Lộ trình tươi sáng

Mỹ đang chuẩn bị trình Hội đồng Bảo an LHQ một dự thảo nghị quyết mới, trong đó đề xuất thành lập Lực lượng ổn định quốc tế (ISF), rút quân đội Israel khỏi Dải Gaza và hướng tới “lộ trình tươi sáng” về thành lập Nhà nước Palestine.

Biếm họa: LIU RUI
Biếm họa: LIU RUI

Đây là sáng kiến mới của chính quyền “xứ cờ hoa” sau kế hoạch ngừng bắn được đánh giá là thành công giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas.

Dự thảo nghị quyết được xây dựng dựa trên kế hoạch 20 điểm do Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra và Tuyên bố Sharm el-Sheikh ký giữa Mỹ và lãnh đạo các nước trong khu vực. Dự thảo nghị quyết nêu rõ, Mỹ sẽ thúc đẩy đối thoại giữa Israel và Palestine nhằm thống nhất tầm nhìn chính trị cho sự chung sống hòa bình và thịnh vượng, mở ra lộ trình hướng tới việc người Palestine được trao quyền tự quyết và thành lập Nhà nước Palestine. Một hội đồng hòa bình sẽ được thành lập có nhiệm vụ quản trị quá trình chuyển tiếp tại Gaza, cho tới khi Chính quyền Palestine hoàn tất cải cách và đủ khả năng tiếp quản. Dự thảo nghị quyết của Mỹ đề cập lộ trình hướng tới việc thành lập Nhà nước Palestine khi Dải Gaza đạt tiến triển về cải cách, an ninh và phát triển.

Dự thảo nghị quyết cũng nêu các tiêu chí để Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) rút khỏi Gaza, gồm IDF sẽ rút quân khi lực lượng ISF đạt được khả năng kiểm soát và ổn định, dựa trên các tiêu chuẩn và mốc thời gian liên quan việc giải trừ vũ khí do ISF, Mỹ và các quốc gia bảo trợ thống nhất. Lực lượng ISF dự kiến hoạt động theo cơ chế chỉ huy thống nhất, phối hợp Israel và Ai Cập, có nhiệm vụ bảo đảm an ninh biên giới, giải trừ các nhóm vũ trang, huấn luyện cảnh sát Palestine và bảo vệ dân thường, đồng thời hỗ trợ hoạt động nhân đạo. Lực lượng ISF và Hội đồng Hòa bình sẽ có nhiệm kỳ đến cuối năm 2027, song có thể được gia hạn.

Trước đó, Mỹ từng lưu hành một dự thảo nghị quyết tương tự tại Hội đồng Bảo an LHQ về cơ quan chuyển tiếp quốc tế và lực lượng bảo đảm ổn định ở Gaza, nhưng chưa được bỏ phiếu. Trong đề xuất trước đây, Washington nhấn mạnh tình hình phức tạp tại Gaza đe dọa nền hòa bình và an ninh khu vực, đề xuất thành lập Hội đồng Hòa bình, chuyển giao quyền lực cho Chính quyền Palestine sau cải cách, khôi phục viện trợ nhân đạo có giám sát và thiết lập quỹ tái thiết do Ngân hàng Thế giới (WB) quản lý. Tuy nhiên, dự thảo nghị quyết cũ không viện dẫn Chương VII Hiến chương LHQ, nên không được trao thẩm quyền cưỡng chế quân sự.

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Marco Rubio cho biết, đã có những cải tiến trong dự thảo nghị quyết lần này và Mỹ đang thảo luận với các quốc gia khác về cách thức cân bằng lợi ích của các bên trong việc triển khai lực lượng bình ổn quốc tế tại Gaza, cũng như cơ cấu tổ chức của lực lượng này. Tuy nhiên, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ bày tỏ lo ngại về nguy cơ lan rộng làn sóng bạo lực của người định cư Israel tại Bờ Tây thời gian gần đây, nhấn mạnh điều này có thể phá vỡ lệnh ngừng bắn mong manh tại dải đất ven Địa Trung Hải.

