Bình luận quốc tế

Thách thức nghiêm trọng của châu Phi

Mặc dù “cơn sốt” giá lương thực đã hạ nhiệt trên toàn cầu, nhưng thách thức an ninh lương thực vẫn nghiêm trọng với các quốc gia châu Phi trong bối cảnh hạn hán và tình trạng bất ổn, thiếu điện vẫn đang đẩy hàng triệu người dân châu Phi lâm vào cảnh đói kém.
Nhiều người ở châu Phi phụ thuộc lương thực cứu trợ. (Ảnh WFP)
Nhiều người ở châu Phi phụ thuộc lương thực cứu trợ. (Ảnh WFP)

Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc (FAO) cho biết, trong tháng 1 vừa qua, giá lương thực thế giới đã giảm tháng thứ 10 liên tiếp và hiện đã giảm khoảng 18% so với mức cao kỷ lục ghi nhận hồi tháng 3 năm ngoái, sau khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Tuy nhiên, những thông tin nêu trên chưa thể làm dịu đi nỗi lo an ninh lương thực của nhiều quốc gia châu Phi trong bối cảnh hạn hán diễn ra nghiêm trọng và tình trạng thiếu điện đang đe dọa sản xuất lương thực tại châu lục này.

Theo Báo cáo của Chương trình Lương thực thế giới (WFP), biến đổi khí hậu gây hạn hán tệ nhất trong khoảng 4 thập kỷ vừa qua tại vùng Sừng châu Phi. Theo đó, 12 triệu người ở Ethiopia, 5,6 triệu người ở Somalia và 4,3 triệu người ở Kenya đang trong tình cảnh mất an ninh lương thực trầm trọng. Tình trạng đói kém ở vùng Sừng châu Phi còn trở nên trầm trọng hơn do cuộc xung đột ở Ukraine, phần nào đã làm tăng giá lương thực và nhiên liệu, làm gián đoạn hoạt động tài trợ cho khu vực này.

Thiếu lương thực nghiêm trọng cũng xảy ra tại một quốc gia châu Phi khác là Kenya. Cơ quan quản lý hạn hán quốc gia của nước này (NDMA) cho biết 6 triệu người hiện đang lâm vào tình trạng mất an ninh lương thực ở 32/47 hạt do hạn hán ngày càng gay gắt. NDMA cảnh báo, tại Kenya hiện có hơn 970.000 trẻ em dưới 5 tuổi, 142.000 bà mẹ đang mang thai và cho con bú, đang bị suy dinh dưỡng và cần được hỗ trợ khẩn cấp để duy trì sự sống.

Ngoài hạn hán, an ninh lương thực của châu Phi còn bị đe dọa bởi việc cắt điện liên tục tại Nam Phi tác động tiêu cực đến sản xuất và thị trường lương thực. Hiệp hội các ngành nông nghiệp tại Nam Phi (AgriSA) vừa cho biết, khủng hoảng năng lượng diễn ra hằng ngày, hằng giờ trên toàn quốc đang gây thiệt hại nặng nề cho ngành thực phẩm của nước này. Việc cắt điện luân phiên nhằm giảm tải cho hệ thống truyền tải điện đã xảy ra liên tục do cơ sở hạ tầng điện than cũ kỹ; theo đó, đã gây ra tình trạng thiếu hụt một số mặt hàng chủ lực, làm tăng giá hàng hóa, nhất là thực phẩm.

Theo ước tính của Liên hợp quốc, “Lục địa đen” đang đối mặt với cuộc khủng hoảng lương thực nghiêm trọng nhất từ trước đến nay. Hơn 20% dân số châu Phi, tương đương 278 triệu người, đối mặt với nạn đói. Trong khi đó, Cơ quan Nhi đồng của Liên hợp quốc (UNICEF) cho biết, gần 2 triệu trẻ em trên khắp Ethiopia, Kenya và Somalia cần được điều trị khẩn cấp do bị suy dinh dưỡng cấp tính nghiêm trọng. Hồi tháng 9/2022, UNICEF cho biết, 730 trẻ em chết trong bảy tháng đầu năm 2022 tại các trung tâm dinh dưỡng ở Somalia. Tuy nhiên, con số thực tế có thể cao hơn nhiều.

Các nước thành viên Liên minh châu Phi (AU) cần nghiêm túc tìm giải pháp trước mắt và lâu dài cho nạn đói và tình trạng di cư đang diễn ra ngày càng trầm trọng ở một số vùng của châu Phi.

Để tránh một cuộc khủng hoảng nhân đạo, cuối tháng 1 vừa qua, tại Hội nghị thượng đỉnh Lương thực châu Phi, Chủ tịch Ngân hàng Phát triển châu Phi (AfDB) cho biết, các đối tác phát triển cam kết tài trợ 30 tỷ USD nhằm thúc đẩy sản xuất lương thực tại châu Phi trong 5 năm tới. Liên minh châu Âu (EU) cuối tháng 1 vừa qua cũng đã tài trợ hơn 71 triệu USD giúp giải quyết khủng hoảng lương thực ở miền Đông và Nam châu Phi.

Tính đến cuối tháng 1 vừa qua, WFP đã nhận được 71,44 triệu USD do EU tài trợ để giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực tại 11 quốc gia thuộc miền Đông và miền Nam châu Phi. Phần lớn số tiền tài trợ nêu trên sẽ được dùng để đáp ứng nhu cầu về dinh dưỡng và thực phẩm cơ bản của hàng triệu người dân đang là “nạn nhân của giặc đói”.

Giới phân tích cho rằng, những nỗ lực của các nhà tài trợ nêu trên là kịp thời và vô cùng quan trọng với người dân tại các vùng nghèo, vùng bị hạn hán của châu Phi. Tuy nhiên, so với nhu cầu và mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng lương thực tại “Lục địa đen” thì số viện trợ nêu trên vẫn chỉ “như muối bỏ bể”. Thực tế này đòi hỏi các nước thành viên Liên minh châu Phi (AU) cần nghiêm túc tìm giải pháp trước mắt và lâu dài cho nạn đói và tình trạng di cư đang diễn ra ngày càng trầm trọng ở một số vùng của châu Phi do chịu tác động của xung đột vũ trang và thời tiết cực đoan.

Có thể bạn quan tâm

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.

Đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo tại Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Bảo vệ nền tảng sinh tồn

Ngày quốc tế phòng, chống khai thác môi trường trong chiến tranh và xung đột vũ trang 6/11 năm nay tiếp tục là dịp để thế giới nâng cao nhận thức về những tác động của chiến tranh và xung đột đối với môi trường.

Quang cảnh tại các gian hàng trưng bày tại Tuần lễ Năng lượng Nga. (Ảnh: THÙY VÂN)

Huyết mạch của nền kinh tế

Cùng với sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI) và phương tiện giao thông “xanh”, nhu cầu về điện trên toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng. Việc cung ứng đủ nguồn điện đã trở thành nhiệm vụ then chốt để các nước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng.