“Cuộc chiến” bảo vệ đa dạng sinh học

Bộ trưởng Môi trường Colombia, Susana Muhamad, Chủ tịch Hội nghị lần thứ 16 Các bên tham gia Công ước Liên hợp quốc (LHQ) về đa dạng sinh học (COP16), thông báo các nước thành viên đã nhất trí đặt vấn đề chống tình trạng suy giảm đa dạng sinh học ngang hàng với tầm quan trọng của cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
“Cuộc chiến” bảo vệ đa dạng sinh học

Diễn ra từ ngày 21/10 đến 1/11/2024 tại thành phố Cali của Colombia, COP16 với chủ đề “Hòa bình với thiên nhiên” nhằm kêu gọi các nước hành động nhanh chóng và hỗ trợ tài chính nhằm đảo ngược sự tàn phá nghiêm trọng mà con người gây ra đối với đa dạng sinh học. Theo AP, COP16 đã thu hút sự tham gia kỷ lục với 23.000 đại biểu, khoảng 1.200 nhà báo cùng hàng nghìn nhà hoạt động môi trường.

Phát biểu ý kiến trước báo giới, Bộ trưởng Muhamad cho rằng, hội nghị đã đạt được mục tiêu ban đầu là nâng tầm vấn đề đa dạng sinh học và đặt điều này ngang hàng với vấn đề khí hậu. Bà cũng kêu gọi sự ủng hộ đối với Quỹ Khung đa dạng sinh học toàn cầu (GBFF), dành riêng để hỗ trợ đầu tư vào bảo tồn đa dạng sinh học toàn cầu và giúp mở rộng quy mô tài chính. Điều này tạo thuận lợi cho việc thực hiện Khung Đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh - Montreal (GBF), được thông qua tại COP15 diễn ra ở Canada năm 2022.

GBF đã đưa ra lộ trình đầy tham vọng để đạt được tầm nhìn toàn cầu về một thế giới sống hòa hợp với thiên nhiên vào năm 2050. Nội dung chính của GBF đặt ra 23 mục tiêu, nhằm ngăn chặn và đảo ngược tình trạng suy giảm đa dạng sinh học từ nay đến năm 2030, trong đó có việc khôi phục và bảo tồn ít nhất 30% diện tích đất và biển của hành tinh từ nay đến năm 2030, ngăn chặn nguy cơ tuyệt chủng đối với các loài động, thực vật do các hành động của con người gây ra. Trong số 23 chỉ tiêu mà GBF đề ra có việc khôi phục và bảo tồn ít nhất 30% diện tích đất và biển của hành tinh từ nay đến năm 2030 và ngăn chặn nguy cơ tuyệt chủng đối với các loài động, thực vật do các hành động của con người gây ra.

Cùng ngày, Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) thông báo cho biết, 7 nước gồm Áo, Đan Mạch, Pháp, Đức, New Zealand, Na Uy, Anh và chính quyền tỉnh Quebec của Canada đã cam kết tài trợ 163 triệu USD để tăng cường năng lực tài chính cho GBFF, nâng tổng số tiền đã cam kết cho quỹ lên khoảng 400 triệu USD. Ngoài 7 quốc gia trên, trước đó GBFF đã nhận được cam kết đóng góp của Canada, Nhật Bản, Luxembourg và Tây Ban Nha. Tỉnh Quebec là chính quyền địa phương đầu tiên tham gia đóng góp cho quỹ này.

Trước thềm Hội nghị COP16, LHQ đã công bố báo cáo trong đó phản ánh một thực tế đáng lo ngại khi chỉ có một số ít các quốc gia trên thế giới đã sẵn sàng cho cuộc chiến bảo vệ đa dạng sinh học. Theo đó, chưa đến 15% các quốc gia thành viên Công ước về Đa dạng Sinh học (CBD) đã nộp kế hoạch hành động cụ thể để đáp ứng các mục tiêu toàn cầu về bảo tồn thiên nhiên.

