Gìn giữ văn hóa bản địa

Trường tiểu học và trung học cơ sở A Xing, xã Lìa (tỉnh Quảng Trị) đã xây dựng một không gian trưng bày những giá trị văn hóa đặc sắc của người Vân Kiều và Pa Kô ngay trong khuôn viên nhà trường, qua đó giáo dục học sinh lòng tự hào dân tộc, yêu quê hương, tôn trọng và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc mình.

Giáo viên và học sinh Trường tiểu học và trung học cơ sở A Xing sử dụng nhạc cụ của người Vân Kiều, Pa Kô do trường sưu tầm, trưng bày để sinh hoạt văn hóa văn nghệ.
Giáo viên và học sinh Trường tiểu học và trung học cơ sở A Xing sử dụng nhạc cụ của người Vân Kiều, Pa Kô do trường sưu tầm, trưng bày để sinh hoạt văn hóa văn nghệ.

Trường tiểu học và trung học cơ sở A Xing có hơn 80% số học sinh là người dân tộc thiểu số. Trong những năm học qua, nhà trường tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dạy và học.

Trường thực hiện tốt nhiều phong trào thi đua và hoạt động ngoại khóa như: Tổ chức cho học sinh tham gia hoạt động tìm hiểu, chăm sóc, bảo tồn di tích lịch sử, truyền thống văn hóa dân tộc thiểu số.

Với ý tưởng giáo dục học sinh thông qua trải nghiệm thực tế, kết nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa văn hóa cộng đồng và môi trường học đường, nhà trường xây dựng một không gian trưng bày những giá trị văn hóa đặc sắc của người Vân Kiều và Pa Kô kết hợp phòng đọc Gạc Ma.

Không gian trưng bày hơn 60 hiện vật, đa dạng mẫu mã và hình thức. Phần lớn hiện vật được làm từ tre, nứa do chính nghệ nhân địa phương chế tác như: Các dụng cụ phục vụ đời sống, nhạc cụ dùng trong lễ hội, trang phục của đồng bào Vân Kiều, Pa Kô.

Về trang phục, trang sức gồm có: Áo, sấn nam, nữ vòng cổ các loại; nhạc cụ như: Chiêng, kèn, sáo, đàn, tù và, trống…; dụng cụ săn bắt: Nỏ, nơm, a noác, a ruồng…; dụng cụ sinh hoạt: A đư, caria, a điên, tứp, tu rung truôi, tẩu thuốc, mô hình nhà sàn…; hình ảnh về lễ hội, phong tục của người Vân Kiều, Pa Kô…

“Không gian văn hóa này thường được gọi là “Góc nhỏ quê hương” trong lòng trường học. Đây là nơi học sinh không chỉ học kiến thức mà còn được sống trong văn hóa; là cầu nối giữa nhà trường-gia đìnhcộng đồng, phát huy vai trò của người lớn tuổi, nghệ nhân địa phương trong giáo dục truyền thống”, Hiệu trưởng Trường tiểu học và trung học cơ sở A Xing Nguyễn Mai Trọng cho biết.

Học sinh Hồ Thị Bích, người dân tộc Vân Kiều, học sinh lớp 9A đã cùng bố mẹ đến trường đóng góp một số vật dụng truyền thống thường dùng trong gia đình như gùi, típ cơm... “Thời gian tới, em sẽ tiếp tục cùng các bạn tìm hiểu về các sản phẩm truyền thống, nhờ ông bà, cha mẹ hướng dẫn làm những vật dụng đơn giản như vòng tay, nỏ, để đóng góp vào không gian trưng bày văn hóa của trường.

Bên cạnh đó, tích cực tham gia câu lạc bộ dân ca Vân Kiều, Pa Kô để biểu diễn trong các buổi sinh hoạt văn hóa, văn nghệ tại trường và địa phương”, học sinh Hồ Thị Bích chia sẻ.

Không gian trưng bày văn hóa đặc sắc của Trường tiểu học và trung học cơ sở A Xing góp phần tạo môi trường học tập sinh động, gần gũi, giúp học sinh hiểu hơn về cội nguồn, phong tục tập quán, nghề truyền thống của ông cha.

