Ngõ cụt của tiến trình hòa bình Trung Đông

Cuộc tấn công bất ngờ quy mô lớn của Phong trào vũ trang Hamas ở dải Gaza của Palestine và động thái đáp trả cứng rắn của Israel đang đẩy an ninh khu vực vào vòng xoáy bạo lực và bất ổn mới. Bất chấp nỗ lực cứu vãn của cộng đồng quốc tế, tiến trình hòa bình Trung Đông do LHQ bảo trợ đang bị bóp nghẹt bởi cuộc xung đột đang có nguy cơ leo thang toàn diện hiện nay.
Hamas phóng rocket gây nhiều thiệt hại trong lãnh thổ Israel. Ảnh: AFP
Hamas phóng rocket gây nhiều thiệt hại trong lãnh thổ Israel. Ảnh: AFP

Ngày 7/10, thủ lĩnh phong trào Hamas, Mohammed al-Deif, tuyên bố phát động chiến dịch quân sự mang tên “Al-Aqsa Flood” (tạm dịch là “Cơn lũ Al-Aqsa”) chống lại Israel trên bộ, trên biển và trên không. Nhóm này cho biết, đã phóng hơn 5.000 quả rocket vào lãnh thổ Israel trong khoảng 20 phút. Lực lượng Phòng vệ Israel đã tuyên bố “báo động tình trạng chiến tranh” và huy động lượng lớn binh sĩ trực chiến.

Tính đến tối 8/10 (giờ Việt Nam), theo CNN, số thương vong sau các cuộc tấn công và trả đũa của hai bên đã khiến ít nhất 350 người Israel thiệt mạng, gồm cả binh sĩ và dân thường, và hàng nghìn người khác bị thương. Trong khi đó, giới chức y tế ở dải Gaza cho biết, các cuộc không kích đáp trả của Israel đã khiến ít nhất 250 người Palestine thiệt mạng và hơn 1.600 người bị thương. Lữ đoàn cảm tử al-Qassam của Hamas tuyên bố đang bắt giữ một số lượng lớn binh sĩ Israel, trong đó có nhiều sĩ quan cấp cao.

Ngay sau khi phong trào Hamas mở cuộc tấn công vào quốc gia Do thái, Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ đã triệu tập phiên họp khẩn về tình hình Israel. Thông báo của người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric cho hay, Tổng Thư ký Antonio Guterres kêu gọi “tất cả nỗ lực ngoại giao nhằm tránh xung đột lan rộng”. Tuyên bố nêu rõ: “Tổng Thư ký vô cùng quan ngại cho tình hình người dân và kêu gọi kiềm chế tối đa. Người dân luôn phải được tôn trọng và bảo vệ theo luật nhân đạo quốc tế”.

Nhiều quốc gia vùng Vịnh đã lên tiếng cho rằng, tình hình căng thẳng hiện nay là hậu quả của các hành động chiếm đóng và bạo lực của Israel nhằm vào người Palestine. Bộ Ngoại giao Qatar ra thông báo kêu gọi các bên kiềm chế tối đa, đồng thời cho rằng, cộng đồng quốc tế cần ngăn chặn Israel sử dụng diễn biến mới này làm cớ phát động chiến dịch nhằm vào dân thường Palestine tại Gaza. Tuyên bố của Chính phủ Iraq cho rằng, chiến dịch quân sự mà lực lượng Hamas tiến hành là hậu quả của hàng thập kỷ chiếm đóng có hệ thống của Israel đối với người Palestine. Bộ Ngoại giao Kuwait bày tỏ quan ngại trước những diễn biến mới tại Gaza và cho rằng, Israel phải chịu trách nhiệm về tình trạng bạo lực tiếp diễn tại đây.

