Nhìn lại chiến dịch 45 ngày đêm hỗ trợ chuyển đổi số từ cơ sở

Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã tạo ra một bước đột phá trong công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính, khi số lượng thủ tục hành chính tại cấp xã tăng vọt từ 112 thủ tục lên 559 thủ tục.

Chiến dịch chưa từng có

Sự thay đổi này, dù mang lại nhiều thuận tiện cho người dân, cũng đặt ra những thách thức không nhỏ về hạ tầng công nghệ, năng lực cán bộ và khả năng tiếp cận dịch vụ số của người dân tại cơ sở. Chỉ trong 13 ngày đầu tháng 7, thành phố đã tiếp nhận hơn 66.000 hồ sơ, cho thấy một áp lực khổng lồ lên hệ thống giải quyết các thủ tục hành chính.

Trước bối cảnh đó, ngày 24/7, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã ký ban hành Chỉ thị số 11/CT-UBND, chính thức khởi động Chiến dịch “45 ngày đêm hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số tại các xã, phường trong giai đoạn đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp”.

Có thể nói, Chỉ thị số 11 ra đời như một giải pháp kịp thời và chiến lược, được các cấp cơ sở nồng nhiệt đón nhận. Mục tiêu cốt lõi của chiến dịch là phổ cập kiến thức và kỹ năng số cơ bản cho cán bộ và người dân, hướng tới một phong trào "bình dân học vụ số" trên diện rộng.

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Nguyễn Việt Hùng cho biết, với vai trò chủ chốt, Sở đã phối hợp Văn phòng Ủy ban nhân dân thành phố và Trung tâm Phục vụ hành chính công tham mưu cho thành phố ban hành Chỉ thị số 11.

Bên cạnh đó, Sở còn trực tiếp kết nối các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn như Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Cao đẳng Nghề Hà Nội để huy động 150 sinh viên chuyên ngành công nghệ thông tin, viễn thông. Lực lượng này cùng với 600 lượt đoàn viên thanh niên từ Thành đoàn Hà Nội, đã được tập huấn kỹ lưỡng và chia làm 2 ca mỗi ngày, xuống các điểm hành chính công hỗ trợ cán bộ và người dân.

Chiến dịch tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm như bảo đảm cung cấp đầy đủ nhân sự, hạ tầng kỹ thuật; xây dựng lực lượng hỗ trợ cộng đồng số vững mạnh và đặc biệt là hỗ trợ các nhóm yếu thế tiếp cận dịch vụ công trực tuyến một cách dễ dàng nhất.

Một trong những yêu cầu tiên quyết là 100% UBND xã, phường phải có công chức chuyên trách về công nghệ thông tin, kể cả phương án thuê ngoài nếu cần. Bên cạnh đó, việc thành lập các Tổ Chuyển đổi số cộng đồng tại từng thôn, tổ dân phố và Tổ Ứng cứu công nghệ tại cấp xã được xem là những giải pháp then chốt để bảo đảm hỗ trợ kỹ thuật và giải đáp nghiệp vụ kịp thời cho người dân ngay tại cơ sở.

Cả hệ thống chính trị vào cuộc

Chiến dịch đã khơi dậy một làn sóng đổi mới, sáng tạo mạnh mẽ tại 126 xã, phường, tạo ra những mô hình tiêu biểu và những con số "biết nói".

Tại phường Long Biên, Ủy ban nhân dân phường đã xây dựng kế hoạch thực hiện bài bản, thành lập Ban chỉ đạo và 37 tổ chuyển đổi số cộng đồng để huy động sức mạnh tổng hợp của chính quyền và nhân dân trên địa bàn.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Long Biên Phạm Thị Bích Hằng cho biết, phường đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, đào tạo và cung cấp các dịch vụ hành chính công trực tuyến, phục vụ 62.887 người dân trong toàn phường.

