Ngày 9/9/2025 là thời điểm Nghị quyết số 5/2025/NQ-CP về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, được ban hành và có hiệu lực. Trong đó nêu rõ, thực hiện thí điểm trên nguyên tắc thận trọng, có kiểm soát, có lộ trình phù hợp với thực tiễn… Tất yếu, những ai tiếp cận với thị trường tài sản mã hóa nói chung hay tiền số nói riêng cũng sẽ phải đặt sự thận trọng lên hàng đầu.
Crypto có một số điểm chung hay tạm gọi là “ngôn ngữ chung” với các thị trường hàng hóa khác, hoặc với thị trường chứng khoán (TTCK), nói đơn cử như “lợi nhuận cao, rủi ro lớn” nhưng vấn đề đặt ra ở đây là những người tham gia đã tiếp nhận với các kiến thức như thế nào. Nếu như trên TTCK, các kiến thức cơ bản dù được công ty chứng khoán (CTCK) hay quỹ đầu tư nào chia sẻ thì tính thống nhất, chuẩn hóa cũng đã rất cao, khác biệt chỉ ở cách trình bày. Còn những kiến thức liên quan đến tài sản mã hóa thực tế bị phân mảng rất nhiều, thiếu tập trung và ngay cả những người am hiểu về tài chính có khi cũng phải tự tìm hiểu. Hệ quả là người tham gia đầu tư tiền số có thể bị những lời kêu gọi, quảng cáo phi thực tế về viễn cảnh tươi sáng, kiểu lãi khủng hay cơ hội đổi đời và từ đó không còn quan tâm đến rủi ro.
Một nhà đầu tư chứng khoán kỳ cựu chia sẻ, thời gian gần đây anh tìm hiểu về tiền số và thấy rằng việc giao dịch liên tục 24/7, không có biên độ (trong khi chứng khoán là 7% hoặc 10%/ngày). Đây là một thách thức cực lớn và dù chỉ mới quan sát thôi cũng đã tiêu tốn rất nhiều thời gian. Trong khi thực tế, có những người lao động phổ thông, thu nhập trung bình hoặc thậm chí thấp, xem việc “chơi coin” làm cơ hội đổi đời. Không chỉ tại Việt Nam mà ngay cả nhiều quốc gia khác, mộng đổi đời như “coin” vẫn xuất hiện và rồi lại vỡ mộng, để lại nhiều hệ quả nghiêm trọng. Nếu ở TTCK doanh nghiệp muốn phát hành cổ phiếu hay lên sàn phải có bản cáo bạch thì trên thị trường tiền số các dự án cũng có whitepaper, một loại tài liệu giới thiệu về dự án tiền số. Nhưng trong thực tế, không phải người tham gia tiền số nào cũng có khả năng phân định được whitepaper có “chuẩn” hay không khi có quá nhiều kỹ thuật tô vẽ, làm đẹp cho dự án.
Nói tóm lại, nguyên tắc “lợi nhuận cao, rủi ro lớn” là bất biến trên mọi loại thị trường, trong đó có tiền số. Cũng chính vì vậy, để tránh gặp phải những dự án tiền số lừa đảo (coin rác) hay bị thao túng (lùa gà), mỗi người tham gia tiền số cần có cách tiếp cận phù hợp, trong đó sự thận trọng phải đặt lên hàng đầu.