Trong khi đó, các nước phương Tây đồng loạt lên tiếng lên án vụ tấn công bằng rocket từ dải Gaza, đồng thời bày tỏ đoàn kết với Israel. Người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ cho biết, Washington “dứt khoát lên án” cuộc tấn công của Hamas nhằm vào thường dân Israel và kiên quyết đứng về phía chính phủ và người dân Israel. Về phần mình, Tổng thống Palestine, Mahmoud Abbas khẳng định, người dân Palestine có quyền tự vệ trước các hành vi chiếm đóng. Cứng rắn hơn, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 8/10 tuyên bố sẽ “hủy diệt” Hamas sau cuộc tấn công của phong trào này vào lãnh thổ Israel.

Cuộc tấn công “Cơn lũ Al-Aqsa” của Hamas vào sâu trong lãnh thổ Israel được xem là động thái đáp trả những hành động đàn áp người Palestine tại đền thờ Al-Aqsa, mà phía Israel gọi là Núi Ðền ở Ðông Jerusalem - vùng lãnh thổ Israel chiếm đóng trong cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967. Từ đó, khu vực này là tâm điểm của nhiều làn sóng bạo lực giữa người Do thái tại Israel và người Hồi giáo. Sự phản kháng của người Paletine cũng liên tục diễn ra sau khi Israel mở rộng việc xây trái phép các khu định cư Do thái tại những vùng lãnh thổ chiếm đóng như khu Bờ Tây hay dải Gaza.

Đợt leo thang căng thẳng gây thương vong nặng nề nhất trong cuộc xung đột hàng thập niên qua giữa người Palestine và Israel đang đe dọa đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông do LHQ bảo trợ lâm vào ngõ cụt. Vòng xoáy tấn công - đáp trả giữa hai bên sẽ ngày càng lan rộng nếu giải pháp hai nhà nước cùng tồn tại trong hòa bình và an ninh vẫn chưa được các bên coi trọng.

Có thể bạn quan tâm

Tổng thống Nga V.Putin (bên trái) tiếp Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff tại Moscow. Ảnh: GETTYIMAGES

Sự lạc quan thận trọng

Đề cập kết quả cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Đặc phái viên Tổng thống Mỹ Steve Witkoff, Trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov cho hay "hòa bình không còn là điều xa vời". Tuy nhiên, tuyên bố này cho thấy sự thận trọng của Moscow về triển vọng chấm dứt xung đột với Kiev.

Hải quân Mỹ bắt giữ một tàu ngầm chở ma túy tại Caribe. Ảnh: ABC NEWS

Ăn miếng trả miếng

Viện Hàng không dân dụng quốc gia (INAC) Venezuela thông báo “cấm cửa” một loạt hãng hàng không quốc tế, sau khi các hãng này dừng các chuyến bay đi và đến quốc gia Nam Mỹ.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Tiến trình không thể đảo ngược

Ngày 25/11, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres nhấn mạnh quyền thành lập nhà nước là quyền cơ bản của người Palestine, đồng thời nhắc lại lời kêu gọi chấm dứt tình trạng chiếm đóng bất hợp pháp lãnh thổ Palestine.

EUC công bố Hiệp ước Địa Trung Hải sau khi phê chuẩn ngày 20/11. Ảnh: EU NEWS

Tầm nhìn gắn kết Địa Trung Hải

Hiệp ước Địa Trung Hải ra đời vào thời điểm Liên minh châu ÂU (EU) và các nước láng giềng phía nam kỷ niệm 30 năm ngày thông qua Tuyên bố Barcelona về quan hệ đối tác, hòa bình và thịnh vượng chung.

Biếm họa: ARCADIO ESQUIVEL

Cuộc chiến toàn cầu

Ngày 18/11 vừa qua, Chương trình Lương thực thế giới của LHQ (WFP) cảnh báo, năm 2026, gần 320 triệu người có nguy cơ đối mặt nạn đói nghiêm trọng, tăng hơn gấp đôi so con số ghi nhận hồi năm 2019. Nếu không hành động khẩn cấp, cuộc khủng hoảng đói nghèo sẽ còn lan rộng ở cấp độ toàn cầu trong thời gian tới.

