Sân khấu cho thiếu nhi vẫn luôn là thử thách!

Một kỳ nghỉ sôi động lại đón chào các em thiếu nhi. Sau một năm học, các em lại được tận hưởng không khí mùa hè với nhiều trò chơi, hình thức giải trí đa dạng, bổ ích. Có nhiều không gian và sự lựa chọn cho tuổi thiếu nhi, các tác phẩm sân khấu dành cho các em cũng không nằm ngoài sự lựa chọn ấy.

Tác phẩm “Nàng tiên cá” của Nhà hát Tuổi trẻ.
Tác phẩm “Nàng tiên cá” của Nhà hát Tuổi trẻ.

1/ Các đơn vị nghệ thuật đang tiếp tục có “quà” mới dành cho các em thiếu nhi nhân dịp 1-6 và đón hè về. Hà Nội có các chương trình diễn ra tại Cung văn hóa hữu nghị Việt Xô của Xuân Bắc, Tự Long, Nhà hát Tuổi trẻ đều đặn hằng năm có một số vở kịch và chương trình ca múa nhạc thiếu nhi, diễn ra trong ba tháng hè. Rồi các chương trình thường xuyên của sân khấu Idecaf TP Hồ Chí Minh, những vở diễn, tiểu phẩm cho thanh thiếu nhi gần đây của Nhà hát kịch Hà Nội… Qua những món ăn tinh thần mới, công chúng có thể đánh giá những cái được và hạn chế khi các nghệ sĩ muốn dùng nghệ thuật để giáo dục và đáp ứng nhu cầu giải trí của các em.

Những vở kịch thiếu nhi vào mỗi dịp 1-6, có phải lựa chọn của các em để muốn bố mẹ cho đến rạp thưởng thức? Có một thực tế, khi đời sống phát triển thì nhiều gia đình muốn cho con cái ra rạp xem chương trình nghệ thuật, nơi các em được gặp gỡ những nhân vật trong sách, truyện, trong thế giới tưởng tượng, mơ ước của mình, qua những hình ảnh được các nghệ sĩ tái hiện trên sân khấu.

2/ Nhưng cũng không vì thế mà những người làm nghệ thuật được phép “ngủ quên” trên sự “dễ tính” của các em. Cũng không được phép làm theo kiểu thời vụ. Bởi vì muốn các em nhớ đến và học hỏi là điều không đơn giản, nếu tác phẩm không có câu chuyện xúc tích, vở diễn không đủ thuyết phục. Các em sẽ gây ồn ào ngay tại chỗ và khi ra về sẽ quên luôn. Câu hỏi làm sao để mới hơn, hấp dẫn và được lưu giữ lâu hơn trong các em, là vấn đề nan giải.

Xem cùng với các em, có thể thấy sân khấu dành cho thiếu nhi vẫn còn nhiều hạn chế về mặt nội dung. Có nơi đã là địa chỉ nổi tiếng, xây dựng nhiều tác phẩm dành cho các em nhưng không phải vở diễn nào cũng ấn tượng, cho dù trang phục quần áo đầu tư rất kỹ lưỡng và bắt mắt, nhưng ngôn ngữ nhân vật thì vẫn còn nhiều câu từ hời hợt, trượt ra ngoài nội dung. Có nơi có những chương trình phục vụ riêng cho các em mỗi dịp 1-6, Rằm Trung thu lên đến 30, 40 suất diễn cho cả đợt, nhưng chưa thật sự xuất sắc và chinh phục các em và phụ huynh. Vở diễn chưa nêu bật được những tâm tư và sở thích của từng lứa tuổi, những bài học giáo dục vẫn còn lặp lại và ít mang tính hành động, đôi khi là những lời răn bảo với nhiều ngôn từ có phần sáo mòn. Chưa kể đòi hỏi nghiên cứu để tìm hiểu từng phân khúc lứa tuổi trẻ em từ 3-4 tuổi, 5-6 tuổi, 7-8 tuổi.

3/ Giáo dục bằng nghệ thuật là hướng đi vô cùng quan trọng đối với thiếu nhi trong bối cảnh có rất nhiều loại hình giải trí nhiều hiệu quả nhưng cũng lắm hệ lụy hiện nay. Sân khấu luôn là nơi lung linh và truyền cảm hứng chân thật đến các em, nơi các em được ngắm những bộ trang phục ngộ nghĩnh, cảnh trí trang hoàng lộng lẫy, các diễn viên trong hình tượng các nhân vật mà các em mơ ước được gặp. Vậy những người làm nghệ thuật phải luôn lắng nghe, tìm ra tiếng nói, ý nghĩ của các em vào mọi lúc mọi nơi, vì nhận biết và sở thích của các em cũng thay đổi theo từng thời kỳ.

