Hơn 10 cơ sở giáo dục ĐH tổ chức kỳ thi riêng
Khoảng 5 năm trở lại đây, ngày càng nhiều cơ sở giáo dục ĐH tổ chức các kỳ thi riêng. Tùy từng đơn vị, kỳ thi riêng được đặt tên là kỳ thi đánh giá năng lực hoặc kỳ thi đánh giá tư duy.
Năm 2025, học sinh TP Hà Nội có nhiều cơ hội tham gia các kỳ thi riêng của các cơ sở giáo dục ĐH trên địa bàn tổ chức, như ĐH Quốc gia Hà Nội, ĐH Bách khoa Hà Nội, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội... Kỳ thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội là kỳ thi có quy mô lớn nhất, với khoảng 90 trường ĐH trên cả nước sử dụng kết quả để xét tuyển. Năm 2025, đơn vị dự kiến tổ chức 6 đợt thi như sau: Đợt 1 thi vào ngày 15 và 16/3; đợt 2 vào ngày 29 và 30/3; đợt 3 vào ngày 12 và 13/4; đợt 4 vào ngày 19 và 20/4; đợt 5 vào ngày 10 và 11/5; đợt 6 vào ngày 17 và 18/5.
Kỳ thi diễn ra tại nhiều tỉnh, thành phố như: Hà Nội, Thái Nguyên, Hải Phòng, Nam Định, Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Đà Nẵng... đáp ứng khoảng 85.000 lượt thí sinh dự thi. Cấu trúc đề thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội năm 2025 gồm ba phần, trong đó hai phần bắt buộc là Toán học và xử lý số liệu, Văn học - ngôn ngữ. Ngoài ra, thí sinh có phần lựa chọn khoa học hoặc tiếng Anh. Với phần khoa học, thí sinh chọn 3 trong 5 chủ đề là Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử và Địa lý. Phần lựa chọn tiếng Anh gồm 50 câu trắc nghiệm, được thiết kế để tuyển sinh các ngành đào tạo ngoại ngữ.
Năm nay, ĐH Bách khoa Hà Nội tăng 10% chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển từ điểm kỳ thi đánh giá tư duy do nhà trường tổ chức. Vì vậy, kỳ thi năm nay thu hút đông thí sinh đăng ký. Đã có 14.000 thí sinh dự thi ở đợt đầu tiên diễn ra ngày 18 và 19/1. Ngoài ra, có thêm 2 đợt thi vào ngày 8-9/3 và đợt 3 vào ngày 26-27/6. Ngoài 30 điểm thi trước đây, ĐH Bách khoa Hà Nội mở thêm điểm thi mới để hỗ trợ học sinh ở các tỉnh vùng Tây Bắc (điểm thi tại tỉnh Lào Cai). Kỳ thi có thể đáp ứng khoảng 75.000 lượt thi. Học sinh đăng ký thi TSA tại địa chỉ: https://tsa.hust.edu.vn.
Về cấu trúc đề thi, ĐH Bách khoa Hà Nội giữ ổn định với ba phần: Tư duy toán học (60 phút), tư duy đọc hiểu (30 phút) và tư duy khoa học/giải quyết vấn đề (60 phút). Đây là ba phần thi độc lập, câu hỏi tập trung vào đánh giá năng lực tư duy của thí sinh, không kiểm tra trực diện kiến thức của môn học nào. Hình thức thi là trắc nghiệm trên máy tính, kết quả thi có giá trị trong 2 năm để phục vụ công tác tuyển sinh ĐH (tùy trường). Hiện có khoảng 50 trường ĐH sử dụng kết quả bài thi của ĐH Bách khoa Hà Nội để xét tuyển.
Trường ĐH Sư phạm Hà Nội thông tin sẽ tiếp tục tổ chức kỳ thi độc lập, đánh giá năng lực trong năm 2025. Thí sinh lựa chọn đăng ký một số bài thi trong số các môn: Toán, Ngữ văn, tiếng Anh, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý và sử dụng kết quả thi để đăng ký xét tuyển vào các ngành đào tạo ĐH chính quy theo yêu cầu của mỗi trường ĐH.
Mới đây, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội 2 vừa công bố đề án tổ chức kỳ thi độc lập để xét tuyển năm 2025. Đây là trường sư phạm thứ ba tổ chức kỳ thi riêng, sau ĐH Sư phạm Hà Nội và ĐH Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Thời điểm này, cả nước có hơn 10 cơ sở giáo dục ĐH tổ chức kỳ thi riêng để tuyển sinh vào trường, cũng như tạo điều kiện để các trường khác sử dụng làm căn cứ xét tuyển. Học sinh lớp 12 lưu ý cập nhật thông tin đầy đủ, cụ thể và chính xác về các kỳ thi riêng trên cổng thông tin điện tử của các trường nếu có nguyện vọng tham dự.
 |
| Các thí sinh dự kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024. Ảnh: AN NHƯ |
Những điều thí sinh cần lưu ý
Em Nguyễn Quang Anh, học sinh lớp 12 Trường THPT Xuân Đỉnh (quận Tây Hồ, Hà Nội) vừa tham dự kỳ thi đánh giá tư duy do ĐH Bách khoa Hà Nội tổ chức chia sẻ: “Các trường ĐH tốp đầu hiện đều tổ chức các kỳ thi riêng, nên để có thể giành một suất vào Trường ĐH Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội) hay Trường Điện - điện tử (ĐH Bách khoa Hà Nội) em đăng ký tham gia cả kỳ thi đánh giá năng lực và đánh giá tư duy. Sau khi làm Đề thi đánh giá tư duy, em thấy kiến thức Toán học ở mức nâng cao nhiều. Bên cạnh đó, phải có kỳ năng đọc hiểu văn bản tốt”.
