Hình mẫu hợp tác ở Nam bán cầu

Tổng thống Brazil Lula da Silva sẽ tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN tại Malaysia vào ngày 26/10. Đây là lần đầu một nguyên thủ Brazil tham gia sự kiện này. Brazil và ASEAN đang nỗ lực tăng cường quan hệ đối tác dựa trên các mục tiêu chung về tăng trưởng bền vững, chuyển đổi năng lượng và bao trùm xã hội.

Tổng thống Brazil Lula da Silva. (Ảnh: Xinhua)
Tổng thống Brazil Lula da Silva. (Ảnh: Xinhua)

Quan hệ giữa Brazil và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đang phát triển mạnh mẽ. Năm 2012, Brazil tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), thể hiện cam kết lâu dài với khu vực. Năm 2022, Brazil được công nhận là Đối tác đối thoại theo lĩnh vực của ASEAN, đánh dấu bước tiến quan trọng trong mối quan hệ song phương. Hai bên đã thông qua Kế hoạch hợp tác thiết thực giai đoạn 2024-2028, gồm thương mại-đầu tư, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh lương thực, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và chuyển đổi số, chứng tỏ phạm vi rộng của chương trình nghị sự chung.

ASEAN hiện là đối tác thương mại lớn thứ tư của Brazil. Kim ngạch thương mại song phương đã tăng hơn 16 lần trong 25 năm qua (từ 2,3 tỷ USD năm 2000 lên thành 37,2 tỷ USD năm 2024), có nhiều tiềm năng để phát triển mạnh hơn. Quốc gia lớn nhất Nam Mỹ cũng là đối tác chiến lược quan trọng bảo đảm an ninh lương thực cho hơn 670 triệu người dân ASEAN.

Là một trong những nước xuất khẩu protein động vật và ngũ cốc lớn nhất thế giới, Brazil có vị thế thuận lợi để đáp ứng nhu cầu nhập khẩu tăng cao của khối. Brazil còn được biết đến nhờ các thành tựu tiên phong về năng lượng sạch, với hơn 50 năm phát triển và sử dụng ethanol làm nhiên liệu. Brazil đã thử nghiệm thành công các mô hình chính sách công sáng tạo, giúp cải thiện đời sống hàng triệu người, như chương trình liên kết hộ gia đình nông dân với thị trường và các cơ quan hành chính công, chương trình bữa ăn học đường quốc gia… Kinh nghiệm của Brazil trong các lĩnh vực này có thể đóng góp cho chương trình phát triển bền vững của ASEAN. Coi công bằng xã hội là một tiêu chí của tiến bộ thật sự, Brazil đã thành lập Liên minh toàn cầu chống đói nghèo, trong đó có 8 quốc gia ASEAN là thành viên.

Trong lĩnh vực công nghệ cao và đổi mới sáng tạo, tiềm năng hợp tác hai bên là rất lớn. ASEAN có những nền kinh tế số năng động nhất thế giới và các trung tâm đổi mới trong các ngành công nghệ lõi như bán dẫn, trong khi Brazil có hệ sinh thái sôi động gồm các công ty khởi nghiệp và giải pháp công nghệ tập trung vào bao trùm xã hội, số hóa dịch vụ công và chuyển đổi tài chính.

Bên cạnh hợp tác kinh tế và công nghệ, Brazil và ASEAN chia sẻ quan điểm hòa bình, ổn định và chủ nghĩa đa phương làm nền tảng cho một trật tự quốc tế công bằng. Brazil thúc đẩy những ưu tiên đó trong vai trò Chủ tịch Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) năm 2024 và Chủ tịch BRICS năm 2025, trong khi ASEAN kiên trì các mục tiêu tương tự trong các hội nghị cấp cao của khối với các nước đối tác thời gian qua.

ASEAN hiện là đối tác thương mại lớn thứ tư của Brazil. Kim ngạch thương mại song phương đã tăng hơn 16 lần trong 25 năm qua (từ 2,3 tỷ USD năm 2000 lên thành 37,2 tỷ USD năm 2024), có nhiều tiềm năng để phát triển mạnh hơn.

Về môi trường, Brazil là quốc gia có đa dạng sinh học lớn nhất thế giới, trong khi ASEAN chiếm khoảng 25% loài động thực vật. Song phương có không gian để có thể hợp tác chặt chẽ trong cuộc chiến toàn cầu chống biến đổi khí hậu. Brazil đăng cai Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) vào tháng 11 tới tại Amazon - rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới, khẳng định vai trò lãnh đạo trong hành động bảo vệ khí hậu và môi trường. Tại đây, Brazil sẽ ra mắt Quỹ rừng nhiệt đới mãi mãi, với cơ chế bồi thường đến 4 USD cho mỗi ha rừng được bảo vệ.

Tổng thống Lula da Silva nhấn mạnh, quan hệ đối tác giữa Brazil và ASEAN là minh chứng cho thấy một tương lai hòa bình, ổn định và tăng trưởng bền vững có thể được xây dựng. Brazil là nền kinh tế lớn nhất khu vực Mỹ Latin và cũng là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Còn ASEAN có tổng GDP thực tế lớn thứ 5 thế giới, đồng thời là một trong những khu vực kinh tế năng động nhất thế giới. Với nền kinh tế năng động và có tính bổ trợ cao, cùng tầm nhìn chung về một trật tự quốc tế công bằng và bao trùm, tiềm năng hợp tác song phương là rất lớn. Lãnh đạo Brazil và ASEAN quyết tâm đẩy mạnh toàn diện quan hệ song phương làm hình mẫu cho hợp tác vì hòa bình và phát triển ở Nam bán cầu.

Có thể bạn quan tâm

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.