Với quan niệm sáng tác khá giản dị như vậy nên truyện ngắn của Phương Lan cũng gần gũi như chính cuộc sống đời thường. Tập truyện ngắn “Nước hoa hương gỗ” của chị xuất hiện khiêm nhường như một bông hoa nhỏ giữa khu vườn văn chương đương đại rực rỡ sắc màu.
Tập sách gồm 14 truyện ngắn do NXB Quân đội nhân dân ấn hành. Mỗi sáng tác là một câu chuyện đời thường, cốt truyện không ly kỳ hiểm hóc, không có những pha “bẻ lái” gây sốc với người đọc. Song quen thuộc không có nghĩa là nhàm chán. Người đọc như cuốn theo sự dẫn dắt khéo léo tinh tế và lối kể chuyện bình thản nhẩn nha, để rồi nhận ra, ẩn chứa trong mỗi câu chuyện là một lời nhắn nhủ nhẹ nhàng mà thấm thía.
Truyện “Nước hoa hương gỗ” tái hiện sự trong trẻo hồn nhiên của những rung cảm đầu đời với trò viết thư nhét hộc bàn, gốc cây của những cô cậu học trò. Nhưng rồi dòng đời cuộn chảy, mỗi người đi theo những ngã rẽ khác nhau, có người sa chân lỡ bước, có người cứ mãi dằn vặt về sự vô tâm của mình, để rồi chỉ cần bắt gặp mùi nước hoa hương gỗ, tất cả ký ức như ùa về. Không phải ngẫu nhiên mà tác giả lấy tên truyện ngắn này để đặt cho cả tập truyện. Ở đời, đôi khi chỉ một chút vô tâm lại hóa thành hố sâu ngăn cách vời vợi; chỉ một phút yếu lòng có khi đời người trôi theo hướng khác; để rồi tất cả cứ chìm trong miên mải hối tiếc xót xa. Song, chỉ cần có lòng cảm thông chân thành, ta có thể vượt qua hố sâu ngăn cách ấy, có thể tìm thấy mạch nguồn an yên từ bộn bề cuộn xoáy của dòng đời.
Lần giở từng trang truyện, ta sẽ bắt gặp những cảnh huống “rất đời” với diễn biến tâm lý “rất người”. Đó là những dằn vặt, trăn trở xen lẫn thương cảm trách cứ về “đôi tay gầy” của người phụ nữ tội nghiệp đáng thương đã khiến “tôi”, một gã đàn ông ngỡ mình dạn dày kinh nghiệm lại bị lừa hết lần này đến lần khác (Truyện “Đôi tay gầy”). Đó là một cuộc “tâm chiến” của những người giàu lòng tự trọng, quyết tâm lạnh lùng trước đối phương để không sa vào những trò phiêu lưu tình ái (“Sự lạnh lùng cần thiết”). Hay đó còn là lời nhắc nhở về thái độ sống tận tâm, nghiêm túc với công việc, bởi mỗi công việc thiện lương sẽ là một bình hoa giúp cho cuộc đời này tươi đẹp hơn (“Bình hoa tươi mỗi sáng”).
“Nước hoa hương gỗ” là cuốn sách đầu tay chứa đựng tâm huyết của tác giả được chắt lọc từ những quan sát, suy ngẫm đời thường. Đến với cuốn sách này, chúng ta sẽ được thả mình trôi theo những dòng cảm xúc nhẹ nhàng trong trẻo mà quấn níu mơn man và gom góp lại cho mình những giá trị sống giản dị mà ăm ắp yêu thương…