Hiện, tiến độ thực hiện các mục tiêu của GBFF diễn ra chậm chạp. Theo Thư ký điều hành CBD Astrid Schomaker, đến nay mới chỉ có 29 trong tổng số 196 quốc gia thành viên CBD đã đệ trình kế hoạch hoàn chỉnh bảo vệ thiên nhiên. Trong khi đó, 91 nước mới chỉ đệ trình “các mục tiêu quốc gia”, trong đó chỉ tập trung vào một số lĩnh vực nhất định mà không phản ánh toàn bộ chiến lược cho bảo vệ đa dạng sinh học.

Theo số liệu của LHQ, khoảng 25% các loài động vật và thực vật được đánh giá là đang bị đe dọa và khoảng 1 triệu loài đang phải đối mặt nguy cơ tuyệt chủng. Tại COP16, các bên tham gia CBD đã thông qua cơ chế giám sát và tài trợ để bảo đảm đạt được các mục tiêu của GBFF.

Cùng với tình trạng biến đổi khí hậu, sự suy giảm đa dạng sinh học đang đẩy hành tinh đến bờ vực không thể phục hồi. Báo cáo Sức sống Hành tinh 2024, được Quỹ quốc tế Bảo tồn thiên nhiên hoang dã (WWF) công bố trước thềm COP16, đã cảnh báo hệ sinh thái đang "lâm nguy", Trái đất đang tiến gần đến "điểm tới hạn", đe dọa nghiêm trọng đối với nhân loại. Điều này đòi hỏi một nỗ lực chung ở quy mô lớn trong 5 năm tới để giải quyết các cuộc khủng hoảng kép về khí hậu và thiên nhiên.

Có thể bạn quan tâm

Hải quân Mỹ bắt giữ một tàu ngầm chở ma túy tại Caribe. Ảnh: ABC NEWS

Ăn miếng trả miếng

Viện Hàng không dân dụng quốc gia (INAC) Venezuela thông báo “cấm cửa” một loạt hãng hàng không quốc tế, sau khi các hãng này dừng các chuyến bay đi và đến quốc gia Nam Mỹ.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Tiến trình không thể đảo ngược

Ngày 25/11, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres nhấn mạnh quyền thành lập nhà nước là quyền cơ bản của người Palestine, đồng thời nhắc lại lời kêu gọi chấm dứt tình trạng chiếm đóng bất hợp pháp lãnh thổ Palestine.

EUC công bố Hiệp ước Địa Trung Hải sau khi phê chuẩn ngày 20/11. Ảnh: EU NEWS

Tầm nhìn gắn kết Địa Trung Hải

Hiệp ước Địa Trung Hải ra đời vào thời điểm Liên minh châu ÂU (EU) và các nước láng giềng phía nam kỷ niệm 30 năm ngày thông qua Tuyên bố Barcelona về quan hệ đối tác, hòa bình và thịnh vượng chung.

Biếm họa: ARCADIO ESQUIVEL

Cuộc chiến toàn cầu

Ngày 18/11 vừa qua, Chương trình Lương thực thế giới của LHQ (WFP) cảnh báo, năm 2026, gần 320 triệu người có nguy cơ đối mặt nạn đói nghiêm trọng, tăng hơn gấp đôi so con số ghi nhận hồi năm 2019. Nếu không hành động khẩn cấp, cuộc khủng hoảng đói nghèo sẽ còn lan rộng ở cấp độ toàn cầu trong thời gian tới.

Biếm họa: LIU RUI

Lộ trình tươi sáng

Mỹ đang chuẩn bị trình Hội đồng Bảo an LHQ một dự thảo nghị quyết mới, trong đó đề xuất thành lập Lực lượng ổn định quốc tế (ISF), rút quân đội Israel khỏi Dải Gaza và hướng tới “lộ trình tươi sáng” về thành lập Nhà nước Palestine.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Cần biến cam kết thành hành động

Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30) đã chính thức khai mạc tại thành phố Belém của Brazil ngày 10/11 vừa qua, tập trung nỗ lực toàn cầu nhằm ngăn chặn tình trạng nóng lên của Trái đất.

