Giữ gìn tiếng Việt trong cộng đồng kiều bào
Theo nhà sử học Dương Trung Quốc, Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Tổng Biên tập tạp chí Xưa và Nay, ngôn ngữ là một chỉ dấu rất quan trọng của mỗi cộng đồng, dân tộc, quốc gia. Với hơn 5,3 triệu người, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là nguồn lực lớn, vừa góp phần lan tỏa văn hóa Việt Nam ra nước ngoài, vừa đóng góp về cho đất nước. Trong quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng của đất nước, mỗi người Việt, trong đó có các kiều bào, luôn ý thức được việc hội nhập nhưng không đánh mất giá trị văn hóa của dân tộc. Do đó, việc giữ gìn tiếng Việt trong cộng đồng người Việt là rất quan trọng.
Ngày 16/5 vừa qua, Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài phối hợp Ban Truyền hình Đối ngoại, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV4) và các đơn vị tổ chức họp báo giới thiệu thực hiện chương trình “Dấu ấn Việt Nam”. Là hoạt động hưởng ứng Đề án Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2023-2030 của Chính phủ, chương trình do Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài chủ trì, VTV4 và các đơn vị tổ chức thực hiện, dưới sự bảo trợ của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao.
Đại sứ Nguyễn Phú Bình, Chủ tịch Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài cho biết, dạy và học tiếng Việt cho thế hệ trẻ người Việt Nam ở nước ngoài hiệu quả luôn là trăn trở của các bậc cha mẹ cũng như các cơ quan, ban, ngành trong nước. Trước đây, chúng ta chỉ có phương tiện duy nhất là in sách giáo khoa và gửi cho các trường ở ngoài, nhưng hiện nay, việc dạy và học tiếng Việt đã được mở rộng ra nhiều hình thức, phương tiện, giáo trình.
Trong đó phải kể đến Trường Tiếng Việt Lạc Long Quân do TS Hoàng Xuân Bình, một kiều bào đã có 35 năm sống và làm việc ở Ba Lan, cùng hai người khác sáng lập năm 1998 nhằm giúp con em kiều bào hiểu biết tiếng mẹ đẻ và giữ gìn văn hóa Việt Nam. Ông Bình cho biết, ngoài những hoạt động chung ở trường, vào các dịp như Tết Thiếu nhi 1/6 hay Tết Trung thu, trường còn tổ chức các buổi giao lưu với sự tham gia của học sinh các trường tiếng Việt và học sinh của các trường học ở sở tại. Thông qua các hoạt động văn hóa, ngôn ngữ, những bài hát, chương trình biểu diễn, các món ăn do các con tự làm đã khiến hình ảnh Việt Nam đi sâu hơn, rộng hơn tới học sinh, phụ huynh người Việt Nam cũng như người bản địa.
Trực tiếp giữ cương vị hiệu trưởng của trường trong 10 năm kể từ khi thành lập, có nhiều năm gắn bó với việc truyền tải tiếng Việt, văn hóa Việt ra nước ngoài, TS Hoàng Xuân Bình cho hay, việc dạy tiếng Việt cho trẻ em kiều bào gặp rất nhiều khó khăn. Trước hết là bởi các con sinh sống tản mát ở nhiều địa bàn nên việc tập trung để dạy tập trung là tương đối khó khăn. Thêm vào đó, đội ngũ giáo viên tham gia giảng dạy tiếng Việt dù trước đó từng dạy học ở Việt Nam, nhưng khi sang Ba Lan không sống bằng nghề giáo viên mà sống bằng nghề khác. Họ tham gia hỗ trợ giảng dạy tiếng Việt bằng tấm lòng với con em kiều bào ở nước ngoài. Ngoài ra, việc tổ chức chương trình dạy tiếng Việt được thực hiện theo trình độ nên cũng gặp khó khăn nhất định do lứa tuổi của các em rất khác nhau.
 |
| Các đại biểu trao đổi ý kiến bên lề buổi họp báo. |
Để bà con kiều bào thêm gắn bó với quê hương
Giới thiệu về chương trình “Dấu ấn Việt Nam”, Đại sứ Nguyễn Phú Bình cho biết, với thời lượng 7 phút/số, chương trình “Dấu ấn Việt Nam” đề cập tới những nhân vật lịch sử, những gương mặt người Việt xuất sắc đã mang lại niềm tự hào cho Việt Nam ở trong nước và quốc tế; những thành tựu khoa học hay các sản phẩm gắn liền với thương hiệu Việt trong nhiều lĩnh vực như văn hóa, kinh tế, xã hội, giáo dục, công nghệ, khoa học... Thông qua ngôn ngữ, chương trình muốn chuyển tải những tinh hoa của đất nước ra bên ngoài để bà con kiều bào thêm tự hào, gắn bó với quê hương, đất nước, thông qua đó hỗ trợ công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại đưa Việt Nam đến với bạn bè năm châu, đồng thời cũng đưa thế giới đến Việt Nam.
Ông Mai Phan Dũng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao tin tưởng, với Hội đồng cố vấn gồm các chuyên gia có uy tín ở nhiều lĩnh vực như nhà báo Phạm Đức Lượng, nguyên Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân; GS, TS Hoàng Chí Bảo, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương; GS, TS Nhà giáo Nhân dân Trần Văn Bính, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh... và cách thể hiện mới, chương trình “Dấu ấn Việt Nam” sẽ thật sự đi vào đời sống, trở thành “dấu ấn” tích cực trong đời sống văn hóa. Qua đó, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài thêm gắn bó với quê hương, đất nước; để văn hóa và ngôn ngữ dân tộc trở thành niềm tự hào, hành trang quan trọng trong hội nhập đời sống văn hóa ở sở tại và góp phần xây đắp cầu nối hữu nghị giữa Việt Nam và các nước trên thế giới.
Chương trình “Dấu ấn Việt Nam” sẽ phát sóng trên kênh VTV4 và các nền tảng số. Chương trình đầu tiên với chủ đề “Bác Hồ với sự trong sáng của Tiếng Việt” được phát vào ngày 19/5/2023, nhân kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.
