Khơi thông dòng chảy ngũ cốc từ Ukraine

Chuyến tàu chở ngũ cốc xuất khẩu đầu tiên kể từ khi nổ ra xung đột đã rời cảng Ukraine và tới Thổ Nhĩ Kỳ, mở ra triển vọng tuyến đường xuất khẩu xuyên Biển Đen được khơi thông trở lại. Tuy nhiên, để bảo đảm dòng chảy lương thực này thông suốt và an toàn, điều quan trọng là các bên tuân thủ thỏa thuận đã ký, với sự bảo trợ của LHQ.
Tàu Razoni chở ngũ cốc từ Ukraine theo Thỏa thuận Istanbul. Ảnh: GLOBALHAPPENINGS
Tàu Razoni chở ngũ cốc từ Ukraine theo Thỏa thuận Istanbul. Ảnh: GLOBALHAPPENINGS

Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin, tàu Razoni mang cờ Sierra Leon chở hơn 26.000 tấn ngô đã vào lãnh hải Thổ Nhĩ Kỳ hôm 2/8, một ngày sau khi rời cảng Odessa của Ukraine. Sau khi trải qua cuộc kiểm tra ở ngoài khơi gần thành phố Istanbul, tàu Razoni sẽ tiếp tục hành trình qua eo biển Bosphorus tới cảng Tripoli ở Lebanon. Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận hoạt động kiểm tra tàu chở ngũ cốc của Ukraine có sự giám sát của giới chức Nga và Ukraine. Trung tâm điều phối chung (JCC) do LHQ điều hành yêu cầu tất cả các bên thông báo cho lực lượng quân đội để bảo đảm tàu đi qua tuyến đường một cách an toàn.

Chuyến hàng ngũ cốc đầu tiên của Ukraine nêu trên được thực hiện theo thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc mà Nga và Ukraine ký hồi tháng 7 tại Istanbul, với LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ trong vai trò đồng bảo trợ. Thỏa thuận được kỳ vọng khai thông tuyến đường xuất khẩu từ Ukraine, với mức năm triệu tấn ngũ cốc mỗi tháng, qua đó giúp “giải phóng” hơn 20 triệu tấn lương thực hiện mắc kẹt tại các cảng Odessa, Chornomorsk và Pivdenny, mở đường cho đợt thu hoạch mới của Ukraine. Theo thỏa thuận, hoạt động kiểm tra, giám sát được tiến hành để bảo đảm tàu đến các cảng trên không mang theo vũ khí và tàu rời đi chỉ mang theo ngũ cốc. Các bên cam kết phối hợp giám sát và bảo đảm an toàn cho các tàu chở ngũ cốc Ukraine đi qua Biển Đen.

Cả Nga và Ukraine đều là những nhà xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, sau khi xung đột nổ ra hồi cuối tháng 2, hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine gián đoạn do các cảng bị phong tỏa và tuyến đường qua Biển Đen thiếu an toàn do có nhiều thủy lôi. Hiệp hội Doanh nghiệp trồng trọt Ukraine (UCAB) xác nhận, hoạt động xuất khẩu từ ba cảng nêu trên đã được nối lại theo thỏa thuận do LHQ làm trung gian. UCAB đánh giá, chỉ khi ba cảng này vận hành đầy đủ trở lại và kết hợp các tuyến đường xuất khẩu khác được nối lại, thì xuất khẩu của Ukraine mới có thể trở về mức trước khi xảy ra xung đột, khoảng sáu triệu tấn ngũ cốc mỗi tháng.

