Chứng tích một ngôi mộ giả của Vua Quang Trung

Hoàng đế Quang Trung Nguyễn Huệ tạ thế đột ngột ngày 29/7 năm Nhâm Tý (1792), sau 5 năm trên vương vị.
Tượng Vua Quang Trung tại di tích Gò Đống Đa (Hà Nội). Ảnh: HẢI NAM
Tượng Vua Quang Trung tại di tích Gò Đống Đa (Hà Nội). Ảnh: HẢI NAM

Thời đó, thế nước đang lên, uy vũ của Vua gắn liền với chiến công Xuân Kỷ Dậu 1789 làm nước ngoài kiêng nể, cho nên mối giao hòa giữa nước ta với các nước láng giềng ổn thỏa. Triều thần đã tôn Nguyễn Quang Toản lên ngôi kế vị theo ý Quang Trung, biết phép tắc ngoại giao là vua mới phải cử sứ thần sang nhà Thanh báo tang và chắc chắn Vua Thanh cử sứ bộ sang ta làm lễ viếng.

Không muốn để sứ nước ngoài đi dọc đất nước vào tận kinh đô Phú Xuân, có khác nào mở cửa cho họ vào do thám đường đi lối lại, địa hình sông núi… nên làm mộ giả ở ngay ngoại thành Hà Nội để sứ thần đến viếng. Quang Toản viết biểu báo tang, sai sứ sang Thanh. Sách “Hoàng Lê nhất thống chí” cho hay tờ biểu có đoạn: “Vâng lời dặn lại của vua cha, sau khi chết, không đưa thi hài về quê hương, mà chôn cất ở làng Linh Đường phía ngoài kinh thành để tỏ lòng mến nhớ cửa khuyết”. Sách này viết tiếp: “Vua Thanh khen ngợi, tức thì sai sứ thần sang làm lễ tế. Quang Toản bèn làm ngôi mộ giả ở làng Linh Đường để nhận lễ thăm viếng của nhà Thanh… Vua Thanh lại ban tặng một bài thơ, bảo khắc vào đá, dựng bên trái mộ Vua Quang Trung để làm nổi rõ sự vinh hiển”.

Tuy chỉ là mộ giả, nhưng đó là một chứng tích có ý nghĩa về thời đại Tây Sơn rực rỡ trong lịch sử nước ta. Nhất là do triều Nguyễn sau đó có mục đích tiêu diệt tất cả những ai có liên quan đến Tây Sơn, xóa hết dấu tích của thời đại Tây Sơn, nên nay tìm thấy thêm một di tích nào về Quang Trung cũng là rất có ý nghĩa. Nhiều nhà nghiên cứu đã bỏ công phu tìm kiếm dấu vết ngôi mộ đó ở Linh Đường, nhưng vẫn không dò ra manh mối.

May thay, gần đây phát hiện gia phả họ Nguyễn ở Linh Đường (Thanh Trì, Hà Nội), chúng ta đã có lời chỉ dẫn. Theo gia phả, dòng họ này nổi tiếng kinh kỳ từ đời cụ Nguyễn Đình Tư, đỗ Văn chức nội đình (tương đương tiến sĩ), thầy dạy cả chúa Trịnh Doanh và Vua Lê Ý Tông, được phong đến tước Nam quận công. Con cháu đời sau nhiều người học hành thành đạt, làm quan văn, quan võ thời Lê-Trịnh. Khi Quang Trung lập triều Tây Sơn, một số cháu nội cụ quận công ra làm quan phụng sự triều đại mới này. Cho nên gia phả chép về sự kiện lễ viếng Quang Trung ở Linh Đường là dễ hiểu và có thể tin cậy.

Điều thú vị là chính khuôn viên nhà thờ dòng họ này, theo gia phả, là đất được chọn để xây mộ giả Quang Trung. Sau có lẽ nhằm tránh quan quân nhà Nguyễn tìm ra để phá, người nhà xây trùm lên mộ một điện thờ, nối với nhà thờ đã có, như một hậu cung. Ngôi nhà thờ đã bị phá hủy trong kháng chiến chống Pháp, nhưng những bộ phận kiến trúc bằng đá vẫn còn.

Có thể bạn quan tâm

Làm bánh trôi cúng Tết. Ảnh: VĂN THÀNH CHƯƠNG

Người ở Sín Thầu

Đã có một thời, từng toán “phượt thủ” kéo nhau rùng rùng đi khắp hang cùng ngõ hẻm ở Việt Nam.

Một góc triển lãm.

