Thông tư được đánh giá là một bước đi quan trọng trong lộ trình hiện đại hóa công tác quản lý thuế và hải quan, thúc đẩy mạnh mẽ ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước.
Một điểm đáng chú ý tại Thông tư là việc triển khai thí điểm thu nộp thuế điện tử qua tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Đây là giải pháp thiết thực nhằm gia tăng lựa chọn cho người nộp thuế, đồng thời góp phần thực hiện hiệu quả Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Trên cơ sở đó, Thông tư 51/2025/TT-BTC đã tạo nền tảng pháp lý để mở rộng thu nộp thuế điện tử thông qua các tổ chức trung gian thanh toán, cho phép cơ quan hải quan sử dụng thông tin nộp ngân sách nhà nước do tổ chức trung gian chuyển đến cổng thanh toán điện tử Hải quan để hạch toán, trừ nợ và xác nhận hoàn thành nghĩa vụ thuế cho người nộp thuế.
Theo Cục Hải quan, Việc ban hành Thông tư là cần thiết, có cơ sở thực tiễn để đảm bảo thực hiện hiện đại hóa trong quản lý hải quan, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ.
Đối với tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, Thông tư yêu cầu chủ động chuẩn bị hồ sơ và hạ tầng kỹ thuật phù hợp với tiêu chuẩn được công khai trên Cổng thông tin điện tử Hải quan ngay sau khi có đơn đề nghị kết nối kỹ thuật. Quy định này giúp rút ngắn thời gian, tiết kiệm chi phí đăng ký kết nối kỹ thuật so với quy định trước đây tại Thông tư số 184/2015/TT-BTC.
Đối với người nộp thuế, Thông tư mở rộng khả năng thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế thông qua nhiều kênh thanh toán khác nhau như ứng dụng của ngân hàng, tổ chức trung gian thanh toán hoặc trực tiếp trên Cổng giao dịch điện tử Hải quan. Người nộp thuế được thông báo nghĩa vụ thuế phát sinh và có thể thực hiện ngay các thao tác nộp tiền thuế, phí vào mọi thời điểm, không bị giới hạn bởi thời gian giao dịch của ngân hàng thương mại. Điều này không chỉ gia tăng tiện ích, trải nghiệm sử dụng dịch vụ mà còn giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, nâng cao tính chủ động trong thực hiện nghĩa vụ thuế, giảm thời gian thông quan và tăng hiệu quả thu ngân sách nhà nước. Đồng thời, Thông tư cũng đặt nền móng cho việc mở rộng kênh và hình thức thu từ hoạt động xuất nhập khẩu cá nhân trong bối cảnh thương mại điện tử xuyên biên giới đang phát triển nhanh chóng.
Đối với cơ quan hải quan, Thông tư góp phần nâng cao tiện ích trong công tác thu nộp thuế điện tử đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, rút gọn quy trình nghiệp vụ, đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Việc điều chỉnh theo phương thức điện tử cũng giúp giảm thiểu giấy tờ, thời gian xử lý, tra soát giữa các bên liên quan như cơ quan hải quan, tổ chức phối hợp thu, Kho bạc Nhà nước và tổ chức trung gian thanh toán. Qua đó, giảm chi phí xã hội, nâng cao hiệu quả thực thi công vụ và đáp ứng yêu cầu cải cách thủ tục hành chính theo tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Thông tư số 51/2025/TT-BTC là bước tiến quan trọng trong quá trình hiện đại hóa ngành hải quan, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong lĩnh vực thuế và hải quan, hướng tới xây dựng nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.
Việc ban hành Thông tư không chỉ nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước mà còn góp phần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, thúc đẩy kinh tế số và thương mại hiện đại.
