Với trọng trách là đơn vị kiểm soát hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa tại cửa khẩu cảng biển lớn nhất phía bắc và luôn đi tiên phong trong lĩnh vực cải cách hành chính của ngành, từ đầu năm 2020, Cục Hải quan Hải Phòng được Tổng cục Hải quan giao triển khai thí điểm sử dụng seal định vị điện tử trong giám sát đối với hàng hóa vận chuyển bằng container.
Theo Phó Cục trưởng Hải quan Hải Phòng Trần Mạnh Hùng, đơn vị đã triển khai thực hiện mạnh mẽ cải cách hành chính trong lĩnh vực hải quan hướng tới lấy lợi ích của người dân, doanh nghiệp làm mục tiêu và sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp là thước đo đánh giá chất lượng phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức hải quan. Việc triển khai sử dụng seal định vị điện tử trong giám sát đối với hàng hóa vận chuyển bằng container tại Hải quan Hải Phòng là giải pháp tích cực, mang lại hiệu quả. Đặc biệt là trong điều kiện tại Hải quan Hải Phòng có số lượng biên chế công chức hải quan không tăng, nhưng sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển Hải Phòng phải kiểm soát lại tăng cao từ 170-180 triệu tấn/năm.
Phó Chi cục trưởng Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 3 Nguyễn Thị Hải Hồng cho biết, trước đây, hàng hóa xuất, nhập khẩu vận chuyển bằng container sử dụng seal thường, cơ quan hải quan chỉ giám sát hải quan tại điểm đi và điểm đến. Nay, sử dụng seal định vị điện tử, cơ quan hải quan có thể kiểm soát chặt chẽ suốt quá trình vận chuyển đến khi hàng hóa đến đích, đồng thời kịp thời cảnh báo rủi ro và xử lý kịp thời nếu có sự cố xảy ra...
Việc đổi mới phương thức quản lý bằng hệ thống seal định vị điện tử giúp cơ quan hải quan có một công cụ giám sát hoàn toàn chủ động, tự động, áp dụng phương pháp giám sát hiện đại, đạt được rất nhiều lợi ích, giúp cơ quan Hải quan nâng cao hiệu quả quản lý, hỗ trợ công chức kiểm tra, giám sát, kiểm soát hoạt động xuất, nhập khẩu, đồng thời tạo thuận lợi cho doanh nghiệp khi làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu, rút ngắn thời gian kiểm tra, thông quan, giải phóng hàng hóa.
Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 3 là đơn vị đầu tiên được Tổng cục Hải quan lựa chọn triển khai thí điểm việc quản lý, sử dụng seal định vị điện tử trong giám sát đối với hàng hóa chịu sự giám sát hải quan vận chuyển bằng container.
Tại đây, hàng hóa vận tải chịu sự giám sát hải quan được niêm phong hải quan và gắn seal định vị điện tử. Khi seal định vị điện tử được kích hoạt, công chức hải quan sẽ giám sát, theo dõi chặt chẽ trên Hệ thống giám sát suốt hành trình hàng hóa vận chuyển đến đích.
Khi giám sát trên hệ thống, công chức hải quan sẽ sớm nhận biết những cảnh báo từ seal định vị điện tử những tình huống bất trắc như: can thiệp, tác động trái phép seal định vị điện tử (phá khóa, cắt dây, mở seal trái phép...); container hàng hóa đi vượt quá thời gian quy định đã đăng ký với cơ quan hải quan; phương tiện vận chuyển đi sai tuyến đường, lộ trình đã đăng ký; cảnh báo khi mất kết nối seal định vị điện tử; phương tiện dừng, đỗ bất thường…
Công chức hải quan được phân công có trách nhiệm thực hiện giám sát hết hành trình vận chuyển của các container có gắn seal định vị điện tử, xác nhận khi hàng đến và thu hồi seal định vị điện tử bằng chuyển phát nhanh. Trường hợp hành trình vận chuyển của container có các cảnh báo chưa được xác minh thì yêu cầu người khai hải quan, hoặc người điều khiển phương tiện khai báo nguyên nhân gây ra các cảnh báo đó. Trường hợp có cảnh báo, cơ quan hải quan sẽ phân tích ngay các cảnh báo rủi ro, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật, hải quan sẽ áp dụng ngay biện pháp truy tìm, ngăn chặn kịp thời hành vi vi phạm...
“Khi mới triển khai, việc thực hiện seal định vị điện tử tại Chi cục cũng phát sinh một số vướng mắc về trình tự, thao tác, lỗi hệ thống... Cán bộ, công chức trong Chi cục cũng nỗ lực vừa đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ và kỹ năng sử dụng, vừa phối hợp với đơn vị cung cấp phần mềm hoàn thiện giải pháp kỹ thuật... Tính từ khi triển khai đến nay, với 310 seal định vị điện tử được giao quản lý, Chi cục đã thực hiện bàn giao khoảng 16 nghìn lượt seal định vị vận chuyển đi và tiếp nhận bảy nghìn lượt seal định vị vận chuyển đến, chưa để xảy ra vi phạm”, bà Nguyễn Thị Hải Hồng chia sẻ thêm.
Việc sử dụng seal định vị điện tử không chỉ giúp cơ quan hải quan trong quản lý, giám sát chặt chẽ hàng hóa xuất, nhập khẩu, mà còn giúp chính doanh nghiệp chủ hàng cũng như doanh nghiệp vận tải chủ động theo dõi chặt chẽ các lô hàng, phương tiện trong suốt quá trình vận chuyển.
Ngay khi có dấu hiệu bất thường, cơ quan hải quan cũng thông tin tới chủ hàng và doanh nghiệp vận tải để phối hợp xử lý kịp thời, giảm thiểu rủi ro... Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 3 được Tổng cục Hải quan ghi nhận là đơn vị thực hiện sử dụng seal định vị điện tử nhiều và hiệu quả. Hoạt động này đã góp phần tích cực vào công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa, cũng như tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, môi trường kinh doanh lành mạnh, chống thất thu ngân sách...
Việc quản lý, sử dụng seal định vị điện tử có hiệu quả của Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 3 do Phó Chi cục trưởng Nguyễn Thị Hải Hồng đảm trách cũng vừa được Hội Phụ nữ thành phố Hải Phòng vinh danh và trao thưởng là sản phẩm tiêu biểu xuất sắc duy nhất trong phong trào “Phụ nữ Hải Phòng tài năng sáng tạo năm 2023”.