Ba năm theo dấu chuyển động

Triển lãm "Tới Bến?" khai mạc tại Long Biên Art Space (Hà Nội) đánh dấu chặng cuối hành trình ba năm nghiên cứu nghệ thuật về "Chuyển động" của Tháng Thực hành Nghệ thuật - MAP.

Những con đường trăm năm

Trong những ngày đầu của tháng cuối năm, một loạt sự kiện văn nghệ và truyền thông rất đáng chú ý đều thú vị xoay quanh những chủ đề hướng tới “trăm năm tuổi” sắp hoặc đã chạm đến, vượt qua.

Nhà sưu tập Nguyễn Hữu Hoàng (bên phải), trao tặng tác phẩm “Không tên” của họa sĩ Phạm Lực cho Bảo tàng Mỹ thuật Huế.

Thêm tác phẩm làm giàu cho địa chỉ văn hóa

Cùng các tác phẩm sưu tập, 2025 được xem là năm hữu duyên với Bảo tàng Mỹ thuật Huế khi có một số tác phẩm trở về bằng con đường trao tặng. Người tặng muốn gửi gắm “đứa con tinh thần” đến với một địa chỉ uy tín, còn bảo tàng sẽ là nơi vừa lưu giữ, vừa mở cửa kể chuyện để lan tỏa giá trị, tinh thần tác phẩm đến người thưởng lãm.

Ra mắt MV "Việt Nam tinh hoa"

Video âm nhạc “Việt Nam tinh hoa” - ca khúc chủ đề của Giải thưởng Tinh hoa Việt vừa ra mắt người yêu nghệ thuật.

Tình ca mùa lá vàng

Tình ca mùa lá vàng

Hà Nội từ lâu đã trở thành nguồn cảm hứng cho bao văn nghệ sĩ. Con phố bóng cây, Hồ Gươm mây trời, hoa sữa ngạt ngào ngạt, hương cốm làng Vòng man mác… Mới đây, bạn đọc có thêm cơ hội đồng hành cùng những xúc cảm ấy qua tập sách “Thu Hà Nội” được NXB Hội Nhà văn ấn hành, Chi hội 1 - Hội Nhà văn Hà Nội tổ chức biên soạn.

Một số tác phẩm của nhiếp ảnh gia Andy Soloman được trưng bày tại triển lãm Tiếp nối: Việt Nam.

Chưa khép lại hành trình nhiếp ảnh 30 năm

Từ những bức ảnh đen trắng những năm 1990 đến những chân dung màu chụp lại hôm nay, Soloman mở ra cuộc đối thoại giữa quá khứ và hiện tại, giữa con người và thời gian để thấy Việt Nam tuy đổi thay, nhưng những giá trị nhân văn cốt lõi vẫn vẹn nguyên.

Ảnh: SONG ANH

Mãn đình hồng trước hiên nhà cũ

Đông đã về thật rồi. Những luồng gió len lỏi qua triền đồi, khẽ lùa vào mái tóc, mang theo một mùi ẩm ướt, ngai ngái của đất trời trước khi chạm lạnh.

Giao lưu về "Tháp đồng cảm Tokyo"

Giao lưu về "Tháp đồng cảm Tokyo"

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan, nhà văn đoạt Giải Akutagawa lần thứ 170 đã có buổi giao lưu ra mắt cuốn "Tháp đồng cảm Tokyo" (NXB Văn học) cùng độc giả Việt Nam.

Minh họa: NGUYỄN MINH

Hương sắc muộn mùa

“Anh lại phải vào Tây Nguyên vì dự án trong ấy đang phát sinh một số vấn đề”. Khang vừa nhét mấy bộ quần áo vào va-li vừa nói như thanh minh.

Ảnh: KHIẾU MINH

Điểm nhấn và trách nhiệm

Cuối tháng 11, một loạt sự kiện văn nghệ đồng loạt khai mạc. Phải kể đầu tiên là triển lãm “Hội họa, điêu khắc Đinh Phong”, sẽ kéo dài đến 14/12 tại Nhà triển lãm Art Space Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam.

Những “gương mặt” biết kể chuyện

Những “gương mặt” biết kể chuyện

Đọc “86 gương mặt văn nghệ sĩ” của Phùng Văn Khai, ta không chỉ gặp người khác, mà đồng thời soi thấy chính mình, trong những câu hỏi về nghề nghiệp, về lý tưởng, về sự ngắn ngủi của đời người và sức bền của những giá trị tinh thần.

Trò chơi dân gian giúp trẻ được trải nghiệm sinh hoạt nhóm, tập thể và bồi bổ cho tâm hồn những xúc cảm nhân văn.

