Nghiên cứu đột biến gene của người mắc Covid-19 nặng để tìm hướng điều trị

NDĐT - Hàng trăm bác sĩ lâm sàng trên thế giới đang cùng nhau nỗ lực nghiên cứu trong một dự án quốc tế mới nhằm mục đích thu thập dữ liệu từ 500 bệnh nhân mắc bệnh Covid-19 thể nặng để tìm kiếm các đột biến gene khiến một số người dễ bị lây bệnh nghiêm trọng hơn.

Virus gây ra Covid-19, được gọi là SARS-CoV-2 dưới kính hiển vi điện tử.
Virus gây ra Covid-19, được gọi là SARS-CoV-2 dưới kính hiển vi điện tử.

Thu thập dữ liệu về 500 bệnh nhân trẻ nhiễm bệnh nặng trên toàn cầu

Các nhà khoa học của Viện Y khoa Howard Hughes (HHMI), một tổ chức nghiên cứu y tế phi lợi nhuận của Mỹ, đang cùng các đồng nghiệp trên toàn thế giới hợp tác để chống lại virus corona mới. Dự án do Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Jean-Laurent Casanova, Viện Y học Howard Hughes (HHMI), Đại học Rockefeller dẫn đầu, tìm cách xác định các lỗi di truyền khiến một số bệnh nhân trẻ tuổi dễ bị nhiễm virus corona chủng mới gây ra dịch Covid-19.

Giáo sư Casanova đặt mục tiêu tuyển 500 bệnh nhân trên toàn cầu, đáp ứng ba tiêu chí chung: dưới 50 tuổi, được chẩn đoán mắc Covid-19, được điều trị chăm sóc đặc biệt và không mắc các bệnh nghiêm trọng như bệnh tiểu đường, bệnh tim hoặc bệnh phổi.

Ông Casanova cho rằng, bằng cách nghiên cứu DNA của những bệnh nhân này, các nhà khoa học có thể xác định đột biến gene khiến một số người dễ bị lây nhiễm hơn. Thông tin này một ngày nào đó có thể giúp các bác sĩ xác định những người có nguy cơ dễ mắc bệnh virus corona nhất. Điều này cũng có thể cung cấp manh mối cho các nhà khoa học tìm kiếm phương pháp trị liệu mới. Thí dụ, nếu các tế bào của bệnh nhân không tạo ra đủ một phân tử cụ thể nào đó, các bác sĩ có thể cung cấp chất bổ sung để điều trị.

Theo Giáo sư Casanova, thành công của nghiên cứu này có thể đến sau nhiều năm nữa. “Đây không phải là một nỗ lực ngắn hạn”, ông nói.

Một số nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết rằng Covid-19 có thể là một bệnh theo mùa, thường xuất hiện vào mùa xuân và mùa hè, và sau đó quay trở lại vào mùa thu. Nhưng nhóm nghiên cứu của Giáo sư Casanova rất lạc quan. Họ đã bắt đầu thu nạp bệnh nhân và đã giải trình tự vùng gene exome, “là chuỗi DNA của các gene được dịch mã thành protein”, diễn giải tất cả các mã DNA trong mỗi gene trong bộ gene của một người. “Chúng tôi sẽ cố gắng tìm cơ sở di truyền của lây nhiễm virus corona nặng ở người trẻ”, ông tuyên bố.

Cuối năm ngoái, khi các ca nhiễm virus corona đầu tiên xuất hiện ở Trung Quốc, Giáo sư Casanova bắt đầu liên lạc với các đồng nghiệp của mình ở đó. Mặc dù các trường hợp nghiêm trọng nhất dường như tập trung ở người lớn tuổi và những người mắc các bệnh khác, bác sĩ Casanova vẫn quan tâm đến những người ngoài nhóm này - trẻ em và thanh niên bị ảnh hưởng nặng nề bởi căn bệnh mà không có bất kỳ yếu tố rủi ro thông thường nào, chẳng hạn như tuổi tác hoặc bệnh nền.

Nhóm của ông đã khởi động một dự án mới để nghiên cứu những trường hợp kỳ lạ này vào tháng 1, chỉ vài tuần sau khi dịch Vũ Hán bùng phát, và bắt đầu thu thập số liệu về bệnh nhân. Các bác sĩ lâm sàng đã gửi máu và DNA của bệnh nhân đến phòng thí nghiệm của ông, và các nhà nghiên cứu bắt đầu xử lý các mẫu - những bước đầu tiên cần thiết để xem xét bộ gene của bệnh nhân. Giờ đây, dự án mang tính toàn cầu và Giáo sư Casanova đang hợp tác với các nhà khoa học và nhân viên y tế từ châu Âu đến châu Phi, châu Á và châu Đại Dương.

Người 25 năm nghiên cứu về bệnh truyền nhiễm

Nghiên cứu đột biến gene của người mắc Covid-19 nặng để tìm hướng điều trị ảnh 1

Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Jean-Laurent Casanova.

Săn lùng nền tảng di truyền của các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng không có gì mới đối với nhóm của ông Casanova. “Những việc chúng tôi đang làm với virus corona là những gì phòng thí nghiệm của tôi đã làm trong 25 năm với các bệnh truyền nhiễm khác”, ông nói.

