Khủng hoảng thiếu và áp lực cải cách thị trường năng lượng

Trong bối cảnh năng lượng thiếu hụt nguồn cung và tăng giá mạnh, châu Âu đang phải xoay xở mọi cách nhằm hạ nhiệt trước mắt, cũng như tìm giải pháp bình ổn lâu dài. Bài toán năng lượng vẫn tiếp tục khó tìm ra đáp án.
Công nhân điều chỉnh hệ thống nước của cơ sở lọc dầu Duna ở thị trấn Szazhalombatta (Hungary). (Ảnh: AFP/TTXVN)
Công nhân điều chỉnh hệ thống nước của cơ sở lọc dầu Duna ở thị trấn Szazhalombatta (Hungary). (Ảnh: AFP/TTXVN)

Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga thông báo đình chỉ vô thời hạn hoạt động của đường ống Dòng chảy phương Bắc 1 cung cấp khí đốt chính tới châu Âu. Như ngồi trên đống lửa, Liên minh châu Âu (EU) ngay lập tức triệu tập khẩn cấp cuộc họp Bộ trưởng Năng lượng các nước thành viên, nhằm tìm giải pháp kiềm chế giá năng lượng đang tăng nóng. Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen nhận định, giá điện tăng vọt làm bộc lộ những hạn chế trong việc hình thành thị trường điện của EU. Bà cho biết, "mái nhà chung" EU cần can thiệp khẩn cấp và cải cách cơ cấu thị trường điện, nhằm bù đắp phần nào nguồn cung khí đốt từ Nga sang châu Âu bị cắt giảm.

EC vẫn chưa công bố kế hoạch chi tiết về cải cách thị trường năng lượng, song một số quốc gia thành viên đang tỏ ra sốt ruột bằng hành động áp đặt mức trần tạm thời đối với giá bán buôn khí đốt. EU cũng đang xem xét các biện pháp tách giá điện với giá khí đốt và tính đến các nguồn năng lượng khác. Một số quốc gia thành viên EU đã đưa ra các biện pháp giảm giá, nhưng Brussels cho rằng, các nước thành viên EU không nên thực thi các hành động riêng rẽ mà cần phối hợp với nhau mới mang lại hiệu quả tổng thể.

Vào giữa tuần trước, trong chuyến thăm Séc lần đầu kể từ khi nhậm chức, Thủ tướng Ðức Olaf Scholz (Ô.Sôn) phàn nàn rằng, giá điện hiện nay không hợp lý, do đó cần thay đổi cơ cấu để giải quyết tình hình. Thủ tướng Ðức và người đồng cấp Séc Petr Fiala (P.Phi-a-la) nhất trí cần tìm ra giải pháp chung cho châu Âu về việc giảm giá điện vốn đang phi mã, đồng thời cần tìm hướng đi lâu dài đối với cuộc khủng hoảng năng lượng hiện nay tại châu Âu.

Quốc gia láng giềng của Ðức là Pháp cũng đứng ngồi không yên trước tình trạng giá năng lượng tăng cao, hạn hán kỷ lục và nắng nóng bất thường. Thủ tướng Elisabeth Borne cho rằng, để tránh nguy cơ thiếu điện trong mùa đông tới, Pháp cần khởi động khẩn cấp lại các lò phản ứng hạt nhân đã đóng cửa. Theo nữ Thủ tướng Pháp, dù các nhà máy điện hạt nhân đang gặp khó khăn trong vận hành, song cần khởi động lại khẩn cấp để tránh gián đoạn việc cung cấp điện trong mùa đông giá lạnh sắp tới. Bà nhấn mạnh, điều này là bắt buộc vì không có biện pháp khác thay thế ngay lập tức nguồn cung khí đốt từ Nga. Pháp có 56 lò phản ứng hạt nhân, sản xuất khoảng 70% lượng điện năng của cả nước. Tuy nhiên, 32 lò phản ứng trong số này hiện ngừng hoạt động để bảo dưỡng định kỳ hoặc kiểm tra nguy cơ ăn mòn trong các lò phản ứng.

Bên cạnh việc khởi động lại các nhà máy điện hạt nhân, Pháp đang cân nhắc áp dụng biện pháp tiết kiệm triệt để thông qua việc áp đặt hạn ngạch tiêu thụ năng lượng. Phát biểu tại Hiệp hội giới chủ Pháp MEDEF, Thủ tướng Elisabeth Borne cảnh báo về nguy cơ phải thực hiện phân phối năng lượng trong mùa đông này, đồng thời thúc giục các công ty triển khai biện pháp giảm tiêu thụ năng lượng. Bà Borne nêu rõ, Pháp có thể buộc phải áp đặt cắt giảm tiêu thụ năng lượng đối với người tiêu dùng. Theo bà, Chính phủ Pháp đã đề ra một kế hoạch dự phòng, trong đó có hệ thống giao dịch hạn ngạch, giúp các công ty mua và bán hạn ngạch điện, đồng thời kêu gọi các công ty đưa ra kế hoạch tiết kiệm năng lượng ngay trong tháng 9 này.

Trong khi đó, Thủ tướng Thụy Ðiển Magdalena Andersson lại có ý tưởng tách khí đốt khỏi hệ thống định giá điện nhằm giúp giảm giá điện. Nữ Thủ tướng quốc gia Bắc Âu cho rằng, không hợp lý khi các gia đình và công ty Thụy Ðiển mua điện của nước này được sản xuất với giá rẻ nhưng lại phải trả giá cao ngất ngưởng vì nhiều nước láng giềng đang phụ thuộc nguồn cung khí đốt của Nga. Theo bà Andersson, Chính phủ Thụy Ðiển sẽ yêu cầu tách khí đốt khỏi hệ thống định giá điện trên thị trường năng lượng châu Âu, trong bối cảnh giá khí đốt tăng vọt vì căng thẳng giữa các nước châu Âu và Nga. Bà Andersson cũng tuyên bố sẽ thúc đẩy một liên minh rộng lớn trong EU để giảm giá điện.

Vấn đề năng lượng đang thổi luồng gió nóng vào bầu không khí vốn hanh khô và oi ả bất thường ở châu Âu. Sẽ còn phải đau đầu để các quốc gia EU tìm nguồn cung bổ sung và hạ giá năng lượng trong bối cảnh mùa đông lạnh lẽo đang tới gần.

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.