Văn bản nhằm triển khai Công điện số 80/CĐ-TTg ngày 01/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh triển khai phương án xử lý tài sản sau sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp; đồng thời thực hiện yêu cầu của Ban Nội chính Trung ương về việc giao Đảng ủy các Bộ, ngành chỉ đạo cơ quan chức năng khẩn trương rà soát, xử lý nhà, đất là tài sản công, bảo đảm khai thác hiệu quả, tránh lãng phí. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã tổ chức các đoàn công tác liên ngành làm việc trực tiếp với địa phương để nắm bắt tình hình triển khai thực tế.
Theo đánh giá của Bộ Tài chính qua các buổi làm việc, nhiều địa phương đã xây dựng phương án sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản và bắt đầu tổ chức thực hiện, đồng thời kiện toàn tổ chức quản lý, kinh doanh nhà ở và trung tâm phát triển quỹ đất để tiếp nhận, khai thác cơ sở nhà, đất dôi dư.
Tuy nhiên, vẫn còn không ít địa phương chưa triển khai đầy đủ, toàn diện; chưa xây dựng phương án chi tiết; tiến độ xử lý tài sản còn chậm; việc điều hòa tài sản giữa địa phương và cơ quan trung ương trên địa bàn còn nhiều hạn chế.
Nguyên nhân chủ yếu do thiếu văn bản hướng dẫn từ các bộ quản lý ngành, công tác lãnh đạo, chỉ đạo tại địa phương chưa quyết liệt, phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị còn lỏng lẻo.
Để đẩy nhanh tiến độ xử lý tài sản công trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính, Bộ Tài chính hướng dẫn một số nội dung bổ sung. Cụ thể, trường hợp phương án sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện có thay đổi về hình thức hoặc nội dung để phù hợp quy định mới hoặc yêu cầu thực tế thì chỉ cần báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định xử lý theo pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, không phải điều chỉnh lại phương án hay thực hiện thủ tục lập, kiểm tra hiện trạng, tổng hợp, phê duyệt theo Nghị định số 03/2025/NĐ-CP ngày 1/1/2025.
Thứ hai, chậm nhất đến ngày 30/6/2025, các cơ quan hành chính thuộc đơn vị hành chính cấp huyện phải hoàn thành việc bàn giao trụ sở, tài sản công cùng hồ sơ, tài liệu liên quan cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền để không gây gián đoạn quản lý, thất thoát tài sản, ảnh hưởng đến cung cấp dịch vụ công.
Bộ Tài chính cũng nêu rõ, từ ngày 1/7/2025, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mới sau sáp nhập, hợp nhất sẽ kế thừa toàn bộ quyền hạn và trách nhiệm của các tỉnh, thành trước khi hợp nhất.
Đối với các cơ sở nhà, đất giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà ở hoặc tổ chức phát triển quỹ đất địa phương quản lý, cơ quan tham mưu có trách nhiệm báo cáo UBND cấp tỉnh quyết định phương án khai thác, xử lý theo quy định, tránh bỏ trống, lãng phí.
Thứ ba, việc chuyển đổi công năng sử dụng tài sản công, kể cả chuyển đổi công năng trụ sở làm việc, cơ sở sự nghiệp sang mục đích tài sản kết cấu hạ tầng, thực hiện theo Điều 13 Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 hoặc các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế nếu có. Việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và các quy hoạch liên quan khi chuyển đổi công năng cũng phải tuân thủ pháp luật có liên quan và hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng và các bộ quản lý chuyên ngành.
Thứ tư, các địa phương cần kịp thời quán triệt, triển khai các văn bản quy phạm pháp luật mới về phân cấp, phân định thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài sản công và quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành.
Ngoài ra, trong trường hợp hai bên đã thống nhất việc hoán đổi, điều chuyển trụ sở, cơ sở sự nghiệp để phục vụ yêu cầu sắp xếp đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền hai cấp, có thể tạm thời bàn giao, tiếp nhận để đưa vào sử dụng ngay, đồng thời hoàn tất thủ tục điều chuyển trong vòng 30 ngày kể từ ngày tạm bàn giao. Địa phương cũng có trách nhiệm tiếp nhận cơ sở nhà, đất do các bộ, cơ quan trung ương thu hồi và chuyển giao, để bảo quản, khai thác và xử lý đúng thời hạn theo quy định.
Bộ Tài chính cũng yêu cầu địa phương cần phản ánh kịp thời những khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp cụ thể gửi Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan để xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền giải quyết.