Em Hồ Trứp Thị Hạnh, lớp 9A cho biết: “Là một học sinh dân tộc Vân Kiều, em rất thích khi được tìm hiểu về văn hóa của các dân tộc khác. Qua đó, em học được cách trân trọng cội nguồn, yêu quê hương, tự hào về bản sắc dân tộc mình”.

Trong quá trình sưu tầm, kêu gọi các tổ chức, cá nhân chung tay xây dựng mô hình, nhà trường nhận được sự quan tâm ủng hộ từ các tổ chức, cá nhân cùng thầy giáo, cô giáo từ khâu thiết kế, lắp đặt đến sưu tầm hiện vật.

Bên cạnh đó, nhà trường còn gặp một số khó khăn như sự khác biệt về ngôn ngữ khi truyền tải ý tưởng cũng như kêu gọi sự đóng góp, hỗ trợ từ người dân địa phương.

Hiệu trưởng Trường tiểu học và trung học cơ sở A Xing Nguyễn Mai Trọng cho biết thêm: “Thời gian tới, nhà trường tiếp tục sưu tầm, bổ sung để hoàn thiện mô hình với đầy đủ hiện vật có giá trị và có bề dày lịch sử”.

Có thể bạn quan tâm

Công nhân Công ty TNHH Ngọc Chung Coir hoàn thiện sản phẩm dây thừng trang trí trước khi xuất xưởng. (Ảnh MỸ HÀ)

Trăn trở nghề sản xuất xơ dừa

Không chỉ nổi tiếng về những món đặc sản gắn liền với dừa, rừng dừa Tam Quan, thị xã Hoài Nhơn (cũ) được đánh giá như “thiên đường dừa thứ hai” của Việt Nam.

Đình làng Lựu Bảo đầy trang nghiêm.

Dấu xưa Lựu Bảo

Qua bao nhiêu năm tháng, ngôi làng Lựu Bảo thuộc phường Kim Long, thành phố Huế vẫn chứa đựng vẻ đẹp nên thơ. Tứ bề gió thổi mây che, làng xưa tựa như nàng thiếu nữ soi bóng xuống dòng sông Bạch Yến trong xanh. Chuyện làng, chuyện sông không thể tách rời là vậy.

Công nhân Hợp tác xã chiếu cói Hoài Châu Bắc hoàn thiện một công đoạn làm ra chiếc chiếu thành phẩm. (Ảnh MỸ HÀ)

Làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn

Dệt chiếu cói là nghề truyền thống lâu đời ở xã Hoài Châu Bắc, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định (nay là phường Hoài Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai).

Nhiều du khách trẻ thích thú khi check-in tại Tháp Pô Klong Garai.

Giữ gìn Bảo vật quốc gia, góp phần thúc đẩy du lịch

Khánh Hòa là vùng đất giao thoa văn hóa với sự chung sống của 36 dân tộc anh em, trong đó nổi bật là văn hóa Chăm và Raglai, thể hiện qua hệ thống đền tháp cổ kính, các lễ hội truyền thống đặc sắc cùng phong tục tập quán giàu bản sắc.

Hòn Vọng Phu trong không gian đô thị ở Thanh Hóa.

Nỗ lực bảo tồn hòn Vọng Phu cùng cụm di tích An Hoạch

Hòn Vọng Phu trên đỉnh núi An Hoạch (núi Nhồi) ở phường Hạc Thành, tỉnh Thanh Hóa cùng những “Vọng Phu thạch” hiện hữu trên nhiều miền đất đã gắn liền với lịch sử dựng nước, giữ nước cùng đạo lý, nhận thức thẩm mỹ của dân tộc.

Bãi Làng - khu vực trung tâm Cù Lao Chàm.

Cù Lao Chàm - Viên ngọc thô đang được "mài giũa"

Mùa du lịch năm 2025, cụm đảo gần bờ của thành phố Đà Nẵng là Cù Lao Chàm đón hơn 269.000 du khách. So với năm 2024 và những năm trước đó, con số này cho thấy sự tăng trưởng và là một lời khẳng định: Những tiềm năng du lịch mạnh mẽ của “viên ngọc thô” xứ Quảng đang dần được cụ thể hóa, khai thác một cách hiệu quả và đúng hướng.

Cô gái Chăm trong Lễ hội Katê tại Khánh Hòa.