Biếm họa: SONG CHEN

“Lằn ranh đỏ” với nhân loại

Trước thềm Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30), Tổng Thư ký LHQ nhắc lại: Giới hạn Trái đất nóng lên ở mức 1,5 độ C vẫn là “lằn ranh đỏ” đối với nhân loại.

Biếm họa: PARESH NATH

Lối thoát khó tìm

Chính phủ liên bang Mỹ đã bước qua ngày đóng cửa thứ 35 liên tiếp, vốn được xem kỷ lục dài nhất trong lịch sử được ghi nhận trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump, khi hai đảng Cộng hòa và Dân chủ tiếp tục đổ lỗi cho nhau về tình trạng bế tắc tại Quốc hội liên quan gói ngân sách tài trợ cho chính phủ liên bang.

Biếm họa: PARESH NATH

Khẳng định chủ quyền số

Bốn quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU), gồm Pháp, Đức, Italy và Hà Lan, đưa ra sáng kiến mang tên “Digital Commons” (tạm dịch là “Tài sản chung kỹ thuật số”) nhằm phát triển các công nghệ “thuần châu Âu”.

Biếm họa: MEDDY

Nguy cơ chệch hướng

Liên hợp quốc (LHQ) vừa cảnh báo, các quốc gia có thể chỉ cắt giảm được khoảng 10% lượng khí thải theo như cam kết cho đến năm 2035, quá ít để đáp ứng các mục tiêu khí hậu, chủ yếu do tiến độ chậm chạp trong việc biến các cam kết thành hành động thực tiễn.

Nhiều đối tượng lừa đảo bị bắt giữ tại KK Park. Ảnh: CNN

Vấn đề cấp bách của khu vực

Các quốc gia tại khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Campuchia, Thái Lan và Myanmar đang phối hợp hành động trong nỗ lực trấn áp các tổ chức lừa đảo qua mạng. Với nhiều thủ đoạn tinh vi, các trung tâm lừa đảo quy mô lớn đã khiến hàng chục nghìn nạn nhân sập bẫy và rất nhiều người bị cưỡng bức lao động.

Biếm họa: GUFFO

Vai trò đầu tàu

Ủy ban châu Âu (EC) mới công bố chiến lược quốc tế về khí hậu và năng lượng, với mục tiêu củng cố vai trò đầu tàu của “lục địa già” trên thị trường toàn cầu. Thông qua chiến lược này, Liên minh châu Âu (EU) cũng muốn khẳng định vị thế dẫn dắt quá trình chuyển đổi xanh, ứng phó biến đổi khí hậu và an ninh năng lượng.

Xây dựng lại Gaza cần nhiều nguồn lực và sự giúp sức của cộng đồng quốc tế. Ảnh: REUTERS

Thách thức về tái thiết

Ngày 14/10, các quan chức của Liên hợp quốc (LHQ) cùng các tổ chức nhân đạo quốc tế nhấn mạnh công cuộc tái thiết Dải Gaza vẫn còn nhiều thách thức chờ đợi ở phía trước. Việc mở rộng viện trợ cũng như đáp ứng nhu cầu nhân đạo cấp bách cho người dân ở dải đất này là những nhiệm vụ khó khăn nhất.

Biếm họa: ADÁN LGLESIAS TOLEDO

Căng thẳng vì mục tiêu của NATO

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đưa ra ý tưởng gây tranh cãi, khi đề xuất “trục xuất” Tây Ban Nha khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, vì Tây Ban Nha phản đối mục tiêu ngân sách quốc phòng mới của liên minh quân sự. Tuyên bố của ông Trump đẩy căng thẳng suốt nhiều tháng qua giữa hai thành viên NATO lên đỉnh điểm.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Tín hiệu tích cực

Tròn hai năm cuộc xung đột giữa Isreal và phong trào Hamas diễn ra (ngày 7/10/2023), để lại vết thương sâu sắc cho cả hai bên.