Biếm họa: LIU RUI

Lộ trình tươi sáng

Mỹ đang chuẩn bị trình Hội đồng Bảo an LHQ một dự thảo nghị quyết mới, trong đó đề xuất thành lập Lực lượng ổn định quốc tế (ISF), rút quân đội Israel khỏi Dải Gaza và hướng tới “lộ trình tươi sáng” về thành lập Nhà nước Palestine.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Cần biến cam kết thành hành động

Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30) đã chính thức khai mạc tại thành phố Belém của Brazil ngày 10/11 vừa qua, tập trung nỗ lực toàn cầu nhằm ngăn chặn tình trạng nóng lên của Trái đất.

Biếm họa: SONG CHEN

“Lằn ranh đỏ” với nhân loại

Trước thềm Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30), Tổng Thư ký LHQ nhắc lại: Giới hạn Trái đất nóng lên ở mức 1,5 độ C vẫn là “lằn ranh đỏ” đối với nhân loại.

Biếm họa: PARESH NATH

Lối thoát khó tìm

Chính phủ liên bang Mỹ đã bước qua ngày đóng cửa thứ 35 liên tiếp, vốn được xem kỷ lục dài nhất trong lịch sử được ghi nhận trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump, khi hai đảng Cộng hòa và Dân chủ tiếp tục đổ lỗi cho nhau về tình trạng bế tắc tại Quốc hội liên quan gói ngân sách tài trợ cho chính phủ liên bang.

Biếm họa: PARESH NATH

Khẳng định chủ quyền số

Bốn quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU), gồm Pháp, Đức, Italy và Hà Lan, đưa ra sáng kiến mang tên “Digital Commons” (tạm dịch là “Tài sản chung kỹ thuật số”) nhằm phát triển các công nghệ “thuần châu Âu”.

Biếm họa: MEDDY

Nguy cơ chệch hướng

Liên hợp quốc (LHQ) vừa cảnh báo, các quốc gia có thể chỉ cắt giảm được khoảng 10% lượng khí thải theo như cam kết cho đến năm 2035, quá ít để đáp ứng các mục tiêu khí hậu, chủ yếu do tiến độ chậm chạp trong việc biến các cam kết thành hành động thực tiễn.

Nhiều đối tượng lừa đảo bị bắt giữ tại KK Park. Ảnh: CNN

Vấn đề cấp bách của khu vực

Các quốc gia tại khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Campuchia, Thái Lan và Myanmar đang phối hợp hành động trong nỗ lực trấn áp các tổ chức lừa đảo qua mạng. Với nhiều thủ đoạn tinh vi, các trung tâm lừa đảo quy mô lớn đã khiến hàng chục nghìn nạn nhân sập bẫy và rất nhiều người bị cưỡng bức lao động.

Biếm họa: GUFFO

Vai trò đầu tàu

Ủy ban châu Âu (EC) mới công bố chiến lược quốc tế về khí hậu và năng lượng, với mục tiêu củng cố vai trò đầu tàu của “lục địa già” trên thị trường toàn cầu. Thông qua chiến lược này, Liên minh châu Âu (EU) cũng muốn khẳng định vị thế dẫn dắt quá trình chuyển đổi xanh, ứng phó biến đổi khí hậu và an ninh năng lượng.

Xây dựng lại Gaza cần nhiều nguồn lực và sự giúp sức của cộng đồng quốc tế. Ảnh: REUTERS

Thách thức về tái thiết

Ngày 14/10, các quan chức của Liên hợp quốc (LHQ) cùng các tổ chức nhân đạo quốc tế nhấn mạnh công cuộc tái thiết Dải Gaza vẫn còn nhiều thách thức chờ đợi ở phía trước. Việc mở rộng viện trợ cũng như đáp ứng nhu cầu nhân đạo cấp bách cho người dân ở dải đất này là những nhiệm vụ khó khăn nhất.

