Ký ức cộng hưởng & thăng hoa

''Đi qua những mùa vàng" thuộc tủ sách "Viết cho những điều bé nhỏ" của NXB Kim Ðồng, là tập tản văn mới ra mắt độc giả của Hồ Huy Sơn. Vậy là sau những tập thơ và truyện ngắn, Hồ Huy Sơn đã lắng lại, nhẹ nhàng hơn, dung dị hơn, với tản văn.

("Ði qua những mùa vàng", tản văn của Hồ Huy Sơn, NXB Kim Ðồng, 2017)
("Ði qua những mùa vàng", tản văn của Hồ Huy Sơn, NXB Kim Ðồng, 2017)

Ðúng như tên tủ sách, "Ði qua những mùa vàng" là cái tên rất gợi, gồm những mẩu chuyện be bé, xinh xinh, chất chứa thương yêu. Tác giả thành thật trải ký ức ra phơi trong tâm thế ngầy ngật đắm say. Vô hình trung, mỗi mẩu chuyện như một mụn vàng, vàng - ký - ức, người viết đãi ký ức để tìm vàng, để bội thu cả mùa vàng vương lại trên từng nhánh ngày thơ.

Có lẽ, bất kỳ ai sinh ra từ làng, lớn lên ở làng, rồi một ngày nào đó xa làng, đều nhìn về "ngày xưa chưa xa" của mình với những ký ức trong trẻo, tinh khôi, pha nuối tiếc nhuốm thèm thuồng. Hồ Huy Sơn không là ngoại lệ. Anh nhặt nhạnh ngày xưa, tỉ mẩn như mẹ cha quanh năm trên cánh đồng gieo hạt ngóng trời chờ mùa gặt hái.

Lật giở từng trang sách, sẽ bắt gặp hình ảnh tác giả cùng bạn bè những buổi trưa trốn ngủ đi tắm sông, mơ cây kem mút; những tối nằm chõng tre nghe bà kể chuyện; những món ăn dân dã của mẹ như quả cà muối, rau ngót; những quả thị thơm với cô Tấm rất hiền; những mùa gặt; rồi con tò he ngày Tết; cây gạo tháng ba với dáng mẹ già tần tảo; mùa sứa tháng tư, rồi những ngày mưa rất mưa… Ðứa trẻ quê nào cũng trải qua những điều ấy. Nhưng chắc chắn câu chuyện của Hồ Huy Sơn sẽ không "đụng hàng" với ai, cũng như câu chuyện bất kỳ ai sẽ không có cùng "đáp án" với bất kỳ ai khác nữa. Tuổi thơ lấm láp làng quê là vậy, lấp lánh như là chung mà lại lấp lánh riêng.

Cứ như vậy, Hồ Huy Sơn "zoom" ống kính lại, cho ngày thơ hiện rõ lên, qua từng câu chữ, đi vào lòng người. Nếu bạn muốn tìm một thứ văn sắc lạnh, một điều gì gai góc, hay gì đó vòng vo nắng mưa trời đất kiểu của phần lớn giới trẻ bây giờ đang chuộng, thì "Ði qua những mùa vàng" không phải là địa chỉ thích hợp. Ðiều tác giả trình ra với người đọc là sự chân chất, tình cảm với quá khứ đã qua, ngác ngơ trước biến thiên thời cuộc, mỗi khi trở về chỉ thấy hình bóng làng trong… tâm trí chứ không phải trong mắt.

Và nữa, tản văn là thể loại văn - chương - ăn - nhanh, hợp với thời - đại - ăn - nhanh hiện nay. So các thể loại khác, viết tản văn dễ xoay trở ngòi bút hơn. Nhưng để ghi điểm được vào lòng người đọc lại là chuyện khác. Hồ Huy Sơn đã làm được, không ồn ào, không gấp gáp, nhờ một tuổi thơ giàu có theo nghĩa tinh thần mỗi đứa trẻ cần có.

Sau cùng, một điểm cộng cho cuốn sách là những minh họa bằng chì mềm mại, mượt mà, và đẹp. Ở thời của đồ họa bằng công nghệ, họa sĩ lại dụng công với tranh chì. Ðây thật sự là một cuộc ký ức được cộng hưởng và thăng hoa.