Sau 45 ngày thực hiện, 100% hộ dân của phường (21.014 hộ) đã cài đặt và sử dụng các ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ đời sống. Bên cạnh đó, phường đã triển khai 40 điểm "Bình dân học vụ số lưu động" tại các tổ dân phố, nhà văn hóa và các điểm công cộng, tạo điều kiện thuận lợi để người dân, nhất là những đối tượng khó khăn, được hướng dẫn sử dụng các dịch vụ công trực tuyến. 80% hồ sơ thủ tục hành chính của phường được tiếp nhận và xử lý qua các nền tảng trực tuyến, cao gấp 1,5 lần so với mức trung bình của thành phố.

Trong suốt chiến dịch, phường Long Biên đã kích hoạt 37 nhóm Zalo tổ dân phố thường xuyên chia sẻ thông tin đến người dân; 37 Tổ chuyển đổi số cộng đồng; triển khai số điện thoại đường dây nóng, phát hành sổ tay điện tử "Hướng dẫn giải quyết thủ tục hành chính" tập trung vào 26 thủ tục hành chính thiết yếu…

Đặc biệt, phường Long Biên đã tổ chức 6 điểm "Phục vụ hành chính công lưu động" với đầy đủ bàn ghế, máy tính, máy scan, máy in và đường truyền wifi tốc độ cao, cung cấp các dịch vụ như cài đặt ứng dụng, hướng dẫn kê khai thủ tục hành chính trực tuyến, hỗ trợ 700 lượt công dân, trong đó có công dân cao tuổi và người khuyết tật gặp khó khăn khi sử dụng dịch vụ trực tuyến.

Tại phường Tây Hồ, chính quyền địa phương đã huy động một lực lượng hùng hậu lên tới 643 người từ công chức, giáo viên, viên chức y tế, đoàn viên… tham gia. Bên cạnh triển khai trực tiếp, phường còn tổ chức bồi dưỡng kiến thức số cho 402 đại biểu nòng cốt ở cơ sở, gồm Bí thư Chi bộ, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng ban công tác mặt trận, công chức và đoàn thể.

Nội dung tập huấn tập trung vào đăng nhập Cổng dịch vụ công quốc gia bằng VNeID, xử lý các tình huống quên mật khẩu, thay đổi thiết bị, thay đổi số điện thoại; hướng dẫn cài đặt chữ ký số, ứng dụng thuế điện tử eTax Mobile và ứng dụng Công dân Thủ đô số iHanoi.

Phường Tây Hồ đã công khai đường dây nóng hỗ trợ thủ tục hành chính trực tuyến qua số điện thoại 024.8586.7007, kịp thời tiếp nhận và giải đáp cho người dân. Tại 67 tổ dân phố, các Tổ chuyển đổi số được thành lập, do Bí thư Chi bộ làm Tổ trưởng, cùng sự tham gia của tổ trưởng, tổ phó, trưởng ban công tác mặt trận, chi hội trưởng các đoàn thể, cảnh sát khu vực và công chức phường.

Bên cạnh đó, phường đã tổ chức 96 điểm “Bình dân học vụ số lưu động”, đặt tại các nhà văn hóa, trường học, trạm y tế.

Nhờ đó, đến nay, phường đã đạt kết quả rất đáng ghi nhận. 100% hộ dân với 30.782 hộ gia đình đã cài đặt và sử dụng các ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ đời sống.

Đến thời điểm hiện tại, phường Tây Hồ được xếp hạng thứ chín trong tổng số 126 xã, phường toàn thành phố trong Bộ chỉ số đánh giá mức độ phục vụ người dân và doanh nghiệp về thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, tỷ lệ hồ sơ thủ tục hành chính trực tuyến đạt 91%.

Với xã Thường Tín, chiến dịch “45 ngày đêm ra quân hỗ trợ chuyển đổi số” đã trở thành đợt cao điểm, đưa công nghệ số đến gần hơn với người dân, tạo nền tảng quan trọng cho việc xây dựng chính quyền số, xã hội số.