Ngay khi chuyến hàng ngũ cốc đầu tiên rời cảng Ukraine, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã lên tiếng hoan nghênh và bày tỏ hy vọng có thêm nhiều chuyến tàu thương mại được thực hiện theo thỏa thuận giữa Nga và Ukraine. LHQ nhấn mạnh, việc khôi phục hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine sẽ giúp hạ nhiệt “cơn sốt giá lương thực”, góp phần giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu hiện nay. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Nga đánh giá tích cực thông tin liên quan tàu Razoni và hy vọng các bên liên quan thực thi đầy đủ thỏa thuận ký tại Istanbul. Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cho biết, Ankara cũng sẵn sàng hỗ trợ vận chuyển lương thực và phân bón từ các tàu của Nga ở Biển Đen, tách biệt với thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine. Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng hoan nghênh việc nối lại các chuyến tàu chở ngũ cốc từ Ukraine, coi đây là bước khởi đầu hướng tới giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.

Thông tin về khơi thông dòng ngũ cốc từ Ukraine được dư luận quan tâm đặc biệt và thỏa thuận gỡ “nút thắt” về lương thực xuất khẩu giúp cộng đồng quốc tế thở phào. Tuy nhiên, vẫn còn những rủi ro tiềm ẩn, chẳng hạn vấn đề thủy lôi ở khu vực ven biển, hay chi phí vận chuyển... Quan trọng nhất vẫn là các bên bảo đảm thực thi đầy đủ thỏa thuận Istanbul.

Có thể bạn quan tâm

Hải quân Mỹ bắt giữ một tàu ngầm chở ma túy tại Caribe. Ảnh: ABC NEWS

Ăn miếng trả miếng

Viện Hàng không dân dụng quốc gia (INAC) Venezuela thông báo “cấm cửa” một loạt hãng hàng không quốc tế, sau khi các hãng này dừng các chuyến bay đi và đến quốc gia Nam Mỹ.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Tiến trình không thể đảo ngược

Ngày 25/11, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres nhấn mạnh quyền thành lập nhà nước là quyền cơ bản của người Palestine, đồng thời nhắc lại lời kêu gọi chấm dứt tình trạng chiếm đóng bất hợp pháp lãnh thổ Palestine.

EUC công bố Hiệp ước Địa Trung Hải sau khi phê chuẩn ngày 20/11. Ảnh: EU NEWS

Tầm nhìn gắn kết Địa Trung Hải

Hiệp ước Địa Trung Hải ra đời vào thời điểm Liên minh châu ÂU (EU) và các nước láng giềng phía nam kỷ niệm 30 năm ngày thông qua Tuyên bố Barcelona về quan hệ đối tác, hòa bình và thịnh vượng chung.

Biếm họa: ARCADIO ESQUIVEL

Cuộc chiến toàn cầu

Ngày 18/11 vừa qua, Chương trình Lương thực thế giới của LHQ (WFP) cảnh báo, năm 2026, gần 320 triệu người có nguy cơ đối mặt nạn đói nghiêm trọng, tăng hơn gấp đôi so con số ghi nhận hồi năm 2019. Nếu không hành động khẩn cấp, cuộc khủng hoảng đói nghèo sẽ còn lan rộng ở cấp độ toàn cầu trong thời gian tới.

Biếm họa: LIU RUI

Lộ trình tươi sáng

Mỹ đang chuẩn bị trình Hội đồng Bảo an LHQ một dự thảo nghị quyết mới, trong đó đề xuất thành lập Lực lượng ổn định quốc tế (ISF), rút quân đội Israel khỏi Dải Gaza và hướng tới “lộ trình tươi sáng” về thành lập Nhà nước Palestine.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Cần biến cam kết thành hành động

Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30) đã chính thức khai mạc tại thành phố Belém của Brazil ngày 10/11 vừa qua, tập trung nỗ lực toàn cầu nhằm ngăn chặn tình trạng nóng lên của Trái đất.

Biếm họa: SONG CHEN

“Lằn ranh đỏ” với nhân loại

Trước thềm Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30), Tổng Thư ký LHQ nhắc lại: Giới hạn Trái đất nóng lên ở mức 1,5 độ C vẫn là “lằn ranh đỏ” đối với nhân loại.