Biếm họa: ADÁN LGLESIAS TOLEDO

Căng thẳng vì mục tiêu của NATO

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đưa ra ý tưởng gây tranh cãi, khi đề xuất “trục xuất” Tây Ban Nha khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, vì Tây Ban Nha phản đối mục tiêu ngân sách quốc phòng mới của liên minh quân sự. Tuyên bố của ông Trump đẩy căng thẳng suốt nhiều tháng qua giữa hai thành viên NATO lên đỉnh điểm.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Tín hiệu tích cực

Tròn hai năm cuộc xung đột giữa Isreal và phong trào Hamas diễn ra (ngày 7/10/2023), để lại vết thương sâu sắc cho cả hai bên.

Biếm họa: JEHAD AWRTANI

Thế khó của Chính phủ Mỹ

Chính phủ Mỹ đã chính thức đóng cửa ngày 1/10 sau khi Quốc hội và Tổng thống Donald Trump không đạt được thỏa thuận ngân sách, do bất đồng về nguồn tài trợ chăm sóc y tế. Ước tính thiệt hại sẽ lên đến hàng tỷ USD nếu thời gian đóng cửa kéo dài.

Biếm họa: SHERIF ARAFA

Mục tiêu toàn cầu về AI an toàn

Có lợi ích to lớn, song trí tuệ nhân tạo (AI) cũng gây rủi ro nghiêm trọng nếu không được kiểm soát. Trước sự bùng nổ các công cụ AI, thế giới vẫn chưa thống nhất được cách thức để quản lý hiệu quả.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Bước đi không thể đảo ngược

Làn sóng công nhận Nhà nước Palestine đang ngày càng dâng cao, phản ánh nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong thúc đẩy hòa bình Trung Đông và giải pháp hai nhà nước.

Thượng viện Argentina bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Milei đối với ATN. Ảnh: BUENOSAIRES HERALD

Sức ép lớn với Chính phủ Argentina

Thượng viện Argentina vừa bỏ phiếu bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Javier Milei đối với đạo luật phân bổ tự động Quỹ Kho bạc quốc gia (ATN) cho các tỉnh. Hạ viện cũng đã bác bỏ quyền phủ quyết của ông Milei đối với hai đạo luật khác.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Đe dọa triển vọng hòa bình

Hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp Liên đoàn Arab (AL) và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) vừa kết thúc tại Doha (Qatar), với tuyên bố chung lên án Israel, bác bỏ việc tái định cư người Palestine và kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ tái thiết Dải Gaza.

Biếm họa: AGUS WIDODO

Giải pháp khả thi nhất

Đại hội đồng LHQ đã thông qua nghị quyết thúc đẩy giải quyết vấn đề Palestine và thực hiện “giải pháp hai nhà nước”, được coi là giải pháp khả thi nhất bảo đảm hòa bình Trung Đông.

Những người trên 75 tuổi tại Nhật Bản sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn. Ảnh: GETTY IMAGES

Thách thức từ “làn sóng bạc”

Biện pháp hỗ trợ đặc biệt về y tế cho người cao tuổi tại Nhật Bản kéo dài ba năm qua sẽ chấm dứt cuối tháng 9 này. Như vậy, hơn ba triệu người trên 75 tuổi sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn, gây áp lực lớn đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe của “đất nước mặt trời mọc”.

Các ứng cử viên Chủ tịch LDP cầm quyền tại cuộc tranh luận công khai gần đây. Ảnh: YOMIURI SHIMBUN

Thách thức ở phía trước

Ngày 9/9 vừa qua, ban bầu cử của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền của Nhật Bản thông báo sẽ tổ chức cuộc bầu chọn lãnh đạo mới của đảng này vào ngày 4/10 tới nhằm tìm người kế nhiệm Thủ tướng Shigeru Ishiba - người vừa thông báo từ chức Chủ tịch LDP.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Hệ lụy khó lường

Tình hình tại Yemen đang có những diễn biến đáng lo ngại, sau khi lực lượng Houthi đột kích các văn phòng LHQ tại Yemen, bắt giữ nhiều nhân viên. Trong khi đó, xung đột giữa quân đội Israel và Houthi cũng đang leo thang, có nguy cơ biến thành một điểm nóng địa-chính trị mới ở khu vực.