“Chìa khóa” cho lao động nông thôn
Là lao động phổ thông làm việc nhiều năm tại Công ty CP Gạch ngói gốm Mỹ Xuân, năm 2021, anh Lê Văn Hòa (phường Tân Thành) đã tham gia lớp học lái xe nâng theo chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Anh Hòa cho biết: “Vừa học vừa làm ngay tại công ty nên rất thuận lợi về thời gian. Sau 3 tháng đào tạo, được cấp chứng chỉ nghề, sắp xếp công việc phù hợp và mức lương cũng được tăng cho nên tôi rất vui”.
Còn chị Nguyễn Thị Ngọc Hiếu (xã Đất Đỏ) cùng 6 lao động khác nhiều năm qua làm việc tại cơ sở may gia công của chị Nguyễn Thị Hằng. Trước đây, chị Hiếu không có việc làm, chồng đi làm mướn, kinh tế gia đình thuộc diện khó khăn.
Từ năm 2016, sau khi được học nghề may công nghiệp theo chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn, chị đã có việc làm ổn định. “Nghề may không chỉ cho tôi thu nhập ổn định 4-5 triệu đồng/tháng mà còn có thể lo nhà cửa cơm nước cho chồng con”, chị Hiếu cho hay.
Được biết, từ năm 2019 đến nay, hàng nghìn lao động khác khu vực phía đông Thành phố Hồ Chí Minh được học nghề phi nông nghiệp như: May công nghiệp, bảo mẫu, kỹ thuật xây dựng, lái xe nâng, nghiệp vụ buồng-phòng, kỹ thuật chế biến món ăn, đan lát lục bình…
Sau khi học nghề, lao động đã được tạo việc làm, tăng thu nhập. Song song đó, việc hỗ trợ đào tạo các nghề cho lao động nông thôn cũng mang đến nhiều cơ hội phát triển kinh tế cho người dân trên địa bàn.
Công ty TNHH SX-TM Hiệp Hòa (xã Long Hải, Thành phố Hồ Chí Minh) đang sản xuất hơn 25 mặt hàng từ lục bình như: Giỏ đựng đồ, khay, rổ, hộp, chậu bông, kệ đựng sách báo, thảm, bàn ghế… trung bình mỗi năm xuất khẩu hơn 100.000 sản phẩm ra các thị trường: Mỹ, châu Âu, Canada, Nhật Bản và các nước Trung Đông.
Giám đốc công ty Lê Văn Đạt cho biết: “Với mong muốn tạo thêm việc làm cho người lao động cho nên từ một cơ sở nhỏ quy mô hộ gia đình, đến nay Công ty TNHH SX-TM Hiệp Hòa có gần 10 cơ sở đan lát tại các tỉnh miền Tây, Đồng Nai và Thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó giải quyết cho hơn 500 lao động có việc làm, thu nhập từ 5-7 triệu đồng/tháng; người thạo nghề có thể thu nhập khoảng 10-12 triệu đồng/tháng”.
Cũng từ các công ty lớn này, lực lượng lao động nông thôn đã gây dựng nên các tổ hợp tác, gia công, làm thành phẩm cho các công ty ngay tại nhà. Chị Phan Thanh Nguyên (xã Long Sơn) cho biết, vài năm gần đây chị tham gia Tổ hợp tác đan lục bình, có thêm thu nhập từ 3-4 triệu đồng/tháng.
Theo đánh giá của các xã, phường trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn đã huy động được sự tham gia của cả hệ thống chính trị, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các nguồn lực xã hội đầu tư cho công tác đào tạo nghề.
Chính quyền các cấp cũng chủ động gắn đào tạo nghề với quy hoạch phát triển sản xuất, xây dựng nông thôn mới, tạo sự chuyển dịch cơ cấu lao động phù hợp với tái cơ cấu ngành nghề nông nghiệp. Cùng với đó, lao động nông thôn đã chủ động lựa chọn nghề, học nghề để tìm việc làm, chuyển đổi nghề nghiệp, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.
Từ người lao động thành chủ doanh nghiệp
Tháng 9/2018, bà Cao Thị Hồng Vân (phường Tam Long) mạnh dạn đăng ký học lớp trồng và nhân giống nấm. Được học nghề theo phương thức đào tạo lao động nông thôn, sau 3 tháng thực hành kỹ thuật trồng nấm cùng giáo viên, bà Vân dự định đầu tư vườn nấm công nghệ cao Hòa Long sản xuất nấm rơm, nấm bào ngư, nấm kim châm.
Sau đó, với phương châm phát triển bền vững, lấy sức khỏe người tiêu dùng là ưu tiên hàng đầu, bà Vân đã chọn lĩnh vực công nghệ sinh học, chuyên trồng và nghiên cứu chế biến các sản phẩm từ đông trùng hạ thảo để khởi nghiệp, thành lập Công ty TNHH Nuôi trồng nấm Hòa Long (phường Tam Long).
Sau gần 10 năm phát triển, công ty đã nghiên cứu, đưa ra thị trường 11 loại sản phẩm đông trùng hạ thảo. Bên cạnh đó, bà Vân còn thành công trong việc nhân giống tế bào nấm đông trùng hạ thảo, giúp chủ động nguồn giống để sản xuất và tạo được nguồn giống phù hợp với môi trường nuôi.
Đến nay, công ty đã sản xuất được các loại sản phẩm như: Nấm đông trùng hạ thảo tươi, khô, rượu đông trùng hạ thảo, đông trùng hạ thảo viên nang, bột ngũ cốc đông trùng hạ thảo, đông trùng hạ thảo mật ong… Trong đó, có 4 sản phẩm được công nhận OCOP 4 sao.
Bên cạnh những hộ cá thể, các nông dân tham gia khóa đào tạo lao động nông thôn còn cùng nhau liên kết, hình thành các hợp tác xã như: Hợp tác xã Nuôi cá nước ngọt Suối Rao, Hợp tác xã Bưởi da xanh Sông Xoài; Tổ hợp tác chăn nuôi dê và gà thả vườn Hòa Hiệp… Các mô hình này giúp nông dân tăng năng suất và nâng cao chất lượng cây trồng, vật nuôi, tạo uy tín trên thị trường trong và ngoài tỉnh.
Theo Cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh), Chi cục thường xuyên kiểm tra, giám sát nhằm nắm bắt tình hình tổ chức, triển khai công tác đào tạo nghề nông nghiệp của các địa phương.
Qua đó, kịp thời giải quyết những khó khăn, hạn chế còn tồn tại trong quá trình triển khai thực tế, đưa ra các giải pháp bảo đảm thực hiện đúng mục tiêu, kế hoạch nâng cao chất lượng đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn.
“Định hướng đối với công tác đào tạo nghề nông nghiệp cho nông dân là sau khi học nghề sẽ hình thành chuỗi tiêu thụ sản phẩm, hướng đến chất lượng sản phẩm an toàn. Đồng thời, giúp nông dân thay đổi phương thức sản xuất, từng bước áp dụng công nghệ cao vào sản xuất”, Chi cục trưởng Vũ Ngọc Đăng cho biết.
Ở góc nhìn của doanh nghiệp, Giám đốc Công ty TNHH SX-TM Khang Việt Tiến (xã Long Hải) Đỗ Ngọc Thúy cho hay: “Trong bối cảnh khó tuyển lao động như hiện nay, việc tổ chức các lớp học nghề cho lao động nông thôn rất cần thiết bởi giúp doanh nghiệp có lao động được đào tạo nâng cao tay nghề; người lao động có thêm cơ hội tăng thu nhập, đáp ứng yêu cầu công việc”.