"Bên Lăng Bác Hồ" - hồi ức và niềm vinh dự của nhạc sĩ Dân Huyền

Nhạc sĩ Dân Huyền đã góp phần làm phong phú kho tàng âm nhạc dân tộc bằng những ca khúc đậm chất dân ca. Trong số đó, bài hát “Bên Lăng Bác Hồ” là một dấu ấn sâu đậm ở hoàn cảnh sáng tác và mối nhân duyên đặc biệt giữa tác giả và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Gần 90 tuổi, nhạc sĩ Dân Huyền vẫn miệt mài với sự nghiệp sáng tác âm nhạc.
Gần 90 tuổi, nhạc sĩ Dân Huyền vẫn miệt mài với sự nghiệp sáng tác âm nhạc.

Sinh năm 1938 tại Nghệ An, nhạc sĩ Dân Huyền từng có cơ duyên lớn trong đời được trực tiếp gặp Bác Hồ. Đó là vào ngày 19/12/1963, khi ông mới 25 tuổi, đang là cán bộ tuyên huấn của Nhà máy Ô-tô 1/5, nơi nổi bật với phong trào thi đua “Ham học, ham làm”.

“Hôm đó, Bác đến thăm nhà máy, tôi đứng trong hàng ngũ cán bộ đón tiếp. Khi Bác tiến đến bắt tay, tôi xúc động không nói nên lời. Bác hỏi thăm gia đình, rồi hỏi quê quán. Biết tôi cùng quê Nghệ An, Bác ồ lên một tiếng thân mật rồi nói: “Đồng hương rồi, cháu cố gắng nhé”, nhạc sĩ Dân Huyền bồi hồi nhớ lại.

Câu nói ấm áp ấy cùng hình ảnh giản dị, ân cần của Bác đã khắc sâu vào tâm khảm, trở thành động lực lớn lao thôi thúc ông không ngừng nỗ lực cống hiến trong suốt cuộc đời mình. Đến nay, ông vẫn lưu giữ tấm ảnh chụp Bác Hồ đang nói chuyện với cán bộ, công nhân viên Nhà máy Ô-tô 1/5, và chính ông cũng xuất hiện trong khung hình ấy - một minh chứng sống động cho cuộc gặp gỡ đầy thiêng liêng.

11 năm sau, vào tháng 10/1974, nhạc sĩ Dân Huyền có dịp cùng đoàn văn nghệ sĩ Đài Tiếng nói Việt Nam đến thăm công trường xây dựng Lăng Bác. Không khí làm việc hết sức khẩn trương của công nhân, khối hình Lăng Bác dần hình thành đã mang lại nhiều cảm xúc cho những người được chứng kiến.

Tôi hình dung ra những đoàn người già-trẻ, gái-trai nối nhau về đây viếng Bác, nhất là đồng bào miền nam sau ngày thống nhất. Suy nghĩ ấy theo tôi suốt, làm sao để tìm ra một giai điệu đẹp thể hiện cho được tình cảm của đồng bào cả nước nói chung và bà con miền nam nói riêng đối với Bác Hồ kính yêu.

Nhạc sĩ Dân Huyền

“Tôi hình dung ra những đoàn người già-trẻ, gái-trai nối nhau về đây viếng Bác, nhất là đồng bào miền nam sau ngày thống nhất. Suy nghĩ ấy theo tôi suốt, làm sao để tìm ra một giai điệu đẹp thể hiện cho được tình cảm của đồng bào cả nước nói chung và bà con miền nam nói riêng đối với Bác Hồ kính yêu”, ông chia sẻ.

Câu nói “Miền nam trong trái tim tôi” của Bác, cùng hai câu thơ của nhà thơ Tố Hữu: “Bác nhớ miền nam nỗi nhớ nhà. Miền nam mong Bác nỗi mong Cha” đã gợi cho ông một giai điệu mang phong cách dân ca Nam Bộ. Và Bài hát “Bên Lăng Bác Hồ” được hoàn thành chỉ sau đó một tuần với những ca từ mở đầu đầy xúc động: “Niềm ao ước bấy lâu nay đã thỏa nỗi chờ mong. Trời Ba Đình xanh trong tỏa hương sắc sen hồng. Về thăm Bác hôm nay bao niềm thương xao xuyến trong lòng. Xin kính dâng Người nghĩa tình sâu nặng của núi sông…”.

Tối 19/5/1975, bài hát được phát sóng lần đầu tiên trên Đài Tiếng nói Việt Nam, do nghệ sĩ Kiều Hưng thể hiện, nhanh chóng được công chúng đón nhận và lan tỏa. Đặc biệt, trong ngày khánh thành Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (29/8/1975), “Bên Lăng Bác Hồ” đã được chọn là một trong những ca khúc chính thức vang lên tại buổi lễ trọng đại.