Ai Cập cùng Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và Qatar làm trung gian cho thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin giữa Israel và Hamas. Thỏa thuận đạt được hôm 10/10 nằm trong giai đoạn đầu của kế hoạch hòa bình 20 điểm do Tổng thống Trump đề xuất nhằm chấm dứt xung đột tại Gaza. Giai đoạn hai của kế hoạch quy định việc triển khai một lực lượng quốc tế tại dải đất này để duy trì an ninh cũng như huấn luyện lực lượng Palestine.

Lực lượng bình ổn quốc tế sẽ hoạt động theo sứ mệnh được Hội đồng Bảo an LHQ thông qua, nhưng để có được sự đồng thuận của tất cả các bên đang là một vấn đề nhạy cảm và phức tạp. Israel luôn phản đối sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ vào lực lượng quốc tế ở Gaza với lý do Ankara từng ủng hộ Hamas, trong khi một số nước trong khu vực lại muốn có sự đóng góp của Thổ Nhĩ Kỳ. Ai Cập bày tỏ hy vọng Tổng thống Trump, người từng nhiều lần ca ngợi sự lãnh đạo của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, sẽ thuyết phục được Israel chấp nhận sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ vào lực lượng quốc tế ở Gaza.

Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan thông báo, phong trào Hamas đã thể hiện việc sẵn sàng thực hiện các bước đi mang tính xây dựng nhằm hướng tới một lệnh ngừng bắn lâu dài ở Gaza, đồng thời kêu gọi Israel cũng có cách tiếp cận tương tự để tạo cơ hội cho một nền hòa bình bền vững. Bộ trưởng Fidan nêu rõ, Dải Gaza là một phần không thể tách rời của Palestine và cộng đồng quốc tế phải nhìn nhận đúng vấn đề này. Ông cũng thông báo một tàu viện trợ nhân đạo của Thổ Nhĩ Kỳ đã khởi hành từ cảng Mersin đến cảng El Arish của Ai Cập để vận chuyển hàng tiếp tế cho Gaza.

Có thể bạn quan tâm

Hải quân Mỹ bắt giữ một tàu ngầm chở ma túy tại Caribe. Ảnh: ABC NEWS

Ăn miếng trả miếng

Viện Hàng không dân dụng quốc gia (INAC) Venezuela thông báo “cấm cửa” một loạt hãng hàng không quốc tế, sau khi các hãng này dừng các chuyến bay đi và đến quốc gia Nam Mỹ.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Tiến trình không thể đảo ngược

Ngày 25/11, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres nhấn mạnh quyền thành lập nhà nước là quyền cơ bản của người Palestine, đồng thời nhắc lại lời kêu gọi chấm dứt tình trạng chiếm đóng bất hợp pháp lãnh thổ Palestine.

EUC công bố Hiệp ước Địa Trung Hải sau khi phê chuẩn ngày 20/11. Ảnh: EU NEWS

Tầm nhìn gắn kết Địa Trung Hải

Hiệp ước Địa Trung Hải ra đời vào thời điểm Liên minh châu ÂU (EU) và các nước láng giềng phía nam kỷ niệm 30 năm ngày thông qua Tuyên bố Barcelona về quan hệ đối tác, hòa bình và thịnh vượng chung.

Biếm họa: ARCADIO ESQUIVEL

Cuộc chiến toàn cầu

Ngày 18/11 vừa qua, Chương trình Lương thực thế giới của LHQ (WFP) cảnh báo, năm 2026, gần 320 triệu người có nguy cơ đối mặt nạn đói nghiêm trọng, tăng hơn gấp đôi so con số ghi nhận hồi năm 2019. Nếu không hành động khẩn cấp, cuộc khủng hoảng đói nghèo sẽ còn lan rộng ở cấp độ toàn cầu trong thời gian tới.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Cần biến cam kết thành hành động

Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30) đã chính thức khai mạc tại thành phố Belém của Brazil ngày 10/11 vừa qua, tập trung nỗ lực toàn cầu nhằm ngăn chặn tình trạng nóng lên của Trái đất.

Biếm họa: SONG CHEN

“Lằn ranh đỏ” với nhân loại

Trước thềm Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30), Tổng Thư ký LHQ nhắc lại: Giới hạn Trái đất nóng lên ở mức 1,5 độ C vẫn là “lằn ranh đỏ” đối với nhân loại.