Sau gần 2 tháng triển khai chiến dịch, xã Thường Tín đã tổ chức 5 buổi tuyên truyền, hướng dẫn trực tiếp tại các thôn. Tại các điểm, lực lượng triển khai đã hỗ trợ gần 1.000 lượt người dân cài đặt, sử dụng các nền tảng số, dịch vụ công trực tuyến và nhiều ứng dụng thiết yếu phục vụ đời sống hằng ngày.

Xã Thường Tín đã triển khai phong trào "Bình dân học vụ số", thành lập 41 tổ chuyển đổi số cộng đồng trên địa bàn xã với 320 thành viên; thành lập Tổ ứng cứu công nghệ và nghiệp vụ hỗ trợ giải quyết thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân xã Thường Tín với 53 thành viên, huy động sự vào cuộc của các ban ngành, đoàn thể.

Các tổ đã trực tiếp hỗ trợ, hướng dẫn người dân đăng ký, sử dụng dịch vụ công trực tuyến; cài đặt các ứng dụng số như VNeID, iHanoi, Etax Mobile, Bảo hiểm xã hội số...

Đáng chú ý, chiến dịch lần này đã giúp nhiều người cao tuổi-đối tượng thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận công nghệ được hướng dẫn, từng bước làm quen với các tiện ích số, qua đó nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm bớt thủ tục hành chính rườm rà.

Cùng với chính quyền các địa phương, các sở, ngành cũng đã tích cực triển khai chiến dịch “45 ngày đêm ra quân hỗ trợ chuyển đổi số”. Với khẩu hiệu hành động "Đồng hành cùng dân–Quyết liệt hành động–Về đích chuyển đổi số", các cán bộ của Thuế thành phố Hà Nội đã tình nguyện làm việc ngoài giờ hành chính, từ 17 giờ đến 21 giờ hàng ngày và cả cuối tuần, để trực tiếp hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng ứng dụng eTax Mobile.

Hàng nghìn lượt người dân đã được cán bộ thuế và lực lượng hỗ trợ trực tiếp tư vấn, cài đặt, liên kết ngân hàng, tra cứu và nộp thuế ngay tại chỗ. Người dân không chỉ thực hiện nghĩa vụ thuế sử dụng đất phi nông nghiệp mà còn được hướng dẫn thao tác đối với thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ…

Đại diện Thuế thành phố Hà Nội cho biết, thời gian tới, Hà Nội sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ kỹ thuật và đẩy mạnh truyền thông, tạo điều kiện để người nộp thuế dễ dàng truy cập, kê khai và nộp thuế nhanh chóng, chính xác.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng nhấn mạnh, chiến dịch "45 ngày đêm" tuy đã khép lại, nhưng nó đã mở ra một giai đoạn mới, đòi hỏi sự kiên trì, duy trì và lan tỏa những thành quả đã đạt được.

Thành công của chiến dịch không chỉ khẳng định hiệu quả vận hành của mô hình chính quyền hai cấp mà còn minh chứng vai trò tiên phong của cấp cơ sở trong việc hiện thực hóa các chủ trương lớn của Trung ương và thành phố.

Để chuyển đổi số trở thành một "nếp sống thường nhật", Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố đề nghị các địa phương tiếp tục coi đây là trách nhiệm then chốt của người đứng đầu, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo và phát huy vai trò nòng cốt của các Tổ công nghệ số cộng đồng.

Chiến dịch đã kết thúc, nhưng ngọn lửa nhiệt huyết và tinh thần đổi mới sáng tạo vẫn còn đó. Những "tuyên truyền viên số", những "công dân số" đã được hình thành.

Hà Nội đã chứng minh rằng, khi có quyết tâm chính trị cao độ, sự đồng lòng của cả hệ thống và sự hưởng ứng của người dân, chuyển đổi số sẽ không còn là câu chuyện của tương lai xa vời, mà bắt đầu từ chính nền tảng vững chắc nhất tại cơ sở, góp phần xây dựng một Thủ đô văn minh, hiện đại, vì nhân dân phục vụ.