Lâu lâu vào các đợt hưởng ứng một ngày nào đó phòng, chống rác thải, chống ô nhiễm môi trường, nhân các dịp phát động bảo vệ môi trường sinh thái, vun đắp cuộc sống xanh…, thì đâu đó sôi nổi lên một số hoạt động, đâu đó những băng-rôn, biểu ngữ, những tranh và lời cổ động được treo, vẽ nơi này nơi kia. Rồi sau đó…
Chính trong những ngày hiện tại, đi qua nhiều địa bàn nông thôn, ta có thể gặp cảnh những điểm tập kết rác ở khu vực tiếp giáp khu dân cư và cánh đồng đầy ứ rác. Bản thân các điểm này, với hình thức phổ biến là một mặt sân xi-măng rộng hình chữ nhật, được xây tường bao thấp chung quanh, cũng đang trở nên một “điểm đen” tồn tại về ô nhiễm môi trường ảnh hưởng trực tiếp ngay đến đời sống người dân sở tại. Trên những cánh đồng, hay ven đường qua các khu dân cư, thỉnh thoảng lại nhìn thấy những đám khói đen bốc lên, khói lan cả một khu vực rộng. Đó là khói đốt rác mà nhiều trong đó là những bãi rác tự phát với nhiều quy mô to, nhỏ, cứ bừa bãi ngay bên lối đi lại hay sát các bờ ruộng, mương nước…
Trong khi ở các khu đô thị, câu chuyện phân loại rác, xả rác bừa bãi và thỉnh thoảng cư dân đâu đó lại “phát sốt” lên vì rác ùn ứ, chậm được di chuyển, thì ở không ít địa bàn nông thôn, tình trạng rác chồng chất, lưu cữu, xử lý mất vệ sinh vẫn cứ diễn ra, trở thành câu hỏi chung khó nhận được lời giải đáp thỏa đáng từ các cấp quản lý, đơn vị chức năng.
Cũng trong khi đó, các phương pháp xử lý rác tiên tiến, một số mô hình, phương pháp xử lý, thu gom rác hiệu quả cũng đã không còn lạ lẫm trong sự tuyên truyền, giới thiệu ở ta, thông qua báo chí, qua các chuyên gia, và từ chính các hoạt động, sự kiện kêu gọi bảo vệ môi trường. Như dây chuyền xử lý rác, lò đốt rác hiện đại, dùng rác để làm vật liệu xây dựng hay phục vụ cho sản xuất điện…
Phải chăng còn nhiều điểm nghẽn, những mối buộc, những đoạn đường vòng… khiến cho nhu cầu được xử lý rác ở khắp các địa phương chưa gặp được việc cung cấp, triển khai các mô hình, phương pháp hiệu quả? Những điểm nghẽn ở đâu và cần tìm ra để làm cho thông thoáng? Việc này rất không nên để lâu hơn nữa nếu đặt bên cạnh nhau để so sánh về các nguồn lực đầu tư để giải quyết với một tương lai tiếp tục ô nhiễm đất, nước, không khí, tiếp tục nguy cơ và kéo dài tình trạng người dân mắc các bệnh liên quan, gây thiệt hại về sức khỏe, tốn kém về tiền bạc mà hậu quả vẫn kéo dài qua nhiều thế hệ.