Bình luận quốc tế

Kinh tế Mỹ vẫn đối mặt nhiều thách thức

Nền kinh tế số 1 thế giới của Mỹ đã ghi nhận những dấu hiệu tích cực khi duy trì được đà tăng trưởng và lạm phát giảm, tỷ lệ thất nghiệp đang ở mức thấp nhất trong vòng 50 năm. Tuy nhiên, vẫn còn không ít những thách thức có thể cản bước tăng trưởng kinh tế của “xứ cờ hoa” trong năm nay.
Quang cảnh Cảng hàng hóa Long Beach ở California. (Ảnh: Reuters)
Quang cảnh Cảng hàng hóa Long Beach ở California. (Ảnh: Reuters)

Trong Thông điệp liên bang hôm 8/2, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhấn mạnh những điểm sáng trong bức tranh kinh tế Mỹ và khẳng định rằng, ông không tin nền kinh tế số một thế giới sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay hoặc năm tới. Các số liệu thống kê cho thấy, tình hình kinh tế trong những tháng gần đây đã chuyển biến theo hướng tích cực hơn, sau thời gian lạm phát tăng vọt lên mức cao nhất trong 40 năm vào mùa hè năm 2022.

Trước phát biểu của ông Biden, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen trong phát biểu trên truyền hình ABC cũng khẳng định sẽ không có suy thoái kinh tế.

Bà Yellen tuyên bố: “Chúng ta sẽ không gặp tình trạng suy thoái kinh tế khi có 500.000 việc làm và tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong hơn 50 năm qua.

Những gì tôi đang chứng kiến là một hướng đi vững vàng với tỷ lệ lạm phát đang giảm đáng kể và nền kinh tế vẫn vững mạnh”. Theo bà, mặc dù lạm phát của Mỹ vẫn ở mức cao nhưng đã giảm liên tục trong sáu tháng qua và có thể giảm đáng kể do các biện pháp được chính quyền Tổng thống Biden áp dụng, bao gồm giảm chi phí xăng dầu và giá thuốc bán theo đơn.

Trước đó, Bộ Lao động Mỹ cho biết, tốc độ tăng trưởng việc làm tăng mạnh trong tháng 1/2023, với số lượng việc làm phi nông nghiệp tăng thêm 517.000 và tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 1969 là 3,4%.

Trong khi đó, cuối tháng 1 vừa qua, Bộ Thương mại Mỹ công bố số liệu cho thấy tăng trưởng kinh tế Mỹ năm 2022 vẫn đạt mức 2,1%, dù đã giảm tốc so với năm 2021.

Ngoài ra, tăng trưởng kinh tế Mỹ trong quý IV/2022 đạt 2,9% cao hơn mức dự báo 2,6% của giới chuyên gia và đây là quý thứ hai liên tiếp, kinh tế Mỹ ghi nhận tăng trưởng sau hai quý suy giảm.

Mặc dù kinh tế Mỹ đã có những chuyển biến tích cực và nguy cơ suy thoái kinh tế trong năm nay giảm đáng kể, nhưng giới chuyên gia đã cảnh báo nền kinh tế số 1 thế giới vẫn đối mặt không ít thách thức lớn. Trước mắt, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) vẫn có khả năng phải tăng lãi suất trong năm nay.

Giới phân tích cho rằng, với tín hiệu khả quan từ thị trường việc làm mới được báo cáo gần đây, rất có thể FED sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong kỳ họp sắp tới vào tháng 3.

Ngày 7/2, Hãng tin AP dẫn lời Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) Jerome Powell cho biết, nếu thị trường việc làm của Mỹ được củng cố hơn trong những tháng tới, hoặc chỉ số lạm phát tăng nhanh, FED có thể sẽ buộc phải tăng lãi suất cơ bản cao hơn so với dự kiến hiện tại.

Các chuyên gia cho rằng, lạm phát dù đã hạ nhiệt, nhưng vẫn là một vấn đề lớn của kinh tế Mỹ. Năm 2022, chỉ số giá tiêu dùng ở Mỹ đã tăng 6,5%, trong khi chỉ số giá tiêu dùng cá nhân tăng 5%. Mục tiêu của FED là đưa tỷ lệ lạm phát hằng năm về mức 2%, nhưng một số nhà kinh tế tỏ ra nghi ngờ về khả năng FED đạt được mục tiêu này mà không khiến nền kinh tế lâm vào suy thoái.

Một vấn đề đáng lo ngại nữa là trần nợ công đang đè nặng lên nguy cơ vỡ nợ của Mỹ. Mỹ đã đạt đến giới hạn nợ liên bang vào tháng 1/2023, buộc Bộ Tài chính phải bắt đầu áp dụng các biện pháp đặc biệt để bảo đảm quốc gia không bị vỡ nợ.

Bộ trưởng Tài chính Yellen tuần trước đã kêu gọi Quốc hội nâng giới hạn trần nợ, cảnh báo rằng nếu không làm sẽ tạo ra “một thảm họa kinh tế và tài chính”. Ngoài ba thách thức nêu trên, những “cơn gió ngược” từ các vấn đề toàn cầu như căng thẳng quan hệ Mỹ-Trung Quốc; cuộc chiến Nga-Ukraine, khó khăn chung của kinh tế thế giới… cũng tiếp tục đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với nền kinh tế Mỹ trong năm nay.

Triển vọng và những thách thức của nền kinh tế số 1 thế giới đang phần nào phản ánh bức tranh chung của kinh tế toàn cầu. Một khi nước Mỹ không xử lý tốt các vấn đề trong nước và quốc tế của mình để giảm những rủi ro nêu trên thì không chỉ kinh tế Mỹ lâm cảnh khó khăn mà kinh tế thế giới chắc chắn sẽ tiếp tục gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới.

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.