Biếm họa: PARESH NATH

Lối thoát khó tìm

Chính phủ liên bang Mỹ đã bước qua ngày đóng cửa thứ 35 liên tiếp, vốn được xem kỷ lục dài nhất trong lịch sử được ghi nhận trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump, khi hai đảng Cộng hòa và Dân chủ tiếp tục đổ lỗi cho nhau về tình trạng bế tắc tại Quốc hội liên quan gói ngân sách tài trợ cho chính phủ liên bang.

Biếm họa: PARESH NATH

Khẳng định chủ quyền số

Bốn quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU), gồm Pháp, Đức, Italy và Hà Lan, đưa ra sáng kiến mang tên “Digital Commons” (tạm dịch là “Tài sản chung kỹ thuật số”) nhằm phát triển các công nghệ “thuần châu Âu”.

Biếm họa: MEDDY

Nguy cơ chệch hướng

Liên hợp quốc (LHQ) vừa cảnh báo, các quốc gia có thể chỉ cắt giảm được khoảng 10% lượng khí thải theo như cam kết cho đến năm 2035, quá ít để đáp ứng các mục tiêu khí hậu, chủ yếu do tiến độ chậm chạp trong việc biến các cam kết thành hành động thực tiễn.

Nhiều đối tượng lừa đảo bị bắt giữ tại KK Park. Ảnh: CNN

Vấn đề cấp bách của khu vực

Các quốc gia tại khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Campuchia, Thái Lan và Myanmar đang phối hợp hành động trong nỗ lực trấn áp các tổ chức lừa đảo qua mạng. Với nhiều thủ đoạn tinh vi, các trung tâm lừa đảo quy mô lớn đã khiến hàng chục nghìn nạn nhân sập bẫy và rất nhiều người bị cưỡng bức lao động.

Biếm họa: GUFFO

Vai trò đầu tàu

Ủy ban châu Âu (EC) mới công bố chiến lược quốc tế về khí hậu và năng lượng, với mục tiêu củng cố vai trò đầu tàu của “lục địa già” trên thị trường toàn cầu. Thông qua chiến lược này, Liên minh châu Âu (EU) cũng muốn khẳng định vị thế dẫn dắt quá trình chuyển đổi xanh, ứng phó biến đổi khí hậu và an ninh năng lượng.

Xây dựng lại Gaza cần nhiều nguồn lực và sự giúp sức của cộng đồng quốc tế. Ảnh: REUTERS

Thách thức về tái thiết

Ngày 14/10, các quan chức của Liên hợp quốc (LHQ) cùng các tổ chức nhân đạo quốc tế nhấn mạnh công cuộc tái thiết Dải Gaza vẫn còn nhiều thách thức chờ đợi ở phía trước. Việc mở rộng viện trợ cũng như đáp ứng nhu cầu nhân đạo cấp bách cho người dân ở dải đất này là những nhiệm vụ khó khăn nhất.

Biếm họa: ADÁN LGLESIAS TOLEDO

Căng thẳng vì mục tiêu của NATO

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đưa ra ý tưởng gây tranh cãi, khi đề xuất “trục xuất” Tây Ban Nha khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, vì Tây Ban Nha phản đối mục tiêu ngân sách quốc phòng mới của liên minh quân sự. Tuyên bố của ông Trump đẩy căng thẳng suốt nhiều tháng qua giữa hai thành viên NATO lên đỉnh điểm.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Tín hiệu tích cực

Tròn hai năm cuộc xung đột giữa Isreal và phong trào Hamas diễn ra (ngày 7/10/2023), để lại vết thương sâu sắc cho cả hai bên.

Biếm họa: JEHAD AWRTANI

Thế khó của Chính phủ Mỹ

Chính phủ Mỹ đã chính thức đóng cửa ngày 1/10 sau khi Quốc hội và Tổng thống Donald Trump không đạt được thỏa thuận ngân sách, do bất đồng về nguồn tài trợ chăm sóc y tế. Ước tính thiệt hại sẽ lên đến hàng tỷ USD nếu thời gian đóng cửa kéo dài.

