Hãy nhìn vào năng lực
Nhiều người bị khiếm thị bẩm sinh, từ khi chào đời chưa bao giờ nhìn thấy ánh sáng. Lại có người do tai nạn, bệnh tật, bị cướp đi đôi mắt sáng, sống trong cảnh bóng tối. Nhưng không vì thế mà họ chịu khuất phục trước cuộc sống nghiệt ngã và tự khẳng định bản thân mình.
Lê Hương Giang, một cô sinh viên khiếm thị, khoa Tâm lý - Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội vừa là người dẫn chương trình Cuộc sống vẫn tươi đẹp VTV4, vừa là phóng viên sản xuất tin, bài của hai chương trình Sức khỏe và An toàn thực phẩm của Đài tiếng nói Việt Nam. Cô sinh ra khi một bên mắt không nhìn thấy, mắt còn lại thị lực chỉ có 1/10, nhưng khi học lớp 6 thì bệnh thoái hóa võng mạc đã khiến Giang mất đi khả năng nhìn thấy hoàn toàn. Đến nay cũng hơn 10 năm, thay vì đau buồn về đôi mắt không thể cứu vãn, Giang đã tập trung vào niềm đam mê của mình. Chính những việc làm và câu chuyện của cô đã tạo động lực cho nhiều bạn trẻ khiếm thị khác tin vào cuộc sống. Cô cũng trở thành người khiếm thị dẫn chương trình thực tế “We Choice Awards 2018”.
Cũng làm việc tại Đài tiếng nói Việt Nam, Anh Hoàng Văn Lý với đam mê nghề viết đã trở thành người biên tập chính của đài. Dự án truyền thông “Đom đóm studio” do người khuyết tật sáng lập ở Việt Nam với nỗ lực rất lớn của anh… Hiện anh Lý đã có gia đình và một công việc là ao ước của nhiều người.
Ngoài ra, những tấm gương khác như anh Trần Quốc Hoàn, nổi tiếng một thời qua bài báo “Sinh viên khiếm thị chinh phục hai bằng đại học”, anh giỏi ngoại ngữ và phần mềm tin học, hiện đang làm việc cho một nhà hàng bán bánh, lại thỉnh thoảng đi biểu diễn nhạc cụ dân tộc… Hay nhạc sĩ khiếm thị Nguyễn Thanh Bình có thể chơi được tới 15 loại nhạc cụ tại Vietnam’s Got Talent 2013, là nhạc sĩ Ấn tượng và Nhạc sĩ trẻ triển vọng cho sáng tác “Những giấc mơ” tại đêm chung kết Bài hát Việt 2009, rồi đến tháng 8-2012, lại tiếp tục nhận giải Phối khí hiệu quả cho ca khúc “Lắng nghe” của tác giả Phạm Thanh Hà…
Đừng nhìn vào khiếm khuyết
Khi Hương Giang làm việc cùng ekip của VTV, một số anh chị nói chưa bao giờ làm việc cùng với người khiếm thị nên cảm thấy lúng túng, không biết phải làm gì để phối hợp hiệu quả. Khi đó Hương Giang nói, cô sẽ đọc kịch bản bằng phần mềm giọng nói trên máy tính, với sự thông minh nhạy bén của mình, cô đã thành công. Cô nói: Thời đại 4.0 nên việc kết nối, học tập và làm việc, công nghệ đã hỗ trợ cô rất tốt, không phải lo lắng bất cứ điều gì, mọi sinh hoạt đều một mình có thể làm được.
Người khiếm thị ngồi xem bóng đá? Với nhiều người thì đó là điều không bình thường, nhưng khi được hỏi anh Lý về độ đam mê giải bóng WorldCup hay giải Ngoại hạng Anh, U23 Việt Nam thì anh nói là “anh có cách thưởng thức riêng của mình” tuy không nhìn thấy, nhưng anh có thể nghe, cảm nhận, ăn mừng chiến thắng qua lời của bình luận viên, qua tiếng trái bóng lăn… Khi làm báo, anh có những dụng cụ riêng có cài phần mềm giọng nói, khi tham gia giao thông có thể đi xe buýt hoặc xe công nghệ…
Tổ chức phi chính phủ Samatitan’s Purse VietNam - Tổ chức bảo vệ trẻ em quốc tế ở Việt Nam, chính là nơi mà phiên dịch viên khiếm thị như chị Đào Hương làm việc. Ngoài ra, tổ chức này còn đứng ra thực hành trải nghiệm buổi ăn cơm trong bóng tối đối với người bình thường, để mọi người có thể hiểu hơn về cuộc sống và sinh hoạt của người khiếm thị…
Theo số liệu năm 2015 của Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội, Việt Nam có trên 7 triệu người khuyết tật, chiếm 7,8% dân số. Trong đó, 16% khuyết tật nhìn, là một con số cũng khá lớn. Ngoài ra, những nguy cơ bị các bệnh về mắt, dẫn đến tỷ lệ khuyết tật về mắt cũng đang có nguy cơ gia tăng trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Có quan niệm cho rằng người khiếm thị chỉ nên ở nhà, cho nên thất nghiệp là điều hiển nhiên. Trong khi họ có đủ khả năng làm việc. Vậy, nếu các doanh nghiệp, công ty lắng nghe họ, trao cho người khiếm thị cơ hội, ứng dụng những phần mềm làm việc trong thời đại 4.0 giống như anh Lý, hay Hương Giang thì có lẽ sẽ có nhiều cánh cửa mở ra với họ!