Thúc đẩy liên kết vùng du lịch trọng điểm

Những năm gần đây, hành trình du lịch nối dài giữa “biển xanh” Khánh Hòa và “đại ngàn” Đắk Lắk đã trở thành xu hướng mới. Sự dịch chuyển đó thể hiện nhu cầu khám phá nhiều hơn của du khách, đồng thời tạo cơ hội hình thành các tour, tuyến liên vùng mang dấu ấn riêng của khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.

Du khách trải nghiệm làm đồ gốm khi tới thăm làng Thanh Hà.

Độc đáo làng gốm hơn 500 năm tuổi

Tại lễ trao giải thưởng Du lịch Việt Nam năm 2025 vừa qua, làng gốm Thanh Hà là đại diện của thành phố Đà Nẵng được vinh danh tại hạng mục “Điểm du lịch cộng đồng tốt nhất”.

Ông Lê Văn Nghĩa kiểm tra chất lượng sản phẩm rượu cần.

Bảo tồn và phát triển nghề truyền thống

Giữ được hương vị nồng say của rượu cần truyền thống sẽ mở ra cơ hội phát triển kinh tế cho bà con Cơ Tu. Đó là cách làm kinh tế hiệu quả của ông Lê Văn Nghĩa và một số hộ dân ở thôn Phú Túc, xã Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng.

Người dân và du khách nghe hát bài chòi ở Hội An.

Cân bằng giữa phát triển và gìn giữ ở Hội An

Sau khi mở rộng địa giới thành phố Đà Nẵng, Hội An (cũ) nay gồm ba phường: Hội An, Hội An Đông, Hội An Tây và một xã đảo Tân Hiệp (Cù Lao Chàm) tiếp tục giữ vai trò đặc biệt trong chiến lược phát triển du lịch-văn hóa của thành phố.

Thu gom lưới bẫy bắt chim yến trái phép. (Ảnh CTV)

Cần có giải pháp bảo vệ chim yến

Những năm gần đây, nạn săn bắt chim yến trái phép diễn ra tràn lan ở nhiều địa phương trên cả nước, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển bền vững của quần thể chim yến ở nước ta.

Đảo Lý Sơn, hạt nhân du lịch biển, đảo của tỉnh Quảng Ngãi.

Tìm hướng phát triển bền vững du lịch biển, đảo Quảng Ngãi

Du lịch biển, đảo Quảng Ngãi có nhiều tiềm năng trở thành trụ cột phát triển kinh tế- xã hội quan trọng. Tỉnh cần tạo ra sức mạnh tổng hợp, cân bằng lợi ích kinh tế-xã hội và môi trường để du lịch biển, đảo Quảng Ngãi phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và khẳng định vị thế trong khu vực.

Võ cổ truyền đã và đang được triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để phát triển một cách bài bản, bền vững

Bảo tồn và lan tỏa võ cổ truyền

Võ cổ truyền Bình Định không chỉ là một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mà còn là một hệ giá trị sống động, có khả năng thích ứng và phát triển trong thời đại mới. Trong bối cảnh đất nước hội nhập sâu rộng, văn hóa truyền thống không thể chỉ lưu giữ trong bảo tàng hay lễ hội mà phải được đưa vào đời sống, đến với thế hệ trẻ.

Hội thi Ẩm thực Yến sào Khánh Hòa.

Độc đáo Lễ hội Yến sào Khánh Hòa

Không chỉ thành kính tri ân, tưởng nhớ công đức lớn lao của thủy tổ, thánh mẫu, các vị tiền bối sáng lập, phát triển ngành nghề yến sào trong suốt 700 năm qua, Lễ hội Yến sào Khánh Hòa đã tạo nên một không gian văn hóa biển, đảo đa dạng và sinh động.

Bề mặt dải đá bằng phẳng, đoạn rộng nhất lên tới 50 mét.

Kỳ quan dưới đáy biển Gia Lai

Làng chài Nhơn Hải, phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp bình yên cùng cảnh sắc biển, trời hùng vĩ, mà còn được nhiều người say đắm bởi một kỳ quan độc đáo.

Phụ nữ Pa Kô làm món Đổi A-lỗq chuẩn bị cho ngày lễ Aza.