Lấy trò chơi dân gian nuôi tâm hồn học sinh

Trò chơi dân gian không chỉ tạo niềm vui mà còn là nơi lưu giữ tri thức dân gian, nhân cách cộng đồng và hồn cốt Việt trong từng động tác, lời ca. Việc đưa trò chơi dân gian phổ biến ở học đường còn là một cách giáo dục văn hóa, bồi dưỡng tình yêu dân tộc, nhân ái và sáng tạo trong thế hệ trẻ.

Đôn Ki-hô-tê, cát và đêm

Dãy nhà san sát, lởm chởm bên mép nước. Lòng sông mở ra rộng thênh thang, phẳng lặng đến mức tưởng như có thể bước qua mà không ướt chân. Sông Hồng luôn biết cách khởi đầu theo một kiểu khác, không còi xe, không những đoàn thuyền ngược xuôi, chỉ còn thứ im lặng lơ lửng như cơn ngủ chuẩn bị vào giấc.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ra sách mới

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ra sách mới

NXB Trẻ vừa phát hành truyện dài mới nhất của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh mang tên “Cô bé hàng xóm và bốn viên kẹo”. Chọn bối cảnh Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh những năm 1980, truyện kể về dân nhập cư, những người nghèo sống ở đô thị hoa lệ, về tình làng nghĩa xóm và bao điều đẹp đẽ giờ đây chỉ còn trong ký ức.

Viết sâu về sự tử tế, chân thành

Viết sâu về sự tử tế, chân thành

“Từng gắn bó, từng yêu thương” là tập truyện ngắn mới nhất của tác giả Trần Duy Thành, do NXB Dân trí phát hành. Tập sách có 22 truyện ngắn, được tác giả kể bằng cái nhìn rộng mở, bút lực dồi dào của một cây bút thích trải nghiệm cuộc sống, khám phá nội tâm con người.

Vở "Đêm trăng đầm Hạ" của Nhà hát Kịch Hà Nội tham dự liên hoan.

Nhu cầu lớn qua liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm

Cuộc trình diễn, tương tác, giao lưu nghệ thuật giữa gần 1.000 nghệ sĩ các loại hình sân khấu trong nước và các nghệ sĩ nước ngoài cùng mối quan tâm của khán giả cho thấy nhiều điều. Đó là nhu cầu thưởng thức, nhu cầu đổi mới, nhu cầu sáng tạo để tồn tại và phát triển sân khấu. Đó đều là những nguyện vọng cần đáp ứng ngay…

Nghệ thuật đối thoại cùng khoa học

Từ ngày 2/12/2025 đến 28/2/2026, Quỹ VinFuture phối hợp Trung tâm Nghệ thuật Đương đại Vincom (VCCA) giới thiệu triển lãm “TỎA V - Điểm chạm Khoa học” (THE FOLIAGE V - The Touch of Science), sự kiện nghệ thuật trọng tâm của Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2025.

Không gian trong chiếc xe "Sách trên mây".

"Sách trên mây" - Nung nấu từ vấp ngã

“Người lái xe” như anh chỉ cần làm một sứ mệnh nhỏ là lái xe, đưa những quyển sách đến tay những người cần, gieo một hạt mầm nhỏ và đợi chờ ngày những hạt mầm đó sẽ trở nên xanh hơn...

Bữa cơm mùa gặt.

Nhớ cơm mới ngày mùa

Những chiều nắng rựng lên vài cơn the thắt. Ba ngồi chỗ hiên tay đong đưa ca nước chè, ngó lên phía cây cam trước sân.

Giới thiệu sản phẩm tại lễ hội cà-phê Tây Nguyên. Ảnh: HẢI NAM

Cà-phê Đắk Lắk trước kỳ vọng di sản

Nhìn nhận văn hóa cà-phê từ góc nhìn “di sản sống”, Đắk Lắk đang bảo vệ, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển bền vững. Di sản cà-phê ở Đắk Lắk vì thế không chỉ là tri thức sản xuất, mà là nền tảng cho mô hình kinh tế sinh thái - văn hóa.

Ngẫm những vấn đề thời đại để soi chiếu đến hôm nay

Ngẫm những vấn đề thời đại để soi chiếu đến hôm nay

Tiểu thuyết “Cuộc phân tranh” của nhà văn Thiên Sơn do công ty Tao Đàn và NXB Văn học ấn hành gây được chú ý với việc tái dựng bức tranh toàn cảnh về lịch sử hiện đại và những màn đối thoại, đấu trí cam go giữa các nhân vật lịch sử trong hoàn cảnh nước ta những năm mới giành được độc lập và bước vào cuộc trường kỳ kháng chiến.