Họ tìm kiếm những điểm yếu trong hệ thống miễn dịch của con người, những thay đổi di truyền nhỏ khiến con người dễ mắc bệnh hơn. Nhóm của ông trước đây đã tìm kiếm bộ gene của bệnh nhân bị nhiễm virus, vi khuẩn, nấm và thậm chí là ký sinh trùng. Bệnh lây nhiễm gần nhất với Covid-19 mà nhóm của ông đã nghiên cứu là viêm phổi do cúm nặng, họ đã phát hiện ra ba liên kết di truyền. Họ cũng đã xác định được các lỗi di truyền cụ thể có thể khiến bệnh nhân bị mụn rộp herpes hoặc bị viêm não do virus. Và họ đã phát hiện ra rằng những đứa trẻ bị đột biến gene miễn dịch có tên interferon gamma (IFN-gamma) dễ bị nhiễm vi khuẩn gây bệnh lao. Những đứa trẻ này tạo ra mức protein IFN-gamma thấp, mà đây là gene rất quan trọng để chống lại việc nhiễm vi khuẩn này.

Nhóm của Giáo sư Casanova đã đưa những phát hiện này vào điều trị lâm sàng. Thí dụ, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh nhân lao với các lỗi di truyền trên có thể được ưu tiên điều trị bằng IFN-gamma. Ông hy vọng sẽ xác định được các gene có vấn đề ở những bệnh nhân bị nhiễm virus corona nặng để mang lại lợi ích tương tự. Những gene này có thể giúp các nhà khoa học biết khả năng phòng vệ của tế bào nào là quan trọng để tránh Covid-19. Và nghiên cứu này cũng mở đường cho việc tìm hiểu liệu các biện pháp phòng vệ đó có bị sai lệch ở người lớn tuổi hay bệnh nhân mắc bệnh tiềm ẩn hay không.

Ở Mỹ và trên thế giới, bệnh Covid-19 thể nặng dường như tấn công những bệnh nhân lớn tuổi nhất, mặc dù các nhà khoa học đã báo cáo một số biến thể giữa các quốc gia. Theo báo cáo gần đây từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, tính đến ngày 29-3, hơn 122.000 trường hợp dương tính được xác nhận ở nước này. Tỷ lệ tử vong cao nhất là những người trên 85 tuổi.

Tuần trước, Đại học Rockefeller đã đóng cửa tất cả các phòng thí nghiệm, ngoại trừ những người đang nghiên cứu về virus corona. Giáo sư Casanova rút gọn nhóm nghiên cứu của mình từ 35 người xuống còn khoảng tám người. Mỗi người chỉ làm việc với một người trong phòng tại một thời điểm. Ông và các thành viên trong phòng thí nghiệm đang làm theo các khuyến nghị của CDC, và thực hiện các biện pháp bảo vệ để giữ an toàn cho bản thân và những người khác, bao gồm cách ly với xã hội, rửa tay và khử trùng bề mặt. Họ cũng thông báo trên Twitter để mọi người biết thông tin về công việc của họ. Một tweet được đăng từ phòng thí nghiệm của Giáo sư Casanova tuần trước về việc tìm kiếm bệnh nhân mới cho nghiên cứu của họ đã được chuyển tiếp hơn 400 lần.

Chẳng bao lâu nữa, họ sẽ đủ dữ liệu để thử nghiệm lý thuyết di truyền của mình về một đại dịch xảy ra trong thời gian thực. “Chúng tôi đang bắt đầu dự án mới này một cách nhanh chóng, hy vọng nó sẽ được sử dụng để điều trị lâm sàng cho bệnh Covid-19 trong hai hoặc ba năm nữa”, ông nói.

Có thể bạn quan tâm

Giải Đặc biệt VinFuture 2025 dành cho Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển đã vinh danh Giáo sư María Esperanza Martínez-Romero (Mexico) vì những tiến bộ trong nghiên cứu sinh thái vi sinh vật và cơ chế cố định nitơ cộng sinh tại các hệ sinh thái nhiệt đới. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

"Giải Đặc biệt VinFuture 2025 như 'hạt giống' để tôi kêu gọi thêm nguồn viện trợ cho nghiên cứu"

Nhận định Giải thưởng VinFuture như một hạt giống để có thể kêu gọi thêm nguồn kinh phí hỗ trợ cho quá trình nghiên cứu, tối ưu hóa kết quả nghiên cứu, chủ nhân giải Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển tiết lộ nhiều hướng nghiên cứu mới mẻ để cải thiện sức khỏe cây trồng và con người. 

Giải thưởng Chính VinFuture 2025 đã được trao cho Tiến sĩ Douglas R Lowy, Tiến sĩ John T Schiller, Tiến sĩ Aimée R Kreimer và Giáo sư Maura Gillison – Vì những khám phá và phát triển vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Công nghệ đột phá: Một liều vaccine phòng nhiều bệnh ung thư

HPV không chỉ gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ, mà còn gây ra các bệnh nguy hiểm khác như ung thư hậu môn, cũng như các bệnh ảnh hưởng đến nam giới. Thành tựu nghiên cứu vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra đã và đang giúp thế giới giải quyết các vấn đề của toàn nhân loại.

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.