Nhạc sĩ Dân Huyền cũng là một trong những người đầu tiên vinh dự được vào Lăng viếng Bác trong ngày lịch sử ấy. Và ông càng vui hơn khi biết rằng tác phẩm của mình là bài hát đầu tiên viết về Lăng Bác.

“Bên Lăng Bác Hồ” mang giai điệu tha thiết, xúc động với tiết tấu thong thả. Âm hưởng dân ca Nam Bộ kết hợp cùng chiều sâu tâm tình tạo nên một bản nhạc trang nghiêm, tôn kính mà vẫn dung dị, ngọt ngào. Ca khúc không chỉ đơn thuần là một bài hát, mà còn là tiếng lòng của hàng triệu trái tim Việt Nam hướng về Người. Nghe tác phẩm, người ta không chỉ cảm nhận được sự kính yêu dâng trào, mà còn thấy được sự biết ơn sâu sắc với vị lãnh tụ đã hiến dâng cả cuộc đời cho dân tộc.

Từ khi ra đời đến nay, bài hát “Bên Lăng Bác Hồ” vẫn thường xuyên được phát tại Khu di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhiều thế hệ nghệ sĩ như các NSND Thu Hiền, Thanh Hoa, NSƯT Hồng Liên, ca sĩ Trọng Tấn… đã thể hiện ca khúc với tấm lòng thành kính dâng lên Người.

Không chỉ sáng tác “Bên Lăng Bác Hồ”, nhạc sĩ Dân Huyền còn có nhiều tác phẩm viết về Bác Hồ sâu lắng và giàu cảm xúc khác, như: “Bác để tình thương cho chúng con”, “Người đảng viên số một”, “Khóm trúc Bác Hồ”, “Nhớ hội Làng Sen”… Mỗi bài hát thể hiện những lát cắt khác nhau về tình cảm của ông đối với đạo đức và phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Hơn 50 năm đã trôi qua kể từ khi “Bên Lăng Bác Hồ” ra đời, mỗi lần đi qua quảng trường Ba Đình, qua Lăng Bác, những giai điệu thiết tha của bài hát vang lên vẫn khiến cho nhiều người cảm động nhớ đến Người. Như một tư liệu lịch sử bằng âm nhạc, những giai điệu, ca từ của bài hát sẽ mãi đi cùng năm tháng như tình cảm sâu sắc của người dân Việt Nam dành cho vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc.

Có thể bạn quan tâm

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Theo thông tin từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation) tại Việt Nam, Liên hoan phim Nhật Bản 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/12/2025 đến 25/1/2026 tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Bìa tác phẩm "Huyền thoại thổ thần".

"Huyền thoại thổ thần" - dấu ấn mới của văn học fantasy Việt Nam

Công ty Cổ phần Sách điện tử Waka phối hợp Appota vừa giới thiệu tới bạn đọc tiểu thuyết "Huyền thoại thổ thần" của tác giả Nguyễn Thái Duy. Đây là một trong những dự án fantasy hiếm hoi của văn học Việt được xây dựng như một "vũ trụ" độc lập, kết hợp thần thoại, thổ dân và công nghệ ở quy mô lớn.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phát động Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024. (Ảnh: QUỲNH NGUYỄN)

Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu”

Sau quá trình xét duyệt hồ sơ với nhiều tiêu chí rất cao, ngày 4/12, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công bố 72 thành phố của 46 quốc gia được công nhận là thành viên Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, trong đó có Thủ đô Hà Nội của Việt Nam.

Rie Qudan ký tặng sách cho độc giả Hà Nội.

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan: AI và hành trình sáng tác văn học

Rie Qudan là một trong những tác giả trẻ của Nhật Bản sử dụng AI trong công việc sáng tác của mình. Với cô, AI có nhiều tác dụng hữu ích trong nhiều công đoạn của người viết văn, nhưng không thể nào thay thế được khát vọng viết, cảm xúc và những rung động từ trái tim con người.

Hà Trịnh tổ chức liveshow cá nhân vào ngày 15/12.

Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

Hà Trịnh từng gây ấn tượng với MV "Tình ca" và album "Nghìn trùng xa cách" gồm 9 sáng tác của Phạm Duy với phần phối của Nguyễn Hữu Vượng. Tuy nhiên phải đến thời điểm này cô mới có điều kiện tổ chức đêm nhạc riêng cùng ban nhạc Màu Nước.

Phía trước chùa Chuông.

Khám phá “Phố Hiến đệ nhất danh thắng” chùa Chuông

Là một trong 17 di tích trọng điểm của Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên), chùa Chuông nằm tại khu phố Nhân Dục, phường Hiến Nam trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách yêu di sản. Ngôi chùa cổ với kiến trúc đặc sắc trong đó hình tượng quả chuông màu vàng gắn trên mái ngói tạo nên dấu ấn riêng.