Chị Nguyễn Hoài Thu có con học lớp 12 lại phàn nàn, nhằm rộng đường xét tuyển vào ĐH, con trai chị ngay từ lớp 11 đã phải ôn luyện để cùng lúc thi lấy chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế (SAT và IELTS). Đến lớp 12 lại vùi đầu vào học thêm các môn để dự thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội, nên lịch học dày đặc và tốn kém hàng chục triệu đồng.
Cô Nguyễn Thị Phương Quỳnh, giáo viên Trường THPT Tây Hồ nhận xét: “Đề thi tham khảo THPT năm 2025 được Bộ GD&ĐT công bố được đánh giá khó hơn so với các năm trước. Nhìn vào đề minh họa môn Toán, có thể thấy để giành được điểm 9 trở lên năm nay rất khó. Tiếng Anh cũng tương tự vì có nhiều dạng câu hỏi khó, cách hỏi khác nhau. Đề Ngữ văn không còn kiểu cứ học thuộc kiến thức trong sách giáo khoa là ăn chắc điểm mà học sinh phải mở rộng bằng cách đọc thêm sách báo, cập nhật các vấn đề thời sự, vấn đề nóng của giới trẻ, xã hội. Chính vì vậy, các em sẽ phải ôn luyện nhiều với lượng kiến thức lớn mới có thể đạt điểm tốt dùng để xét tuyển vào các trường ĐH. Nếu các em dàn trải, vừa ôn thi các kỳ thi riêng, vừa ôn thi tốt nghiệp THPT sẽ rất vất vả”.
Là người trực tiếp đứng lớp, cô giáo Nguyễn Thu Hà (Trường THPT Trương Định, quận Hoàng Mai) còn cho biết thêm, để đáp ứng các kỳ thi riêng, học sinh cần học nhiều hơn. Trong khi đó, các kỳ thi riêng đều diễn ra vào học kỳ II, chặng nước rút của kế hoạch ôn tập chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT. Dù có trúng tuyển kỳ thi riêng, học sinh vẫn cần phải vượt qua kỳ thi tốt nghiệp THPT, nếu không các em sẽ mất hoàn toàn cơ hội vào đại học. Vì thế, đây là nhiệm vụ không thể chủ quan, lơ là.
Bài học của nhiều thí sinh dự thi đánh giá năng lực các năm trước về việc đăng ký không thành công do nghẽn mạng hoặc thiếu giấy tờ cho thấy, việc đầu tiên mà thí sinh cần lưu ý ngay từ thời điểm này là xem kỹ các yêu cầu của nhà trường, nhất là về các dữ liệu cá nhân để chuẩn bị. Các nhà trường thường có quy định chung như: Ảnh chụp 2 mặt căn cước công dân, kết quả học tập từng học kỳ, ảnh chân dung... Học sinh cũng cần chuẩn bị máy tính có kết nối đường truyền internet tốc độ tốt, sẵn sàng chờ đến giờ “G”.
Các chuyên gia, nhà giáo từng khuyến cáo, thí sinh cần hiểu rõ ý nghĩa của từng kỳ thi để lựa chọn, quyết định đăng ký tham gia nhằm bảo đảm hiệu quả cao nhất, tránh lợi bất cập hại. Thực tế năm trước cho thấy, có một số thí sinh thi 2 lượt/năm, nhưng kết quả ở lượt thứ hai lại không cao bằng lượt đầu tiên.
Các chuyên gia cũng lưu ý thêm, trong khi phần lớn các trường đều sử dụng phương thức xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT, thì với kỳ thi riêng, không phải trường nào cũng sử dụng. Các trường tổ chức kỳ thi riêng thường dành tỷ lệ chỉ tiêu tuyển sinh ở phương thức này nhiều hơn, còn các trường không tổ chức thì chỉ tiêu ở phương thức này ít hơn. Vì thế, thí sinh có dự định sử dụng kết quả kỳ thi riêng để xét tuyển đại học cần tìm hiểu kỹ xem trường đó sử dụng phương thức nào và số lượng chỉ tiêu ra sao để có quyết định phù hợp.
Vụ trưởng Giáo dục đại học (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Thu Thủy khuyến cáo, thí sinh không nên tham gia quá nhiều kỳ thi riêng. Tỷ lệ chỉ tiêu xét tuyển từ kỳ thi riêng ở mỗi trường cũng khác nhau, thí sinh cần tìm hiểu kỹ trước khi quyết định đăng ký để tránh lãng phí và không đạt hiệu quả. Đây là giai đoạn nước rút, thí sinh cần tập trung cao độ cho kỳ thi tốt nghiệp, nếu không đủ điều kiện tốt nghiệp thì các em cũng sẽ mất cơ hội tham gia xét tuyển ĐH.