Thấu hiểu tâm tư, sở thích, và luôn đồng hành với sự phát triển của trẻ, để từ đó nghệ thuật dành cho các em luôn luôn mới mẻ, trong sáng và gần gũi với mọi lứa tuổi.

Có thể bạn quan tâm

Một số tác phẩm của nhiếp ảnh gia Andy Soloman được trưng bày tại triển lãm Tiếp nối: Việt Nam.

Chưa khép lại hành trình nhiếp ảnh 30 năm

Từ những bức ảnh đen trắng những năm 1990 đến những chân dung màu chụp lại hôm nay, Soloman mở ra cuộc đối thoại giữa quá khứ và hiện tại, giữa con người và thời gian để thấy Việt Nam tuy đổi thay, nhưng những giá trị nhân văn cốt lõi vẫn vẹn nguyên.

Ảnh: SONG ANH

Mãn đình hồng trước hiên nhà cũ

Đông đã về thật rồi. Những luồng gió len lỏi qua triền đồi, khẽ lùa vào mái tóc, mang theo một mùi ẩm ướt, ngai ngái của đất trời trước khi chạm lạnh.

Giao lưu về "Tháp đồng cảm Tokyo"

Giao lưu về "Tháp đồng cảm Tokyo"

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan, nhà văn đoạt Giải Akutagawa lần thứ 170 đã có buổi giao lưu ra mắt cuốn "Tháp đồng cảm Tokyo" (NXB Văn học) cùng độc giả Việt Nam.

Minh họa: NGUYỄN MINH

Hương sắc muộn mùa

“Anh lại phải vào Tây Nguyên vì dự án trong ấy đang phát sinh một số vấn đề”. Khang vừa nhét mấy bộ quần áo vào va-li vừa nói như thanh minh.

Ảnh: KHIẾU MINH

Điểm nhấn và trách nhiệm

Cuối tháng 11, một loạt sự kiện văn nghệ đồng loạt khai mạc. Phải kể đầu tiên là triển lãm “Hội họa, điêu khắc Đinh Phong”, sẽ kéo dài đến 14/12 tại Nhà triển lãm Art Space Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam.

Những “gương mặt” biết kể chuyện

Những “gương mặt” biết kể chuyện

Đọc “86 gương mặt văn nghệ sĩ” của Phùng Văn Khai, ta không chỉ gặp người khác, mà đồng thời soi thấy chính mình, trong những câu hỏi về nghề nghiệp, về lý tưởng, về sự ngắn ngủi của đời người và sức bền của những giá trị tinh thần.

Trò chơi dân gian giúp trẻ được trải nghiệm sinh hoạt nhóm, tập thể và bồi bổ cho tâm hồn những xúc cảm nhân văn.

Lấy trò chơi dân gian nuôi tâm hồn học sinh

Trò chơi dân gian không chỉ tạo niềm vui mà còn là nơi lưu giữ tri thức dân gian, nhân cách cộng đồng và hồn cốt Việt trong từng động tác, lời ca. Việc đưa trò chơi dân gian phổ biến ở học đường còn là một cách giáo dục văn hóa, bồi dưỡng tình yêu dân tộc, nhân ái và sáng tạo trong thế hệ trẻ.

Đôn Ki-hô-tê, cát và đêm

Dãy nhà san sát, lởm chởm bên mép nước. Lòng sông mở ra rộng thênh thang, phẳng lặng đến mức tưởng như có thể bước qua mà không ướt chân. Sông Hồng luôn biết cách khởi đầu theo một kiểu khác, không còi xe, không những đoàn thuyền ngược xuôi, chỉ còn thứ im lặng lơ lửng như cơn ngủ chuẩn bị vào giấc.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ra sách mới

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ra sách mới

NXB Trẻ vừa phát hành truyện dài mới nhất của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh mang tên “Cô bé hàng xóm và bốn viên kẹo”. Chọn bối cảnh Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh những năm 1980, truyện kể về dân nhập cư, những người nghèo sống ở đô thị hoa lệ, về tình làng nghĩa xóm và bao điều đẹp đẽ giờ đây chỉ còn trong ký ức.

Viết sâu về sự tử tế, chân thành

Viết sâu về sự tử tế, chân thành

“Từng gắn bó, từng yêu thương” là tập truyện ngắn mới nhất của tác giả Trần Duy Thành, do NXB Dân trí phát hành. Tập sách có 22 truyện ngắn, được tác giả kể bằng cái nhìn rộng mở, bút lực dồi dào của một cây bút thích trải nghiệm cuộc sống, khám phá nội tâm con người.

Vở "Đêm trăng đầm Hạ" của Nhà hát Kịch Hà Nội tham dự liên hoan.