Biếm họa: JEHAD AWRTANI

Thế khó của Chính phủ Mỹ

Chính phủ Mỹ đã chính thức đóng cửa ngày 1/10 sau khi Quốc hội và Tổng thống Donald Trump không đạt được thỏa thuận ngân sách, do bất đồng về nguồn tài trợ chăm sóc y tế. Ước tính thiệt hại sẽ lên đến hàng tỷ USD nếu thời gian đóng cửa kéo dài.

Biếm họa: SHERIF ARAFA

Mục tiêu toàn cầu về AI an toàn

Có lợi ích to lớn, song trí tuệ nhân tạo (AI) cũng gây rủi ro nghiêm trọng nếu không được kiểm soát. Trước sự bùng nổ các công cụ AI, thế giới vẫn chưa thống nhất được cách thức để quản lý hiệu quả.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Bước đi không thể đảo ngược

Làn sóng công nhận Nhà nước Palestine đang ngày càng dâng cao, phản ánh nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong thúc đẩy hòa bình Trung Đông và giải pháp hai nhà nước.

Thượng viện Argentina bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Milei đối với ATN. Ảnh: BUENOSAIRES HERALD

Sức ép lớn với Chính phủ Argentina

Thượng viện Argentina vừa bỏ phiếu bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Javier Milei đối với đạo luật phân bổ tự động Quỹ Kho bạc quốc gia (ATN) cho các tỉnh. Hạ viện cũng đã bác bỏ quyền phủ quyết của ông Milei đối với hai đạo luật khác.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Đe dọa triển vọng hòa bình

Hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp Liên đoàn Arab (AL) và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) vừa kết thúc tại Doha (Qatar), với tuyên bố chung lên án Israel, bác bỏ việc tái định cư người Palestine và kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ tái thiết Dải Gaza.

Biếm họa: AGUS WIDODO

Giải pháp khả thi nhất

Đại hội đồng LHQ đã thông qua nghị quyết thúc đẩy giải quyết vấn đề Palestine và thực hiện “giải pháp hai nhà nước”, được coi là giải pháp khả thi nhất bảo đảm hòa bình Trung Đông.

Những người trên 75 tuổi tại Nhật Bản sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn. Ảnh: GETTY IMAGES

Thách thức từ “làn sóng bạc”

Biện pháp hỗ trợ đặc biệt về y tế cho người cao tuổi tại Nhật Bản kéo dài ba năm qua sẽ chấm dứt cuối tháng 9 này. Như vậy, hơn ba triệu người trên 75 tuổi sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn, gây áp lực lớn đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe của “đất nước mặt trời mọc”.

Các ứng cử viên Chủ tịch LDP cầm quyền tại cuộc tranh luận công khai gần đây. Ảnh: YOMIURI SHIMBUN

Thách thức ở phía trước

Ngày 9/9 vừa qua, ban bầu cử của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền của Nhật Bản thông báo sẽ tổ chức cuộc bầu chọn lãnh đạo mới của đảng này vào ngày 4/10 tới nhằm tìm người kế nhiệm Thủ tướng Shigeru Ishiba - người vừa thông báo từ chức Chủ tịch LDP.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Hệ lụy khó lường

Tình hình tại Yemen đang có những diễn biến đáng lo ngại, sau khi lực lượng Houthi đột kích các văn phòng LHQ tại Yemen, bắt giữ nhiều nhân viên. Trong khi đó, xung đột giữa quân đội Israel và Houthi cũng đang leo thang, có nguy cơ biến thành một điểm nóng địa-chính trị mới ở khu vực.

Biếm họa: AHMAD RAHMA

Mối đe dọa vẫn hiện hữu

Các quan chức Liên hợp quốc (LHQ) vừa cảnh báo mối đe dọa từ các nhóm cực đoan, khủng bố vẫn hiện hữu, với các hoạt động phức tạp, đa dạng ở nhiều nơi trên thế giới, từ Trung Đông, châu Phi đến Nam Á. Để ứng phó có hiệu quả trước nguy cơ khủng bố trỗi dậy, cộng đồng quốc tế cần duy trì và tăng cường hợp tác liên tục và bền vững.