Biếm họa: PARESH NATH

Lối thoát khó tìm

Chính phủ liên bang Mỹ đã bước qua ngày đóng cửa thứ 35 liên tiếp, vốn được xem kỷ lục dài nhất trong lịch sử được ghi nhận trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump, khi hai đảng Cộng hòa và Dân chủ tiếp tục đổ lỗi cho nhau về tình trạng bế tắc tại Quốc hội liên quan gói ngân sách tài trợ cho chính phủ liên bang.

Biếm họa: PARESH NATH

Khẳng định chủ quyền số

Bốn quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU), gồm Pháp, Đức, Italy và Hà Lan, đưa ra sáng kiến mang tên “Digital Commons” (tạm dịch là “Tài sản chung kỹ thuật số”) nhằm phát triển các công nghệ “thuần châu Âu”.

Biếm họa: MEDDY

Nguy cơ chệch hướng

Liên hợp quốc (LHQ) vừa cảnh báo, các quốc gia có thể chỉ cắt giảm được khoảng 10% lượng khí thải theo như cam kết cho đến năm 2035, quá ít để đáp ứng các mục tiêu khí hậu, chủ yếu do tiến độ chậm chạp trong việc biến các cam kết thành hành động thực tiễn.

Nhiều đối tượng lừa đảo bị bắt giữ tại KK Park. Ảnh: CNN

Vấn đề cấp bách của khu vực

Các quốc gia tại khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Campuchia, Thái Lan và Myanmar đang phối hợp hành động trong nỗ lực trấn áp các tổ chức lừa đảo qua mạng. Với nhiều thủ đoạn tinh vi, các trung tâm lừa đảo quy mô lớn đã khiến hàng chục nghìn nạn nhân sập bẫy và rất nhiều người bị cưỡng bức lao động.

Biếm họa: GUFFO

Vai trò đầu tàu

Ủy ban châu Âu (EC) mới công bố chiến lược quốc tế về khí hậu và năng lượng, với mục tiêu củng cố vai trò đầu tàu của “lục địa già” trên thị trường toàn cầu. Thông qua chiến lược này, Liên minh châu Âu (EU) cũng muốn khẳng định vị thế dẫn dắt quá trình chuyển đổi xanh, ứng phó biến đổi khí hậu và an ninh năng lượng.

Xây dựng lại Gaza cần nhiều nguồn lực và sự giúp sức của cộng đồng quốc tế. Ảnh: REUTERS

Thách thức về tái thiết

Ngày 14/10, các quan chức của Liên hợp quốc (LHQ) cùng các tổ chức nhân đạo quốc tế nhấn mạnh công cuộc tái thiết Dải Gaza vẫn còn nhiều thách thức chờ đợi ở phía trước. Việc mở rộng viện trợ cũng như đáp ứng nhu cầu nhân đạo cấp bách cho người dân ở dải đất này là những nhiệm vụ khó khăn nhất.

Biếm họa: ADÁN LGLESIAS TOLEDO

Căng thẳng vì mục tiêu của NATO

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đưa ra ý tưởng gây tranh cãi, khi đề xuất “trục xuất” Tây Ban Nha khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, vì Tây Ban Nha phản đối mục tiêu ngân sách quốc phòng mới của liên minh quân sự. Tuyên bố của ông Trump đẩy căng thẳng suốt nhiều tháng qua giữa hai thành viên NATO lên đỉnh điểm.

Biếm họa: KAMAL SHARAF

Tín hiệu tích cực

Tròn hai năm cuộc xung đột giữa Isreal và phong trào Hamas diễn ra (ngày 7/10/2023), để lại vết thương sâu sắc cho cả hai bên.

Biếm họa: JEHAD AWRTANI

Thế khó của Chính phủ Mỹ

Chính phủ Mỹ đã chính thức đóng cửa ngày 1/10 sau khi Quốc hội và Tổng thống Donald Trump không đạt được thỏa thuận ngân sách, do bất đồng về nguồn tài trợ chăm sóc y tế. Ước tính thiệt hại sẽ lên đến hàng tỷ USD nếu thời gian đóng cửa kéo dài.

