Gỡ nút thắt về hạ tầng giao thông để vùng cực bắc vươn mình

Những tuyến đường sau khi hoàn thành đã góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông trục ngang, trục dọc trong tỉnh và trở thành “mạch máu” kết nối Hà Giang với các tỉnh trong khu vực; giữa trung tâm tỉnh, huyện với các xã vùng sâu. Đây là điểm tựa, đòn bẩy để tỉnh vùng cao phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên vươn mình.

Chú trọng đầu tư hạ tầng giao thông kết nối vùng

Tỉnh Hà Giang vừa khánh thành công trình cải tạo, nâng cấp Đường tỉnh 177 sau 3 năm thi công. Tuyến đường có chiều dài 41km, tổng vốn đầu tư 1.496 tỷ đồng; điểm đầu tại nút giao Quốc lộ 2, địa phận xã Tân Quang, huyện Bắc Quang, điểm cuối tại xã Nậm Dịch, huyện Hoàng Su Phì.

Ông Lý Chòi Nhàn, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Hoàng Su Phì cho biết, đây là tuyến đường huyết mạch, kết nối Quốc lộ 2 với các huyện Hoàng Su Phì, Xín Mần. Khi triển khai dự án, huyện đã phối hợp chủ đầu tư đẩy mạnh tuyên truyền nhằm tạo sự đồng thuận trong nhân dân, từ đó thực hiện nhanh công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, giao đất sạch cho các nhà thầu thi công đúng tiến độ.

Tuyến đường hoàn thành là động lực giúp các huyện Hoàng Su Phì, Xín Mần phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt là khai thác hiệu quả tiềm năng về du lịch, cũng như các sản phẩm nông nghiệp, trong đó chủ lực là cây chè Shan tuyết.

Dự án cải tạo, nâng cấp Đường tỉnh 177 là 1 trong nhiều dự án giao thông trọng điểm của tỉnh được triển khai trong nhiệm kỳ.

Theo bà Hà Thị Minh Hạnh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang, thực hiện khâu đột phá về hạ tầng giao thông, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 191 để triển khai thực hiện. Trong đó, xác định rõ các dự án trọng điểm cần đầu tư, ưu tiên nâng cấp, mở mới giao thông liên tỉnh, liên kết vùng, xử lý những điểm đen trên các tuyến quốc lộ. Cùng với đó, tỉnh có kế hoạch cụ thể trong việc bố trí nguồn lực để thực hiện.

Thực hiện Kế hoạch số 191, từ năm 2021 đến nay, Hà Giang đã triển khai 43 dự án giao thông cấp tỉnh, trong đó có 3 tuyến quốc lộ; 7 tuyến đường tỉnh; 24 đường huyện, còn lại là đường nội thị, cầu vĩnh cửu. Nhiều tuyến quốc lộ, đường tỉnh trọng điểm được mở mới, cải tạo, nâng cấp như quốc lộ 279, quốc lộ 4C; đường tỉnh 176, 177, 178, 183.

Tỉnh cũng đã bố trí hơn 9.429 tỷ đồng cho các dự án giao thông, trong đó nguồn vốn trung ương hơn 5.474 tỷ đồng, còn lại là ngân sách địa phương và vốn khác.

Qua việc mở mới, nâng cấp hàng loạt tuyến quốc lộ, đường tỉnh, đường huyện đã góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông trục ngang, trục dọc; nhiều công trình đã trở thành “mạch máu” giao thông kết nối những vùng sâu, vùng xa.

Một dự án giao thông trọng điểm quốc gia đang được Hà Giang tập trung thực hiện là đường cao tốc Tuyên Quang-Hà Giang, giai đoạn 1 (đoạn qua tỉnh Hà Giang). Dự án được khởi công từ tháng 5/2023 với tổng mức đầu tư 3.198 tỷ đồng. Đoạn qua Hà Giang có chiều dài hơn 27km, quy mô 2 làn xe, bồi thường, giải phóng mặt bằng theo phạm vi 4 làn xe.

Để dự án triển khai đúng tiến độ, tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là công tác đền bù giải phóng mặt bằng, tình trạng thiếu vật liệu xây dựng. Đến nay, công tác giải phóng mặt bằng đã hoàn thành, những khó khăn về vật liệu xây dựng từng bước được giải quyết.

Các đơn vị thi công huy động hàng nghìn cán bộ, công nhân và hơn 350 thiết bị, máy móc triển khai nhiều mũi thi công trên toàn tuyến. Nhiều đoạn tuyến thi công liên tục 3 ca mỗi ngày, tất cả đang thi đua, phấn đấu vì mục tiêu chung là hoàn thành dự án vào cuối năm 2025. Đến nay, 3 gói thầu xây lắp đạt hơn 60% giá trị hợp đồng.

Hiện nay, quốc lộ 2 là tuyến đường huyết mạch kết nối tỉnh Hà Giang với miền xuôi. Tuyến đường này sau nhiều năm đưa vào sử dụng đang trong tình trạng quá tải, xuống cấp.

