nhà kính 55.663 tấn CO2 tương đương/năm và đem lại lợi ích kinh tế cho các doanh nghiệp.
Nhiều giải pháp cộng sinh công nghiệp, cộng sinh công nghiệp-đô thị được thực hiện, góp phần tối ưu hóa việc tái sử dụng chất thải, cụ thể hóa việc thực hiện kinh tế tuần hoàn,... Hiện nay, khu công nghiệp sinh thái đang trở thành tiêu chí lựa chọn của các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với mục tiêu phát triển bền vững, lợi ích kinh tế song hành trách nhiệm với cộng đồng và xã hội. Nhiều địa phương và nhà đầu tư hạ tầng khu công nghiệp xác định, việc phát triển khu công nghiệp theo mô hình mới là nhu cầu tất yếu, cấp bách để kiến tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.
Chia sẻ tại Diễn đàn Giải pháp xanh toàn diện khu công nghiệp và xúc tiến đầu tư vào tỉnh Vĩnh Phúc, ông Trần Duy Đông, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, trong giai đoạn dòng vốn đầu tư toàn cầu biến động vì đại dịch Covid-19, vốn FDI vào địa phương này vẫn đạt cao hơn mức kế hoạch. Từ năm 2020 đến nay, bình quân mỗi năm, Vĩnh Phúc thu hút khoảng 500-600 triệu USD vốn FDI, năm cao nhất đạt gần 1 tỷ USD.
Chỉ trong vòng 3 năm (2021-2023), kết quả thu hút đầu tư vào Vĩnh Phúc đã vượt mục tiêu đặt ra cho cả nhiệm kỳ 2020-2025 là 2 tỷ USD. Đây cũng là tỉnh thu hút được dòng đầu tư chất lượng cao từ nhiều thương hiệu lớn như Honda, Toyota, Piaggio, Daewoo,… Theo Quy hoạch, đến năm 2030, Vĩnh Phúc có 28 khu công nghiệp với diện tích khoảng 4.800 ha, trong đó ưu tiên phát triển các khu công nghiệp mới dọc theo các trục giao thông huyết mạch như đường cao tốc Hà Nội-Lào Cai, đường vành đai 4, vành đai 5,... Trong đó, việc định hướng đầu tư phát triển khu công nghiệp đạt hiệu quả cao và hướng tới phát triển bền vững là một trong những yêu cầu cấp thiết hàng đầu.
Theo các chuyên gia kinh tế, để thực hiện thành công việc nhân rộng phương pháp tiếp cận khu công nghiệp sinh thái thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam cần phải đưa ra lộ trình, kế hoạch thực hiện một cách cụ thể; tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển đổi này; đưa ra các giải pháp nhằm mang lại những giá trị thiết thực; xây dựng tiêu chí xác định, đăng ký chứng nhận khu công nghiệp sinh thái, doanh nghiệp sinh thái.