Biếm họa: SHERIF ARAFA

Mục tiêu toàn cầu về AI an toàn

Có lợi ích to lớn, song trí tuệ nhân tạo (AI) cũng gây rủi ro nghiêm trọng nếu không được kiểm soát. Trước sự bùng nổ các công cụ AI, thế giới vẫn chưa thống nhất được cách thức để quản lý hiệu quả.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Bước đi không thể đảo ngược

Làn sóng công nhận Nhà nước Palestine đang ngày càng dâng cao, phản ánh nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong thúc đẩy hòa bình Trung Đông và giải pháp hai nhà nước.

Thượng viện Argentina bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Milei đối với ATN. Ảnh: BUENOSAIRES HERALD

Sức ép lớn với Chính phủ Argentina

Thượng viện Argentina vừa bỏ phiếu bác bỏ quyền phủ quyết của Tổng thống Javier Milei đối với đạo luật phân bổ tự động Quỹ Kho bạc quốc gia (ATN) cho các tỉnh. Hạ viện cũng đã bác bỏ quyền phủ quyết của ông Milei đối với hai đạo luật khác.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Đe dọa triển vọng hòa bình

Hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp Liên đoàn Arab (AL) và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) vừa kết thúc tại Doha (Qatar), với tuyên bố chung lên án Israel, bác bỏ việc tái định cư người Palestine và kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ tái thiết Dải Gaza.

Biếm họa: AGUS WIDODO

Giải pháp khả thi nhất

Đại hội đồng LHQ đã thông qua nghị quyết thúc đẩy giải quyết vấn đề Palestine và thực hiện “giải pháp hai nhà nước”, được coi là giải pháp khả thi nhất bảo đảm hòa bình Trung Đông.

Những người trên 75 tuổi tại Nhật Bản sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn. Ảnh: GETTY IMAGES

Thách thức từ “làn sóng bạc”

Biện pháp hỗ trợ đặc biệt về y tế cho người cao tuổi tại Nhật Bản kéo dài ba năm qua sẽ chấm dứt cuối tháng 9 này. Như vậy, hơn ba triệu người trên 75 tuổi sẽ phải gánh chi phí y tế cao hơn, gây áp lực lớn đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe của “đất nước mặt trời mọc”.

Các ứng cử viên Chủ tịch LDP cầm quyền tại cuộc tranh luận công khai gần đây. Ảnh: YOMIURI SHIMBUN

Thách thức ở phía trước

Ngày 9/9 vừa qua, ban bầu cử của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền của Nhật Bản thông báo sẽ tổ chức cuộc bầu chọn lãnh đạo mới của đảng này vào ngày 4/10 tới nhằm tìm người kế nhiệm Thủ tướng Shigeru Ishiba - người vừa thông báo từ chức Chủ tịch LDP.

Biếm họa: EMAD HAJJAJ

Hệ lụy khó lường

Tình hình tại Yemen đang có những diễn biến đáng lo ngại, sau khi lực lượng Houthi đột kích các văn phòng LHQ tại Yemen, bắt giữ nhiều nhân viên. Trong khi đó, xung đột giữa quân đội Israel và Houthi cũng đang leo thang, có nguy cơ biến thành một điểm nóng địa-chính trị mới ở khu vực.

Biếm họa: AHMAD RAHMA

Mối đe dọa vẫn hiện hữu

Các quan chức Liên hợp quốc (LHQ) vừa cảnh báo mối đe dọa từ các nhóm cực đoan, khủng bố vẫn hiện hữu, với các hoạt động phức tạp, đa dạng ở nhiều nơi trên thế giới, từ Trung Đông, châu Phi đến Nam Á. Để ứng phó có hiệu quả trước nguy cơ khủng bố trỗi dậy, cộng đồng quốc tế cần duy trì và tăng cường hợp tác liên tục và bền vững.

Biếm họa: OSVAL

Bước đệm quan trọng

Tiếp sau Hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ tại Alaska, mới đây các nhà lãnh đạo châu Âu, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Mỹ và Ukraine đã có cuộc gặp bàn về tương lai cuộc xung đột Nga - Ukraine hiện nay, trong đó không loại trừ một hội nghị thượng đỉnh giữa nguyên thủ hai bên.