Biếm họa: SHERIF ARAFA

Mục tiêu toàn cầu về AI an toàn

Có lợi ích to lớn, song trí tuệ nhân tạo (AI) cũng gây rủi ro nghiêm trọng nếu không được kiểm soát. Trước sự bùng nổ các công cụ AI, thế giới vẫn chưa thống nhất được cách thức để quản lý hiệu quả.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Bước đi không thể đảo ngược

Làn sóng công nhận Nhà nước Palestine đang ngày càng dâng cao, phản ánh nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong thúc đẩy hòa bình Trung Đông và giải pháp hai nhà nước.

Thượng viện Argentina bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Milei đối với ATN. Ảnh: BUENOSAIRES HERALD

Sức ép lớn với Chính phủ Argentina

Thượng viện Argentina vừa bỏ phiếu bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Javier Milei đối với đạo luật phân bổ tự động Quỹ Kho bạc quốc gia (ATN) cho các tỉnh. Hạ viện cũng đã bác bỏ quyền phủ quyết của ông Milei đối với hai đạo luật khác.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Đe dọa triển vọng hòa bình

Hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp Liên đoàn Arab (AL) và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) vừa kết thúc tại Doha (Qatar), với tuyên bố chung lên án Israel, bác bỏ việc tái định cư người Palestine và kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ tái thiết Dải Gaza.

Biếm họa: AGUS WIDODO

Giải pháp khả thi nhất

Đại hội đồng LHQ đã thông qua nghị quyết thúc đẩy giải quyết vấn đề Palestine và thực hiện “giải pháp hai nhà nước”, được coi là giải pháp khả thi nhất bảo đảm hòa bình Trung Đông.

Những người trên 75 tuổi tại Nhật Bản sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn. Ảnh: GETTY IMAGES

Thách thức từ “làn sóng bạc”

Biện pháp hỗ trợ đặc biệt về y tế cho người cao tuổi tại Nhật Bản kéo dài ba năm qua sẽ chấm dứt cuối tháng 9 này. Như vậy, hơn ba triệu người trên 75 tuổi sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn, gây áp lực lớn đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe của “đất nước mặt trời mọc”.

Các ứng cử viên Chủ tịch LDP cầm quyền tại cuộc tranh luận công khai gần đây. Ảnh: YOMIURI SHIMBUN

Thách thức ở phía trước

Ngày 9/9 vừa qua, ban bầu cử của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền của Nhật Bản thông báo sẽ tổ chức cuộc bầu chọn lãnh đạo mới của đảng này vào ngày 4/10 tới nhằm tìm người kế nhiệm Thủ tướng Shigeru Ishiba - người vừa thông báo từ chức Chủ tịch LDP.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Hệ lụy khó lường

Tình hình tại Yemen đang có những diễn biến đáng lo ngại, sau khi lực lượng Houthi đột kích các văn phòng LHQ tại Yemen, bắt giữ nhiều nhân viên. Trong khi đó, xung đột giữa quân đội Israel và Houthi cũng đang leo thang, có nguy cơ biến thành một điểm nóng địa-chính trị mới ở khu vực.

Biếm họa: AHMAD RAHMA

Mối đe dọa vẫn hiện hữu

Các quan chức Liên hợp quốc (LHQ) vừa cảnh báo mối đe dọa từ các nhóm cực đoan, khủng bố vẫn hiện hữu, với các hoạt động phức tạp, đa dạng ở nhiều nơi trên thế giới, từ Trung Đông, châu Phi đến Nam Á. Để ứng phó có hiệu quả trước nguy cơ khủng bố trỗi dậy, cộng đồng quốc tế cần duy trì và tăng cường hợp tác liên tục và bền vững.