Món ăn độc đáo của người Pa Kô

Khi còn nhỏ, tôi biết đến món Đổi A-lỗq (cơm nếp ống tre) của người Pa Kô qua những lần theo bố về thăm quê nội ở thôn A Liêng, xã Tà Rụt (Quảng Trị) bên dòng Krông Klang. Hương vị đặc trưng của món ăn này vẫn in đậm trong ký ức sau những lần tôi dự lễ hội và thưởng thức cùng mọi người.

Công đoạn khoét rỗng mõ là quan trọng nhất

Giữ tiếng mõ làng Thủy Xuân

Giữa không gian thanh vắng ở tổ 11, phường Thủy Xuân, thành phố Huế, tiếng cốc cốc khi nhỏ khi to đưa con người về chốn tĩnh tại. Ở vùng đất Cố đô, người ta vẫn còn nhớ đến làng mõ Thủy Xuân.

Nghệ thuật trang trí cây nêu của người Co ở Quảng Ngãi là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Sắc mầu văn hóa dân tộc Co

Chỉ với khoảng 34 nghìn người cư trú chủ yếu ở phía tây tỉnh Quảng Ngãi, song cộng đồng người Co có một kho tàng văn hóa dân gian đặc sắc với kiến trúc nhà ở, truyện kể dân gian, nghệ thuật tạo hình, nghệ thuật diễn xướng, tri thức dân gian.

Đà Nẵng liên tiếp xúc tiến mở các đường bay thẳng từ thị trường khách du lịch Ấn Độ, các nước Trung Đông và CIS.

Mở rộng không gian đưa ngành du lịch bứt phá

Với những lợi thế sẵn có của thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam (trước đây), Đà Nẵng hiện nay thụ hưởng nhiều dư địa để đưa ngành du lịch bứt phá. Biết tận dụng tối đa cơ sở vật chất, tài nguyên du lịch, di sản văn hóa sẽ tạo động lực phát triển, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của thành phố.

Nghệ nhân Đạt Thị Nam (áo cam) truyền dạy kỹ thuật dệt hoa văn Chăm cổ cho phụ nữ Chăm.

Truyền giữ nghề dệt thổ cẩm Chăm

Nghệ nhân Đạt Thị Nam ở xã Ninh Phước (Khánh Hòa mới) được cộng đồng Chăm tôn vinh là điển hình tiêu biểu trong sưu tầm, phục hồi nhiều loại hoa văn cổ và tận tâm truyền dạy nghề dệt thổ cẩm cho phụ nữ các dân tộc khu vực miền trung - Tây Nguyên.

Nâng tầm giá trị sâm Ngọc Linh

Nâng tầm giá trị sâm Ngọc Linh

Từ cây thuốc trên dãy núi Ngọc Linh thuộc hai tỉnh Quảng Nam và Kon Tum, sau hơn 50 năm phát hiện, cây sâm Ngọc Linh nay được xem như "quốc bảo" của Việt Nam, góp phần thay đổi chất lượng cuộc sống của người dân.

Tháp Pô Klong Garai, phường Đô Vinh, thành phố Phan Rang - Tháp Chàm (Ninh Thuận), được Thủ tướng Chính phủ công nhận Di tích quốc gia đặc biệt tháng 12/2016.

Khai thác giá trị văn hóa Chăm để phát triển du lịch

Tỉnh Ninh Thuận có 80 di sản được lập hồ sơ và xếp hạng, trong đó Nghệ thuật làm gốm của người Chăm được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp; có 2 di tích được Thủ tướng Chính phủ công nhận Di tích quốc gia đặc biệt là tháp Hòa Lai và tháp Pô Klong Garai. Bên cạnh đó, còn có tháp Pô Rômê là di tích lịch sử, kiến trúc cấp quốc gia...

Nét hoang sơ ở mũi Vi Rồng.

Đánh thức huyền thoại hoang sơ

Bình Định có một nơi mà thiên nhiên còn nguyên vẹn với những vách đá sừng sững vươn ra biển như một con rồng khổng lồ, nơi mà mỗi con sóng vỗ vào bờ như mang theo một câu chuyện huyền thoại. Đó chính là mũi Vi Rồng, một trong những thắng cảnh ngoạn mục nhất của tỉnh.