Nhu cầu lớn qua liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm

Cuộc trình diễn, tương tác, giao lưu nghệ thuật giữa gần 1.000 nghệ sĩ các loại hình sân khấu trong nước và các nghệ sĩ nước ngoài cùng mối quan tâm của khán giả cho thấy nhiều điều. Đó là nhu cầu thưởng thức, nhu cầu đổi mới, nhu cầu sáng tạo để tồn tại và phát triển sân khấu. Đó đều là những nguyện vọng cần đáp ứng ngay…

Nghệ thuật đối thoại cùng khoa học

Từ ngày 2/12/2025 đến 28/2/2026, Quỹ VinFuture phối hợp Trung tâm Nghệ thuật Đương đại Vincom (VCCA) giới thiệu triển lãm “TỎA V - Điểm chạm Khoa học” (THE FOLIAGE V - The Touch of Science), sự kiện nghệ thuật trọng tâm của Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2025.

Không gian trong chiếc xe "Sách trên mây".

"Sách trên mây" - Nung nấu từ vấp ngã

“Người lái xe” như anh chỉ cần làm một sứ mệnh nhỏ là lái xe, đưa những quyển sách đến tay những người cần, gieo một hạt mầm nhỏ và đợi chờ ngày những hạt mầm đó sẽ trở nên xanh hơn...

Bữa cơm mùa gặt.

Nhớ cơm mới ngày mùa

Những chiều nắng rựng lên vài cơn the thắt. Ba ngồi chỗ hiên tay đong đưa ca nước chè, ngó lên phía cây cam trước sân.

Giới thiệu sản phẩm tại lễ hội cà-phê Tây Nguyên. Ảnh: HẢI NAM

Cà-phê Đắk Lắk trước kỳ vọng di sản

Nhìn nhận văn hóa cà-phê từ góc nhìn “di sản sống”, Đắk Lắk đang bảo vệ, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển bền vững. Di sản cà-phê ở Đắk Lắk vì thế không chỉ là tri thức sản xuất, mà là nền tảng cho mô hình kinh tế sinh thái - văn hóa.

Ngẫm những vấn đề thời đại để soi chiếu đến hôm nay

Ngẫm những vấn đề thời đại để soi chiếu đến hôm nay

Tiểu thuyết “Cuộc phân tranh” của nhà văn Thiên Sơn do công ty Tao Đàn và NXB Văn học ấn hành gây được chú ý với việc tái dựng bức tranh toàn cảnh về lịch sử hiện đại và những màn đối thoại, đấu trí cam go giữa các nhân vật lịch sử trong hoàn cảnh nước ta những năm mới giành được độc lập và bước vào cuộc trường kỳ kháng chiến.

Minh họa: NGUYỄN MINH

Chạy trước tử thần

Cần gạt nước đã ở mức độ làm việc tối đa mà không xua được nước mưa ào ạt tuôn lên mặt kính.

Phát động sáng tác “Sống mãi với thời gian”

Phát động sáng tác “Sống mãi với thời gian”

Hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2030) và 85 năm Ngày Quốc khánh Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2030), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phát động sáng tác tác phẩm văn học nghệ thuật “Sống mãi với thời gian” giai đoạn 2026-2030.

Những cái nhìn rộn ràng trong trẻo

Những cái nhìn rộn ràng trong trẻo

Trong một loạt triển lãm cuối năm đang rộn ràng lần lượt khai trương, thì một sự kiện đáng chú ý vừa được khai mạc sáng 23/11 ở Bảo tàng - Thư viện Bà Rịa-Vũng Tàu (Thành phố Hồ Chí Minh) là triển lãm chuyên đề: “Tổ quốc nhìn từ biển”.

Lễ khai mạc Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 24.

Chờ sức bật của điện ảnh Việt

Có số phim tham gia nhiều nhất từ trước đến nay, Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 24 còn ghi nhận cuộc tranh tài cam go giữa các sản phẩm điện ảnh được đầu tư hoành tráng, doanh thu nổi bật.

Tác phẩm tại triển lãm. Ảnh từ facebook của họa sĩ.

Ký tự không gian Doãn Hoàng Kiên

Mấy chục năm, người nghệ sĩ đa tài Doãn Hoàng Kiên như luôn muốn đi tìm đa diện chính mình, luôn như mở ra, như cộng thêm, để cuối cùng, hoàn thiện hơn chỉ một con người nghệ thuật.

Ayun Pa ngày lũ

Là nước. Nhưng lũ về khiến bờ sông tan hoang, bãi bờ rách nát. Nhưng nước về, cỏ cây quên đi ngày nắng hạn, cần mẫn vá víu đôi bờ. Ngày tôi đến Ayun Pa (Gia Lai), thị xã nhỏ bên dòng sông Ba, một vùng chuyển tiếp giữa Tây Nguyên và duyên hải, chênh vênh bên những khô cằn.

Ra mắt tập truyện về Trường Sơn

Ra mắt tập truyện về Trường Sơn

Sáng 21/11, tại Hà Nội, NXB Hội Nhà văn và Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển ra mắt tập truyện ngắn “Góc khuất Trường Sơn” của nhà văn Phạm Việt Long.