Ông Hoàng A Chinh, Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Giang cho biết: “Nút thắt lớn nhất khiến kinh tế biên mậu ở Hà Giang chưa như kỳ vọng đó là do giao thông kết nối từ Hà Giang về xuôi chỉ có quốc lộ 2, tuyến đường này vừa nhỏ, vừa xa nên khó thu hút các doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy. Do đó, đường cao tốc Tuyên Quang-Hà Giang hoàn thành sẽ tạo động lực mới để thúc đẩy kinh tế cửa khẩu”.

Huy động sức dân làm đường giao thông nông thôn

Những năm qua, Hà Giang đã huy động nhiều nguồn lực để cứng hóa hạ tầng giao thông nông thôn. Tuy nhiên, do nhu cầu lớn trong khi nguồn vốn hạn hẹp, việc huy động sức dân góp công, góp sức làm đường là việc mà tỉnh thực hiện rất hiệu quả. Điển hình là chủ trương làm đường giao thông nông thôn theo hình thức Nhà nước và nhân dân cùng làm.

Theo đó, tỉnh hỗ trợ xi-măng tương đương bằng 1/3 tổng giá trị công trình; người dân góp tiền mua vật liệu, góp ngày công lao động. Chính quyền cũng hỗ trợ các thôn lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ công trình; các xã lập các tổ, đội thi công, giám sát nhằm bảo đảm chất lượng.

Với tỉnh miền núi, cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn, để đạt được kết quả cao nhất, chính quyền các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, từ đó đồng thuận góp tiền, góp công làm đường.

Xã Ngọc Linh, huyện Vị Xuyên là một trong những điển hình trong việc huy động sức dân mở đường về bản. Từ năm 2021 đến nay, xã đã cứng hóa được 36,5 km đường bê-tông ngõ xóm, đường nội đồng, đường liên thôn đạt tiêu chuẩn nông thôn mới. Tỉnh hỗ trợ cho các thôn 3.229 tấn xi-măng; người dân đóng góp 1 tỷ 758 triệu đồng mua vật liệu; hiến hơn 5.290m² đất và góp hàng nghìn công lao động.

“Xã cử cán bộ xuống các thôn họp bàn, thống nhất các nội dung, phần việc cụ thể để làm đường. Khi triển khai, thực hiện nguyên tắc công bằng, công khai, có miễn giảm cho các hộ nghèo, gia đình chính sách. Tùy theo điều kiện cụ thể của từng gia đình, các thôn vận dụng hình thức đóng góp phù hợp như góp bằng ngày công, góp tiền, vật tư, hiến đất”, ông Phạm Hoàng Thái, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Ngọc Linh, huyện Vị Xuyên cho biết.

Tại vùng cao, việc huy động nguồn vốn đối ứng trong dân gặp nhiều khó khăn nên nhiều xã đẩy mạnh việc vận động xã hội hóa làm đường vào các thôn vùng sâu, vùng xa. Đầu tháng 4 vừa qua, tuyến đường bê-tông vào thôn biên giới Lài Cò, thị trấn Đồng Văn, huyện Đồng Văn có chiều dài 4,5km được khởi công với kinh phí khoảng 500 triệu đồng, trong đó có 400 triệu đồng từ tiền huy động đóng góp từ các nhà hảo tâm từ thành phố Hải Phòng, người dân địa phương góp ngày công, vật liệu, hiến đất.

“Là thôn biên giới có 100% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, địa hình phức tạp, tỷ lệ hộ nghèo cao. Do đó, việc xã hội hóa xây dựng đường vào thôn đã giảm được áp lực đóng góp cho người dân. Khi tuyến đường hoàn thành sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, giữ vững tình hình an ninh biên giới”, ông Dương Ngọc Đức, Bí thư Đảng ủy thị trấn Đồng Văn cho biết.

Qua 4 năm triển khai thực hiện chương trình hỗ trợ xi-măng, tỉnh Hà Giang đã bố trí kinh phí 200 tỷ đồng để thực hiện hỗ trợ xi-măng cho các xã thực hiện bê-tông hóa đường giao thông nông thôn. Đã cung ứng 132.822 tấn xi-măng cho các huyện, thành phố, nhân dân đóng góp ngày công, vật liệu và huy động xã hội hóa quy ra tiền lên đến gần 400 tỷ đồng.

Từ năm 2021 đến nay, tỉnh đã cứng hóa 1.438km đường, vượt 50km so với chỉ tiêu đề ra, trong đó có đến 1.221km đường bê-tông làm theo hình thức Nhà nước và nhân dân cùng làm, cũng như huy động xã hội hóa, còn lại là làm từ nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia. Tất cả các thôn biên giới có đường bê-tông đạt tiêu chí nông thôn mới vào trung tâm.

“Những kết quả từ chương trình làm đường giao thông nông thôn theo hình thức Nhà nước và nhân dân cùng làm đã tạo diện mạo mới về hạ tầng giao thông trên địa bàn tỉnh; khẳng định cơ chế hỗ trợ xi-măng là chủ trương đúng. Đây cũng là giải pháp kịp thời nhằm giải quyết bài toán về nguồn lực trong xây dựng nông thôn mới, tạo đà để các địa phương phát triển kinh tế-xã hội", ông Hoàng Nhị Sơn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hà Giang cho biết.